Z serii "Spotkania przy samolocie": De Havilland Vampire oraz RWD-5bis

W dniu 14 maja 2023 r. (niedziela), o godzinie 12.00 Muzeum Lotnictwa Polskiego zaprasza na kolejne spotkanie prowadzone przez Jana Hoffmanna.

Zaproszenie na opowieść o historii lotnictwa kierowane jest zarówno do młodzieży, jak i dorosłych.

Tym razem Jan Hoffmann przedstawi dwa samoloty. Najpierw prowadzone będą rozmowy o samolocie RWD-5bis, którym Stanisław Skarżyński pokonał Atlantyk. Następnie Pan Jan przejdzie do omówienia jednego z eksponatów Muzeum Lotnictwa, czyli brytyjskiego odrzutowego samolotu myśliwskiego DH Vampire, którego konstrukcja powstała w czasie II wojny. Po wojnie stworzono wiele wersji tego myśliwca i eksportowano je na szeroką skalę. Uczestnicy spotkania poznają historię powstania i konstrukcję tego interesującego samolotu.

Sportowy RWD-5 był  pierwszym samolotem RWD zbu­dowanym po przeniesieniu się Warsztatów Sekcji Lotniczej KMSPW z terenu Politechniki na lotnisko Okęcie. Inżyniero­wie Stanisław Rogalski, Stanisław Wigura i Jerzy Drzewiecki zaprojektowali ten samolot w 1930 r. jako dalsze rozwinięcie samolotu RWD-4, zmieniając w nim przede wszystkim kadłub.

W 1933 r. samolot RWD-5 wybrano do wykonania lotu kpt. Stanisława Skarżyńskiego przez Atlantyk. 28.03.1933 r. została oblatana jego jednomiejscowa odmiana oznaczona RWD-5 bis, o znakach SP-AJU, przystosowana do lotów długodystansowych.

Samolot ten na miejscu pasażera miał zamocowany zbiornik i w skrzydłach dodatkowe zbiorniki, co zwiększało jego zasięg do ok. 5000 km. W egzemplarzu tym zostały usunięte drzwi i okna w tylnej kabinie. 15.04.1933 r. S. Skarżyński wykonał próbny lot dookoła Polski o długości 1650 km. W dniach 27.04.-24.06.1933 r. S. Skarżyński wykonał lot z Warszawy do Rio de Janeiro o łącznej długości 17 855 km, przelatując 7-8.05.1933 roku nad Atlantykiem Południowym z St. Louis w Afryce do Maceio w Brazylii (3582 km) w czasie 20 h 30 min, bijąc jednocześnie międzynarodowy rekord odległości bez lądowania dla samolotów o masie własnej do 450 kg. Był to pierwszy udany przelot Polaka przez Atlantyk oraz przelot na najlżejszym samolocie, który pokonał Atlantyk Południowy. Drogę powrotną samolot przez morze przebył statkiem, a z Bolonii do Łodzi i Warszawy- powietrzem. SP-AJU, nazwany ”Amerykanką”, otrzymał później S. Skarżyński w darze od społeczeństwa polskiego. Przerobiono go wówczas na dwumiejscowy po usunięciu dodatkowych zbiorników. W czasie Wojny Obronnej Polski we wrześniu 1939 r. samolot był pozostawiony na lotnisku we Lwowie i przejęty przez lotnictwo radzieckie.

De Havilland DH.100 Vampire był drugim po Gloster Meteorze brytyjskim myśliwcem odrzutowym. Prototyp oblatano we wrześniu 1943 r., ale do służby wszedł już po zakończeniu II wojny światowej. Powstało kilka wersji, z których najważniejszą był Vampire FB.5, wyprodukowany w liczbie 888 egzemplarzy od 1948 r., przystosowany do atakowania celów naziemnych.

FB.5 i wariant pokrewny FB.50 były eksportowane do Nowej Zelandii, RPA, Francji, Indii, Finlandii, Iraku i innych krajów. Szwajcaria podjęła produkcję licencyjną kolejnej wersji FB.6 w zakładach F+W w Emmen. Był to pierwszy samolot odrzutowy w służbie Szwajcarskich Sił Powietrznych. Vampire’y były produkowane na licencji również w Australii, we Francji jako Mistral i w Indiach.

Vampire był jednym z najbardziej rozpowszechnionych na świecie samolotów bojowych okresu początków napędu odrzutowego i pierwszym z serii dwuogonowych myśliwców de Havillanda – kolejnymi były Venom i Sea ixen.

Egzemplarz muzealny został wyprodukowany na licencji w Szwajcarii i należał do Szwajcarskich Sił Powietrznych.