Rocznica oblotu szybowca SZD-32 Foka 5

56 lat temu dokonano oblotu jednomiejscowego szybowca wyczynowego klasy standard, konstrukcji drewnianej – SZD-32 Foka 5, który został zaprojektowany w Szybowcowym Zakładzie Doświadczalnym w Bielsku-Białej.

Pierwsze prace nad szybowcem wyczynowym klasy standard w kształcie późniejszej Foki, rozpoczęto już w latach 50. XX w. Pracami konstruktorskimi kierowali inżynierowie: Piotr Mynarski i Władysław Okarmus, których projekt zwyciężył podczas wewnętrznego konkursu przeprowadzonego w Szybowcowym Zakładzie Doświadczalnym. Oblot prototypu o numerze (SP-2069) został wykonany 2 maja 1960 r. przez Adama Zientka. Szybowiec Foka okazał się udaną konstrukcją, na której pobito wiele rekordów świata. Foka przez wielu określana był mianem najładniejszego dotychczas powstałego szybowca.

W 1965 roku na Szybowcowych Mistrzostwach Świata w Wielkiej Brytanii Jan Wróblewski zdobył tytuł Mistrza Świata w klasie otwartej. Na tych samych zawodach Franciszek Kępka zdobył wicemistrzostwo w klasie standard. Po tym wydarzeniu Francuski miesięcznik lotniczy „Avia – Sport" napisał o Foce: "jest to konstrukcja tak piękna i wybiegająca w przyszłość, że konstruktorzy na całym świecie wzorują się na niej, podobnie jak na naszej Caravelli". W 1966 roku na Międzynarodowych Zawodach Szybowcowych w Orle w Rosji zwyciężył Franciszek Kępka. W 1960 roku Pelagia Majewska ustanowiła międzynarodowy rekord na trójkącie 300 km z prędkością 62,3 km/h, poprawiając go w 1963 na 72 km/h. W tym samym dniu rekord ten przeszedł na Adelę Dankowską, która uzyskała 82,5 km/h.

Mimo bitych rekordów, bardzo dobrych osiągów oraz przyciągającego wzrok wyglądu, szybowiec Foka posiadał wady zgłaszane przez pilotów. W związku z tym został zmodernizowany i oznaczony jako SZD-32 z przydzieloną mu oficjalną nazwą Foka 5. W nowym szybowcu powstała przestronniejsza kabina (z myślą o osobach pokaźniejszej tuszy) i usterzenie w układzie litery T, chroniące powierzchnie sterowe przed uszkodzeniem w czasie nieplanowanego lądowania w wysokiej trawie. Prototyp Foki-5 został oblatany 29 listopada 1966 roku przez Stanisława Skrzydlewskiego na bielskim lotnisku Aleksandrowice. W sumie zostały wyprodukowane 133 egzemplarze Fok.