PKW Orlik 3 zakończył misję na Litwie

1 września 2010 roku zakończył się czteromiesięczny okres służby PKW ORLIK 3 na straży nieba państw bałtyckich.

Dowódca PKW ORLIK 3 ppłk pil. Robertem KOZAK przekazał „symboliczny klucza do nieba państw bałtyckich” dowódcy amerykańskiego DET LTC Skip PRIBYL. Uroczystość odbyła się 01 września 2010 roku o godz. 10.00 czasu lokalnego w Bazie Litewskich Sił Powietrznych w Siauliai. Oznacza to że polscy żołnierze, którzy rozpoczęli swoją służbę 30 kwietna 2010 przekazali obowiązki amerykańskim lotnikom z 48. Skrzydła Lotnictwa Myśliwskiego (ang. 48th Fighter Wing).

W uroczystości wzięli udział m.in. Szef Obrony Litwy gen.dyw. Arvydas POCIUS, Ambasador Stanów Zjednoczonych na Litwie pani Anne E. DERSE, szef sekcji konsularnej polskiej Ambasady na Litwie pan Stanisław KARGUL, Attache wojskowy RP na Litwie płk. Zbigniew WASIELEWSKI oraz reprezentanci władz Łotwy i Estonii. Władze wojskowe reprezentowali ze strony gospodarzy Dowódca Sił Powietrznych Litwy gen.bryg. Artūras LEITA, zastępca dowódcy amerykańskiej 3 Air Force z Ramstein gen.dyw. Mark R. ZAMZOW. Dowództwo Operacyjne Sił Zbrojnych RP któremu podporządkowany był polski kontyngent w czasie trwania misji reprezentował Szef Centrum Dowodzenia Dowództwa Operacyjnego kontradmirał Adam MAZUREK, przedstawicielem Siły Powietrzne RP był Zastępca Dowódcy – Szef Sztabu Sił Powietrznych gen.bryg.pil. Sławomir KAŁUZIŃSKI. Obecni również byli dowódcy jednostek współdziałających z polskim kontyngentem wojskowym CRC Karmelave i Bazy Litewskich Sił Powietrznych w Siauliai oraz zaproszeni goście.

W swoich wystąpieniach Szef Obrony Litwy gen.dyw. Arvydas POCIUS podziękował polskim żołnierzom za doskonałe wykonanie zadań i bardzo dobrą współpracę z litewskimi żołnierzami. Przemawiający w imieniu Polaków kontradmirał Adam MAZUREK złożył Amerykanom lotnicze życzenia tylu samo lądowań co startów i równie owocnej i bezpiecznej misji.

Zadanie wykonywane przez polskich pilotów i techników w czasie dwudziestej czwartej już zamiany NATOwskiej misji Air Policing związane było z zapewnieniem integralności przestrzeni powietrznej Sojuszu Północnoatlantyckiego. Litwa, Łotwa i Estonia nie posiadają własnych statków powietrznych, które mogłyby ochraniać przestrzeń powietrzną. W związku z tym państwa te jeszcze przed przystąpieniem do Sojuszu w marcu 2004 roku wystąpiły do NATO o objecie ich przestrzeni powietrznej nadzorem sojuszniczym. 29 marca 2004 roku, w dniu przyjęcia państw bałtyckich do NATO, na lotnisku w Siauliai na Litwie wylądowały cztery belgijskie F-16. Od tego czasu już 14 krajów Sojuszu, w tym trzykrotnie Polska, wystawiło kontyngenty lotnicze do Misji Nadzoru Powietrznego państw bałtyckich (ang. Balic Air Policing Mission).

Powrót do Polski

W obecności Ministra Obrony Narodowej Bogdana KLICHA, Dowódcy Sił Powietrznych gen. broni pil. Lecha MAJEWSKIEGO oraz Szefa Sztabu-Zastępcy Dowódcy Operacyjnego gen. dyw. Jerzego Michałowskiego w 22. Bazie Lotniczej w Malborku uroczyście powitano w dniu 1 września b.r. Polski Kontygent Wojskowy ORLIK 3 powracający z czteromiesięcznej NATO-wskiej misji AIR POLICING na Litwie.

Uroczystość przywitania Kontyngentu rozpoczęła się na płycie wojskowego lotniska w Malborku o godzinie 14:00. Cztery samoloty MiG-29, pełniące przez ostatnie cztery miesiące misję AIR POLICING w Bazie Litewskich Sił Powietrznych w Siauliai z rykiem przeleciały nad pasem startowym. Dwa samoloty C-295M CASA z kadrą PKW ORLIK 3 majestatycznie wylądowały, podkołowując w pobliże trybuny i miejsca zbiórki, gdzie oczekiwali koledzy z malborskiej bazy. Po wylądowaniu i wykołowaniu do płaszczyzny postoju samolotów, piloci opuścili swoje Migi i stawili się przed Ministrem Oborny Narodowej. Dowódca PKW ORLIK 3 - ppłk pil. Robert KOZAK przekazał Ministrowi KLICHOWI flagę państwową i złożył meldunek o pozytywnym zakończeniu misji AIR POLICING. Szef Sztabu-Zastępca Dowódcy Operacyjnego i Dowódca Sił Powietrznych złożyli meldunek Panu ministrowi o przekazaniu i przyjęciu w dowodzenie przybyłych żołnierzy PKW ORLIK.

Minister KLICH w swoim wystąpieniu podziękował lotnikom, technikom oraz wszystkim osobom zaangażowanym w realizację misji AIR POLICING za wzorowe wypełnienie zadania. Pokreślił, że wkład polskich skrzydeł w budowanie i umacnianie sojuszniczego systemu obrony powietrznej w nieoceniony sposób wpływa na poprawę bezpieczeństwa nad Polskim i Europejskim niebem. Gen. Majewski w swoim wystąpieniu podkreślił,że piloci, którzy pełnili dyżur pod bałtyckim niebem są spadkobiercami pilotów ze słynnego Dywizjonu 303 i tak jak ich poprzednicy dobrze wykonywali swoje zadania.

Misja AIR POLICING - PKW ORLIK 3

Głównymi zadaniami wykonywanymi przez żołnierzy w ramach Misji Air Policing są:

• zapewnienie pomocy załogom statkom powietrznych znajdujących się w sytuacjach awaryjnych;

• zapewnienie ochrony przestrzeni powietrznej państw bałtyckich;

• zapewnienie ochrony ludności i sił zbrojnych.

W tym celu poszczególne kontyngenty utrzymują wydzielone siły i środki - parę dyżurną samolotów myśliwskich z personelem lotniczym i technicznym w odpowiedniej gotowości bojowej.

Litwa jako państwo gospodarz (ang.Host Nation) zobowiązana jest na podstawie tzw. Porozumienia Technicznego (ang. Technical Agrement), umowy dwustronnej pomiędzy państwem wystawiającym kontyngent, a Republiką Litewską do:

• ochrony i obrony obszaru bazy lotniczej w tym miejsca stacjonowania kontyngentu lotniczego;

• zakwaterowania wszystkich żołnierzy wyznaczonych do realizacji zadań w państwach bałtyckich;

• dostarczenia materiałów pędnych i smarów;- zabezpieczenia łączności telefonii komórkowej;

• transportu personelu na terenie Litwy;

• zapewnienia właściwego zabezpieczenia przeciwpożarowego;

• dostarczenia wsparcia medycznego.

Szczegóły tej umowy i poszczególne zobowiązania każdorazowo są uzgadniane przed rozpoczęciem misji.

Polska w 2010 roku już po raz trzeci wystawiła zmianę do Baltic Air Policing Mission. Po raz pierwszy PKW ORLIK, bo taką nazwę przyjęto dla polskiego kontyngentu lotniczego w państwach bałtyckich, strzegł nieba Litwy, Łotwy i Estonii od 01 stycznia 2006 do 31 marca 2006 i funkcjonował głównie na bazie jednostek z Mińska Mazowieckiego, 1.elt

i 23.BLot. Polskim kontyngentem dowodził wówczas płk pil. Robert CIERNIAK. Doświadczenia z tej misji zostały wykorzystane w czasie organizacji przez malborskie jednostki 41.elt i 22.BLot PKW ORLIK 2. Dowódcą drugiego ORLIKA, który trwał od 15 marca do 30 czerwca 2008, był płk pil. Mariusz BIAJGO. Doświadczenia pierwszej i drugiej zmiany PKW ORLIK zostały wykorzystane przy tworzeniu struktury i szkoleniu obsady etatowej PKW ORLIK 3.

Skład kontyngentu określony Postanowieniem Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 12 kwietnia 2010 roku o użyciu Polskiego Kontyngentu Wojskowego w składzie Sił Sojuszniczych Organizacji Traktatu Północnoatlantyckiego do realizacji misji wojskowego nadzoru przestrzeni powietrznej Republiki Estońskiej, Republiki Litewskiej, Republiki Łotewskiej na nie więcej niż 100 osób stanowili:

• piloci z 1. eskadry lotnictwa taktycznego (1. elt);

• personel techniczny wydzielony ze składu 23. Bazy Lotniczej (BLot) i 1. elt;

• personel nawigatorski wydzielony z 21., 22., 31., 32. Ośrodka Dowodzenia i Naprowadzania (ODN);

• personel zabezpieczenia logistycznego, łączności oraz administracyjno-sztabowy wydzielony z innych jednostek Sił Powietrznych;

• żołnierze ze składu ŻW i SKW.

Do realizacji postawionych zadań kontyngent dysponował czterema MiGami-29 z których dwa pozostawały w ciągłej gotowości do wylotu.

Na dowódcę PKW ORLIK 3 wyznaczono ppłk pil. Robert KOZAKA, który w kraju dowodzi 1. elt. W dniu 31 kwietnia 2010 roku Polacy przejęli odpowiedzialność za bałtyckie niebo od Francuzów. W czasie trwania misji polscy piloci wykonali około 160 lotów i wylatali w sumie około 210 godzin realizując głownie tzw. TANGO SCRAMBLE – misje treningowe.

Misja w państwach bałtyckich była także okazją do wspólnych treningów powietrznych z pilotami litewskimi, którzy dysponują szkolno-bojowymi samolotami L-39 Albatros. Wspólne loty umożliwiały doskonalenie umiejętności walki powietrznej oraz procedur wykrycia, przechwycenia i identyfikacji samolotów naruszających przestrzeń powietrzną.

Oprócz wykonywania zadań mandatowych polscy żołnierze z PKW ORLIK 3 podjęli się realizacji przedsięwzięć z zakresu CIMIC (współpracy cywilno-wojskowej), w głównej mierze pomocy jednemu z okolicznych domów dziecka. Zadanie to było kontynuacją pomocy jaką nieśli również żołnierze poprzednich dwóch ORLIKÓW. Dom dziecka w miejscowości Pakruoje około 50 km od Siauliai został objęty pomocą polskich żołnierzy już w czasie pierwszej misji polskich lotników w 2006 roku. Żołnierze PKW ORLIK 3 z własnych środków pomogli w rozbudowie sieci komputerowej w nowym budynku placówki. Wychowankom domu dziecka podarowano także komputery oraz drobne upominki. Dzieci były również gośćmi w miejscu stacjonowania kontyngentu.

Innym wyrazem dobrej współpracy z mieszkańcami Litwy były częste wizyty młodzieży szkolnej, nauczycieli oraz pracowników różnych instytucji na terenie PKW, w czasie których zapoznawano ich z zadaniami misji Air Policing, jej historią oraz wykorzystywanym sprzętem.

Żołnierze PKW zapraszani byli również na lokalne uroczystości i obchody świąt państwowych. Polskie MiGi-29, na oficjalne zaproszenie władz, swoimi przelotami uświetniły przebieg świąt narodowych we wszystkich państwach bałtyckich, Litwie, Łotwie i Estonii.

Misja w państwach bałtyckich była okazją do wykorzystania doświadczeń zdobytych w czasie poprzednich misji polskich kontyngentów lotniczych poza granicami Polski, dwóch ORLIKÓW oraz komponentu do zabezpieczenia funkcjonowania lotniska w Kabulu w Afganistanie (KAIA). Zdobyte doświadczenia pozwoliły na sprawne przygotowanie kontyngentu i skuteczną realizację postawionych zadań. Wyrazem jakości realizowanych zdań jest fakt wyróżnienia trzech żołnierzy PKW ORLIK 3 litewskimi medalami „Medal of Momento” przez Ministra Obrony Narodowej Litwy.

Polscy lotnicy kolejny raz na straży bałtyckiego nieba staną prawdopodobnie w 2012 roku.

kpt. Tomasz KORYTOWSKI
Rzecznik prasowy PKW ORLIK 3