Ograniczenie stosowania gogli noktowizyjnych

Podczas X WIMLowskiego Spotkania Naukowego, które odbyło się 21 stycznia 2015r., mgr inż. pil. Marek Gąsik i mjr mgr inż. Rafał Lewkowicz omówili zagadnienia widzenia nocnego.

Mgr inż. pil. Marek Gąsik i mjr mgr inż. Rafał Lewkowicz z Zakładu Szkolenia i Treningu Lotniczo-Lekarskiego WIML zaprezentowali działalność szkoleniową i naukowo-badawczą Pracowni Widzenia Nocnego, która powstała 10 lat temu w związku z wprowadzeniem do polskiego lotnictwa wojskowego gogli noktowizyjnych PNL-3.

Pracownia ma na swym wyposażeniu m.in.: makietę terenu w skali 1:150, hełmy THL-5NV, noktowizory PNL-3, tablicę kalibracyjną do ustawienia ostrości gogli, kamerę rejestrującą obraz z noktowizora oraz symulator gogli PNL-3, który wyświetla monochromatyczny zielony obraz sygnału z zewnętrznego źródła. Szkolenia i badania są prowadzone dodatkowo na stanowisku symulacji lotu HYPERION oraz symulatorze JAPETUS.

Działalność naukowo-badawcza pracowni koncentruje się przede wszystkim na analizie ograniczeń stosowania gogli noktowizyjnych i opracowaniu efektywnych metod szkolenia. Do głównych wad gogli noktowizyjnych należą: zawężenie pola widzenia (do ok 40 stopni), pogorszenie ostrości widzenia i brak percepcji głębi. Dodatkowo waga hełmu z noktowizorem  (blisko 3,2 kg), przy braku pełnego wyważenia jest znaczącym obciążeniem dla odcinka szyjnego kręgosłupa pilota.

W kontekście bezpieczeństwa nocnych misji lotniczych należy uwzględniać występowanie niekorzystnych czynników, wśród których należy wymienić: zmęczenie pilota, nieprawidłowe dopasowanie i ustawienie ostrości gogli, przelot przez obszary zacienione, jak również intensywne opady atmosferyczne, zamglenie i zachmurzenie  pogarszające sprawność widzenia. Dlatego Pracownia Widzenia Nocnego WIML prowadzi prace badawczo-naukowe, których celem jest poprawa bezpieczeństwa lotu w warunkach obniżonej sprawności widzenia, w tym także poprzez wypracowanie nowatorskich form i metod szkolenia. Marek Gąsik przedstawił m.in. wstępne wyniki badań w locie jakie prowadził z wykorzystaniem okulografu.

Na zdjęciu: Obraz sytuacji zewnętrznej widzianej poprzez okulograf SMI (żółte kółko obrazuje miejsce obserwacji przestrzeni)

Przeczytaj również: Streszczenie rozprawy na stopień doktora nauk medycznych dr. Karola Stasiaka pt.: „Badania wybranych parametrów sprawności wzrokowej w goglach noktowizyjnych PNL-3 na symulatorze HYPERION”.