Interpelacja w sprawie wybranych zagadnień dotyczących procesu szkolenia kontrolerów ruchu lotniczego w PAŻP

5 sierpnia 2025 r., na stronie Sejmu Rzeczpospolitej Polskiej, została opublikowana Interpelacja nr 11595 do ministra infrastruktury w sprawie wybranych zagadnień dotyczących procesu szkolenia kontrolerów ruchu lotniczego w Polskiej Agencji Żeglugi Powietrznej. Interpelację zgłosili Posłowie: Jerzy Polaczek (Prawo i Sprawiedliwość), Jarosław Krajewski (Prawo i Sprawiedliwość), Piotr Król (Prawo i Sprawiedliwość), Paulina Matysiak (Razem), Michał Połuboczek (Nowa Nadzieja), Grzegorz Puda (Prawo i Sprawiedliwość).

Pełny tekst interpelacji:

W związku z wypowiedzią prezes Polskiej Agencji Żeglugi Powietrznej, pani Magdaleny Jaworskiej-Maćkowiak podczas posiedzenia sejmowej Komisji Infrastruktury, w której wskazano, że PAŻP prowadzi obecnie największy w Europie program szkoleniowy dla kontrolerów ruchu lotniczego obejmujący 163 osoby na różnych etapach kształcenia, a w roku 2025 planowany jest nabór kolejnych 200 kandydatów – zwracamy się z uprzejmą prośbą o przedstawienie szczegółowych, kompletnych i liczbowo uzasadnionych informacji dotyczących organizacji, efektywności i uwarunkowań całego procesu szkoleniowego ATCO.

1. Prosimy o wskazanie: Ile podstawowych kursów szkoleniowych zorganizowano w PAŻP w 2024 r., ile zaplanowano i rozpoczęto w 2025 r.? Prosimy także o przedstawienie, w ramach każdego kursu, liczby kandydatów zakwalifikowanych do etapu szkolenia teoretycznego.

2. Prosimy o podanie liczby osób, które je ukończyły z wynikiem pozytywnym i przeszły do etapu symulatorowego, liczby tych, które rozpoczęły szkolenie OJT oraz ostatecznie uzyskały licencję ATCO.

3. Prosimy o podanie wskaźników skuteczności na każdym z etapów w ujęciu procentowym dla lat 2024 i 2025, wraz z informacją, ilu kandydatów zakończyło proces szkoleniowy wynikiem negatywnym, z jakich przyczyn i w odniesieniu do jakich organów operacyjnych (TWR, APP, ACC) miały miejsce takie przypadki.

4. Prosimy o wskazanie średniego czasu trwania całego procesu szkoleniowego – od momentu rozpoczęcia kursu teoretycznego do uzyskania licencji ATCO – z rozbiciem na poszczególne etapy, a także określenie minimalnej i maksymalnej liczby godzin szkolenia OJT wymaganych w organach TWR, APP i ACC (zarówno GAT, jak i OAT), z podziałem na wszystkie lokalizacje, w których PAŻP prowadzi praktyki.

5. Prosimy również o przedstawienie danych dotyczących liczby praktykantów realizujących OJT w poszczególnych organach oraz średniej liczby godzin praktyki tygodniowo i miesięcznie przypadającej na jednego kandydata.

6. W kontekście organizacji procesu rekrutacji prosimy o podanie informacji: Kto wchodzi w skład komisji rekrutacyjnych w latach 2024–2025, w szczególności czy biorą w nich udział psychologowie – z określeniem ich liczby, kwalifikacji zawodowych oraz formy zatrudnienia? Wnosimy również o wskazanie: Czy proces rekrutacji jest prowadzony wyłącznie przez PAŻP, czy został powierzony (w całości lub częściowo) firmie zewnętrznej – wraz z nazwą takiego podmiotu oraz podstawą wyboru?

7. Prosimy także o informację: Ilu instruktorów i egzaminatorów ATCO aktualnie prowadzi szkolenia, czy nastąpił wzrost liczby zatrudnionych w tej grupie zawodowej w związku z intensyfikacją naborów, a także jaka jest średnia liczba dni w roku, jaką instruktor STDI i/lub OJTI poświęca na szkolenie kandydatów w ośrodku PAŻP – z podziałem na organy ATC? Prosimy również o wskazanie: Jaka jest maksymalna przepustowość ośrodka szkoleniowego PAŻP w zakresie jednoczesnego prowadzenia kursów oraz ile ćwiczeń symulatorowych dziennie przypada średnio na jednego praktykanta będącego w fazie szkolenia praktycznego?

8. Prosimy o przedstawienie informacji: W jaki sposób PAŻP zapewnia dostępność infrastruktury szkoleniowej (w tym symulatorów) oraz kadry instruktorskiej przy obecnej skali naborów i szkoleń, a także na jakiej podstawie szacowane jest zapotrzebowanie operacyjne na nowych kontrolerów w perspektywie do 2030 r.? Prosimy również o podanie, ilu kandydatów z planowanej grupy 200 osób na rok 2025 zostało już zakwalifikowanych i rozpoczęło szkolenie.

9. Prosimy o informację: Czy PAŻP prowadzi analizy efektywności kosztowej procesu kształcenia kontrolerów uwzględniające jednostkowy koszt wykształcenia ATCO oraz wskaźniki zwrotu z inwestycji? Prosimy także o przedstawienie kosztu szkolenia jednego kontrolera od etapu wstępnego do uzyskania licencji ATCO – z rozbiciem kosztowym na fazy teoretyczną, symulatorową i praktyczną.

10. Wnosimy również o informację: Czy praktykanci w trakcie lub po zakończeniu szkolenia podpisują zobowiązania lojalnościowe (tzw. lojalki) określające minimalny okres zatrudnienia lub inne ograniczenia w możliwości rozwiązania stosunku pracy?

11. Prosimy także o wyjaśnienie: Czy w PAŻP obowiązuje program „57+” lub analogiczny, który ogranicza lub wyklucza czynnych kontrolerów z prowadzenia pracy operacyjnej po osiągnięciu określonego wieku – mimo posiadania ważnej licencji i braku przeciwwskazań zdrowotnych? W tym kontekście prosimy również o podanie liczby kontrolerów aktualnie przebywających na urlopach bezpłatnych oraz pracujących w niepełnym wymiarze czasu.

12. Prosimy o przedstawienie liczby zatrudnionych kontrolerów ruchu lotniczego w poszczególnych organach ATC na dzień 31 grudnia 2024 r. oraz planowanych poziomów zatrudnienia na lata 2025–2029 w ujęciu rocznym i z podziałem na organy.

13. Wnosimy także o podanie: Ile dni roboczych w tygodniu obecni są fizycznie w Biurze Szkolenia Personelu ATS jego dyrektor oraz zastępca, biorąc pod uwagę, że obaj pełnią funkcje operacyjne jako kontrolerzy, a dyrektor dodatkowo wykonuje obowiązki pilota w linii lotniczej? Prosimy również o wyjaśnienie: W jaki sposób PAŻP i ULC monitorują poziom i zarządzają ryzykiem zmęczenia tych osób, łączących obowiązki administracyjne z intensywną aktywnością operacyjną i dodatkowym zatrudnieniem?

14. W kontekście zwiększonego zapotrzebowania na instruktorów OJTI i STDI prosimy o informację: Czy obecny model organizacji szkolenia generuje konieczność pracy w godzinach nadliczbowych kadry operacyjnej i szkoleniowej?

Interpelacja nr 11595 dostępna jest tutaj (LINK)