Powstał FABaltic`a - wspólna inicjatywa litewskiej "Oro navigacija" i polskiej PAŻP

19 listopada 2012 r. Prezes PAŻP - Krzysztof Banaszek i Prezes VĮ "Oro navigacija" - Algimantas Raščius, podpisali umowę współpracy w ramach Bałtyckiego Funkcjonalnego Bloku Przestrzeni Powietrznej FABaltic`a. Podpisanie umowy określającej zasady współpracy litewskiej i polskiej instytucji zapewniających służby żeglugi powietrznej w ramach BalticFAB, stało się możliwe dzięki umowie zawartej 17 lipca 2012 r. w Wilnie pomiędzy Polską i Litwą (umowa jest obecnie w trakcie ratyfikacji w parlamentach obu krajów).

FABaltic`a umożliwi osiągnięcie wyższej pojemności, poprawę wydajności sieci zarządzania ruchem lotniczym, skrócenie długości tras lotniczych - z czym wiążą się oszczędność paliwa lotniczego oraz zmniejszenie emisji zanieczyszczeń do środowiska.

Cele te zostaną osiągnięte przy zachowaniu wysokiego poziomu bezpieczeństwa i poprawy efektywności kosztowej instytucji zapewniających służby żeglugi powietrznej. Osiągnięcie powyższych celów wymaga skoordynowania prac z sąsiednimi funkcjonalnymi blokami przestrzeni powietrznej, jak również z krajami trzecimi. BalticFAB jest otwarty dla innych krajów, które zechcą dołączyć do niego w przyszłości. Funkcjonalne Bloki Przestrzeni Powietrznej są sposobem na zwiększenie efektywności ruchu lotniczego na podzielonym granicami europejskim niebie.

Obecnie przestrzeń powietrzna UE zorganizowana wokół granic państwowych, przez co loty często nie mogą odbywać się na bezpośrednich trasach. Europejskie niebo jest podzielone na 27 krajowych systemów kontroli ruchu lotniczego, świadczących usługi z około 60 ośrodków ruchu lotniczego.

Państwa członkowskie UE są zobowiązane do utworzenia FAB-ów najpóźniej do 4 grudnia 2012 roku.

- Umowy takie jak właśnie podpisana ustanawiająca BalticFAB są krokiem na drodze do jednolitej europejskiej przestrzeni powietrznej - powiedział Algimantas Raščius Prezes VĮ "Oro navigacija".

- Dopiero po pierwszym okresie funkcjonowania będzie można ocenić rzeczywiste korzyści, jakie przyniesie powstanie BalticFABu – powiedział Krzysztof Banaszek Prezes PAŻP. Spodziewam się wzrostu bezpieczeństwo ruchu lotniczego, wzrostu przepustowości przestrzeni powietrznej i zmniejszenia kosztów zarządzania ruchem lotniczym a także ograniczenia emisji spalin – dodał Krzysztof Banaszek.

Program dla utworzenia Bałtyckiego Funkcjonalnego Bloku Przestrzeni Powietrznej (Balic FAB) wynika z obowiązków nałożonych na państwa członkowskie, zawartych w art. 5 Rozporządzenia w sprawie przestrzeni powietrznej (WE) nr 551/2004.

Zgodnie z brzmieniem nowego pakietu legislacyjnego SES II definicja FAB brzmi następująco:
"Funkcjonalny blok przestrzeni powietrznej FAB" oznacza blok przestrzeni powietrznej bazujący na wymogach operacyjnych i ustanowiony niezależnie od granic państwowych, gdzie świadczenie usług żeglugi powietrznej i funkcji pokrewnych są zoptymalizowane w celu wprowadzenia w każdym funkcjonalnego bloku przestrzeni powietrznej, wzmocnionej współpracy wśród zapewniających służby żeglugi powietrznej lub, w stosownych przypadkach, dostawców zintegrowanych".

Polsko-litewska inicjatywa dotycząca funkcjonalnego bloku przestrzeni opiera się na wieloletniej, bliskiej współpracy obu krajów. Historia powstawania projektu Baltic FAB rozpoczęła się już w roku 2003, kiedy to podpisane zostało porozumienie o współpracy pomiędzy Polską Agencją Żeglugi Powietrznej a Oro Navigacija. Ten strategiczny program współpracy nosił w swoim początkowym stadium nazwę BANC (Baltic Air Navigation Services Commision) by następnie rozpocząć działania pod nazwą Baltic FAB.

Wypełniając zobowiązanie krajów członkowskich wynikające z nowego pakietu legislacyjnego SES II projekt Baltic FAB jest prowadzony przy współpracy Ministerstw Transportu Polski oraz Litwy, odpowiednich organów nadzoru nad lotnictwem cywilnym jak również władz wojskowych obu krajów. Struktury projektowe Baltic FAB, po zatwierdzeniu przez poszczególnych prezesów ANSP, służą ON i PAŻP w pracach nad wykonaniem wszystkich zadań zgodnych z harmonogramem zatwierdzonym przez polsko – litewski Komitet Strategiczny.

Państwa członkowskie UE są zobowiązane do utworzenia FAB-ów najpóźniej do 4 grudnia 2012 roku. W wyniku prac trwających od wielu lat oraz współpracy w ramach porozumienia podpisanego w roku 2010 uzgodniono szereg dokumentów, w szczególności:

- Pierwszą umową podpisaną w procesie tworzenia Baltic FAB w dniu 17 lipca 2012 r. była Umowa o ustanowieniu Bałtyckiego Funkcjonalnego Bloku Przestrzeni Powietrznej między Rzeczpospolitą Polską a Republiką Litewską.

- Kolejnym krokiem było podpisanie umowy o współpracy w ramach FAB pomiędzy polskim Urzędem Lotnictwa Cywilnego a litewską Administracją Lotnictwa Cywilnego w dniu 06 września 2012 r.

- W celu pogłębienia dotychczasowej operacyjnej współpracy PAŻP i ON, w ramach tworzenia Baltic FAB, w dniu 19 listopada 2012 podpisano w Wilnie umowę o współpracy pomiędzy oboma instytucjami zarządzającymi ruchem lotniczym.

Umowa ma na celu wypełnienie obowiązków wynikających z utworzenia FAB w celu osiągnięcia korzyści dla użytkowników przestrzeni powietrznej w tym dla pasażerów - klientów linii lotniczych.

Podpisanie polsko – litewskiej umowy o ustanowieniu Baltic FAB stanowi rozpoczęcie nowego etapu prac nad wdrożeniem bałtyckiego FABu. Umowa Baltic FAB przewiduje powołanie Rady i Zarządu Baltic FAB, sprawujących pieczę nad strategicznymi kierunkami rozwoju i działalności Baltic FAB.

Podpisana umowa jest krokiem w realizacji zmian w strukturze zarządzania FAB, przewidzianych w umowie zawartej przez ministrów właściwych do spraw transportu Polski i Litwy w dniu 17 lipca 2012 r. Powstaną wyspecjalizowane komitety wyznaczone do regulowania następujących kwestii: strategicznych, finansowych oraz skuteczności działania, operacyjno-technicznych, zarządzania przestrzenią powietrzną jak również bezpieczeństwa ruchu lotniczego.

Całkowita przestrzeń powietrzną kontrolowaną o przewidywanej FABaltic`a to 410 126 km ²,
- Flight Information Region Warszawa (FIR) 334 000 km kw.
- Flight Information Region Wilno (FIR) 76 126 km kw.