Wystawa "Samoloty Szkolne Polskiego Lotnictwa Wojskowego 1918-2018" w krakowskim Muzeum

W dniach 02.05.2018 do 08.06.2018 w Muzeum Lotnictwa Polskiego w Krakowie prezentowana będzie wystawa Samoloty Szkolne Polskiego Lotnictwa Wojskowego 1918-2018.

Przestawia ona typy samolotów, używanych do szkolenia pilotów wojskowych w Polsce od momentu odzyskania niepodległości w 1918 r. do chwili obecnej, w tym również samoloty używane na obczyźnie podczas II wojny światowej.

Wystawa kładzie szczególny nacisk na nieco już dziś zapomniane konstrukcje, używane w latach 20. i 30., jak Bartel BM-4 (pierwszy samolot polskiej konstrukcji produkowany seryjnie), Bartel BM-5 czy Morane AR-35, znane choćby ze wspomnień Janusza Meissnera.

Bartel BM-4 to polski samolot szkolny i treningowy, zaprojektowany w wytwórni lotniczej „Samolot” w Poznaniu. Został oblatany 20 grudnia 1927 r. na lotnisku Ławica w Poznaniu przez pilota fabrycznego. W locie wykazał doskonałą widoczność z obu kabin oraz dobre osiągi. Stał się pierwszym w Polsce samolotem szkolnym, który nie miał tendencji wchodzenia w korkociąg oraz w ślizg boczny (na skrzydło). Pierwsze samoloty szkolne Bartel BM-4aI zostały wprowadzone w 1929 w ilości 22 sztuk do Niższej Szkoły Pilotów w Bydgoszczy. Następnie w latach 1931 – 1932 dostarczono 50 samolotów wersji Bartel BM-4h do szkół lotniczych w Dęblinie i Bydgoszczy. Stosowano je do 1936 roku, a następnie przekazano lotnictwu cywilnemu. Pojedyncze samoloty tego typu przetrwały w aeroklubach do września 1939 roku. Kilka z nich użyto do celów łącznikowych w kampanii wrześniowej.

Bartel BM-5 to polski samolot szkolno-treningowy z okresu międzywojennego, którego projekt opracował w Wielkopolskiej Wytwórni Samolotów ”Samolot” inż. Ryszard Bartel. Pierwszy prototyp oznaczony jako BM-5a został oblatany 27 lipca 1928 r. przez pilota fabrycznego Edmunda Hołodyńskiego. Wyprodukowane w latach 1929-1930 samoloty BM-5 skierowano do Centrum Wyszkolenia Lotnictwa w Dęblinie, z czego 5 w wersji BM-5c przekazano w 1930 roku do Morskiego Dywizjonu Lotniczego w Pucku. Pojedyncze egzemplarze BM-5 przetrwały w Centrum Wyszkolenia Lotnictwa do września 1939 roku. Wśród szkolonego personelu lotnictwa samolot ten nie cieszył się dobrą opinią.

Morane AR-35 (MS-35) to francuski samolot szkolno-akrobacyjny. Zaprojektowany i zbudowany w 1918 roku w wytwórni lotniczej Aeroplanes Morane-Saulnier S.A. w Villacoublay pod Paryżem. W 1922 roku na polecenie gen. bryg. Włodzimierza Zagórskiego zakupiono we Francji dla Sił Powietrznych 70 samolotów Morane-Saulnier MS.35 EP2. Dostarczono je do Polski w 1925 roku. Stosowano je w latach 1925 – 1934 w dywizjonach szkolnych i eskadrach treningowych pułków lotniczych oraz szkołach lotniczych do nauki pilotażu i podstawowych figur akrobacji. W pułkach lotniczych używano ich również jako samoloty łącznikowe oraz do współpracy z artylerią i wojskami służby granicznej. Samoloty te znalazły się również na wyposażeniu Centrum Wyszkolenia Lotnictwa w Dęblinie, gdzie w latach 1931 – 1932 przeszkoliło się na nich wielu znanych później pilotów. M.in. dowódcą jednego z kursów pilotażu na samolotach MS-35 EP2 był tam por. pil. Franciszek Żwirko, a eskadrą szkolną dowodził por. pil. Janusz Meissner. W 1934 roku samoloty Morane-Saulnier MS-35 EP2 wycofano z jednostek wojskowych i przekazano lotnictwu cywilnemu oraz do Ośrodków Lotniczego Przysposobienia Wojskowego, gdzie eksploatowano je do 1938 roku aż do prawie całkowitego ich zużycia.

Głównym walorem wystawy są liczne, niepublikowane wcześniej zdjęcia archiwalne, pochodzące z zasobów Muzeum Lotnictwa Polskiego.

Zapraszamy serdecznie do obejrzenia wystawy "Samoloty Szkolne Polskiego Lotnictwa Wojskowego 1918-2018" w dniach 2-8.05.2018 r. w Muzeum Lotnictwa Polskiego w Krakowie.