"Klęska Kamikadze" – Wtorkowy seans w Kinie Lotnik MLP

Muzeum Lotnictwa Polskiego w Krakowie serdecznie zaprasza w dniu 29.05.2018r. o godz. 11:00 i 16:30 na bezpłatną projekcję filmu pt. "Klęska Kamikadze".

"Klęska Kamikadze" – Po pierwszych bojach z formacjami kamikadze amerykanie zaczęli szukać sposobów na bardziej skuteczną i szybszą neutralizację tego zagrożenia. Możemy zobaczyć jak korzystając z nowych środków technicznych i rozwiązań taktycznych amerykańscy dowódcy doprowadzili do sytuacji, w której Kamikadze nie spełnili nadziei jakie pokładało w nich japońskie naczelne dowództwo wojskowe.

Kamikaze, shinpū (spotyka się spolszczoną formę kamikadze) – specjalne japońskie formacje wojskowe okresu II wojny światowej. Jednostki kamikaze należały do Armii (w tym do jednostek lotniczych) i Marynarki japońskiej. Żołnierze kamikaze poświęcali swoje życie w ataku na nieprzyjaciela, zazwyczaj pilotując specjalnie przystosowane do tego celu samoloty lub jednostki wodne. Ataki kamikaze określane są czasami jako „ataki samobójcze”, choć samobójcza śmierć nie była celem samym w sobie. Celem kamikaze było zadanie jak największych strat nieprzyjacielowi, śmierć atakującego była konsekwencją takiego ataku, a nie jego podstawowym założeniem.

Przyczyną zastosowania tak radykalnej metody ataku były coraz większe straty zadawane lotnictwu japońskiemu przez Amerykanów.

Jednostkę utworzono w październiku 1944 roku. Pomysłodawcą i organizatorem był wiceadmirał Takijirō Ōnishi. Zadanie sformowania pierwszej jednostki samobójczej powierzono chorążemu Tadashiemu Nakajimie i porucznikowi Rikihei Inoguchiemu. Udali się oni do Mabalacat – bazy 201. Dywizjonu – i wybrali kilku spośród zgłaszających się do tego zadania ochotników. Jako dowódcę pierwszej grupy wyznaczono kapitana Yukio Seki. Pilot ten posiadał doświadczenie bojowe i umiejętności rzadko spotykane w szeregach japońskich pod koniec 1944 roku.

Według założeń admirała Ōnishi, pierwsze ataki kamikaze miały być desperacką próbą wsparcia japońskiej floty w walce z flotą amerykańską, która właśnie zaatakowała Filipiny.

Przygotowywanie do samobójczego ataku samolotów Mitsubishi A6M Reisen (fot. unlisted/domena publiczna/Wikimedia Commons)

Pierwszy atak pilotów samobójców miał miejsce 25 października 1944 roku. Wtedy grupa 9 samolotów Zero (w kodzie amerykańskim "Zeke") zaatakowała amerykańskie lotniskowce eskortowe z grupy "Taffy 3". Lotniskowiec USS "St. Lo" został trafiony przez myśliwiec uzbrojony w bombę i zatonął. W wyniku ataku zginęło stu amerykańskich marynarzy. Trzy inne okręty otrzymały trafienia i zostały uszkodzone, najpoważniej USS Sante.

Po ataku utworzono cztery jednostki kamikaze: "Shikishima", "Yamato", "Asahi" i "Yamazakura". Wszystkie były organizacyjnie podporządkowane dowództwu Cesarskiej Marynarki Wojennej, gdyż to właśnie marynarka poleciła je utworzyć.

Kamikaze walczyli do końca wojny. Największa ich liczba wzięła udział w walkach o Okinawę w kwietniu 1945 roku, gdy do akcji bojowych wysłano około 1900 maszyn bojowych. Łącznie wykonano 2314 lotów bojowych na klasycznych samolotach, z tej liczby 1086 zakończyło się powrotem. Największą liczbę lotów wykonano na wodach Okinawy; wtedy do lotów samobójczych wystartowało 1809 maszyn, 879 z nich powróciło.

G4M zrzuca bombę latającą MXY7 Ohka w 1945 r. (fot. Navy Aero Technical Arsenal (Kaigun Koku Gijutsusho "Kugisho"), Imperial Japanese Navy/domena publiczna/Wikimedia Commons)

Oprócz zwykłych samolotów różnych typów, wprowadzono pod koniec wojny także specjalne samoloty samobójcze o napędzie rakietowym Ōka (jap. Kwiat Wiśni), nazywanych przez Amerykanów z jap. baka lub z ang. screwball, czyli świr, narwaniec.

Yokosuka MXY7 Ohka (fot. Max Smith/domena publiczna/Wikimedia Commons)

Miały one bardzo mały zasięg i z tego powodu do miejsca ataku musiały być przenoszone pod kadłubem średnich bombowców Mitsubishi G4M3 "Betty". Samoloty te stawały się wtedy mało zwrotne i przez to bardziej podatne na przechwycenie i zestrzelenie, co znacznie ograniczało zastosowanie tej broni. Łącznie wyprodukowano 755 tych samolotów-pocisków, z czego większość użyto bojowo. Atutem Ōka była bardzo duża prędkość nurkowania w kierunku celu, uzyskana dzięki dużemu obciążeniu powierzchni nośnej.

Straty zadane Amerykanom przez lotnicze formacje samobójcze w latach 1944 i 1945 to 56 zniszczonych i 273 uszkodzonych jednostek nawodnych, kosztem życia 3913 pilotów lotnictwa japońskiego. Oprócz jednostek lotniczych, w użyciu były też samobójcze jednostki morskie, tak zwane "żywe torpedy", o nazwie Kaiten. Do końca wojny zbudowano ich 419 sztuk i użyto bojowo z miernym skutkiem; udało im się bowiem zatopić tylko jeden zbiornikowiec (USS Mississinewa), jeden niszczyciel (USS Underhill) oraz uszkodzić 2 niszczyciele i 2 transportowce. Jednostki te nie były nazywane "kamikaze".

Większość załóg samobójczych stanowili ochotnicy. Pod koniec wojny zdarzały się jednak przypadki wydawania rozkazów zwykłym pilotom do wzięcia udziału w takiej misji.

Mitsubishi A6M Rei-Sen (replika) (fot. Taken by my friend David. Scanned by me and uploaded with his permission/CC-BY-SA-3.0/Wikimedia Commons)

Najpopularniejszym samolotem wykorzystywanym przez kamikaze był Mitsubishi A6M. Pod koniec wojny, gdy tego typu myśliwców zaczęło brakować, kamikaze latali także na Yokosuka D4Y, Nakajima B5N, Kugisho Ohka Model 11 i Mitsubishi G4M.
Źródło: Wikipedia