Odpowiedź IMGW ws. lotniczej osłony metorologicznej

Czytając artykuł przygotowany przez firmę IBCOL Polska Sp. z o. o., dotyczący zapewnienia osłony meteorologicznej lotnictwa cywilnego można odnieść wrażenie, że Instytut Meteorologii i Gospodarki Wodnej – Państwowy Instytut Badawczy, jako monopolista i „ulubieniec władzy” ma decydujący głos w kwestii prowadzenia osłony. Co więcej, Instytut jest w stanie wpływać na postępowanie PAŻP, a być może i innych instytucji państwowych. Tymczasem fakty są następujące.

IMGW-PIB złożył wniosek o wyznaczenie w dniu 12 lutego 2014 r., prawie 3 tygodnie przed pierwotnym terminem rozstrzygnięcia przetargu. Prawo polskie nie określa terminu, w jakim Minister powinien podjąć decyzję. Wyznaczenie Instytut otrzymał dopiero 17 kwietnia br.

Czytaj także: Wątpliwości wokół przetargu na osłonę meteorologiczną

W opinii autora artykułu „Wątpliwości wokół przetargu na osłonę meteorologiczną” wyznaczenie Instytutu zamknęło rynek osłony meteorologicznej w Polsce. Nie można w żadnym wypadku zgodzić się z tym stwierdzeniem, ponieważ rynek ten nie został nigdy otworzony i, co więcej, w obecnej chwili nie było prawnych możliwości otwarcia rynku (co IBCOL, jako podmiot działający w osłonie lotniskowej powinien wiedzieć). Zgodnie bowiem z rozporządzeniem nr 391/2013 Komisji Europejskiej, aby ustalić, czy instytucje zapewniające osłonę terminalową działają w warunkach rynkowych, państwo członkowskie ma obowiązek przeprowadzić analizę rynku. Następnie, zgodnie z artykułem 3, ustęp 3 „Państwa członkowskie, o których mowa w ust. 1, przekazują Komisji – nie później niż 19 miesięcy przed rozpoczęciem okresu odniesienia lub terminem stosowania decyzji podjętych zgodnie z ust. 1, szczegółowe sprawozdanie na temat treści i wyników oceny, o której mowa w ust. 2. Sprawozdanie to musi być poparte dowodami, w tym – w stosownych przypadkach – dokumentami przetargowymi, uzasadnieniem wyboru danej instytucji zapewniającej służby, opisem mechanizmów narzuconych wybranej instytucji zapewniającej służby w celu dopilnowania, aby terminalowe służby żeglugi powietrznej lub służby CNS, MET oraz AIS były zapewniane w efektywny kosztowo sposób, oraz wynikami konsultacji z przedstawicielami użytkowników przestrzeni powietrznej. Sprawozdanie to musi zawierać pełne uzasadnienie wniosków państwa członkowskiego.” Komisja w ciągu 4 miesięcy od dnia otrzymania wniosku zgodzi się, że funkcjonowanie w warunkach rynkowych zostało ustalone, lub w przypadku, gdy Komisja uzna, że funkcjonowania w warunkach rynkowych nie ustalono, powiadomi o tym państwo członkowskie w terminie 6 miesięcy od daty złożenia dokumentów.

Do dnia dzisiejszego żadna z instytucji państwowych nie przeprowadziła oceny rynku pod tym kątem. Nie prowadzono konsultacji z zainteresowanymi służbami, nie stworzono mechanizmów przekazywania personelu i aktywów, o których mówi załącznik nr I do rozporządzenia. Efekt jest taki, że przystępując do przetargu IBCOL Polska Sp. z o.o. wynajął od Zarządzających lotniskami nowe pomieszczenia, doprowadził do nich linie teleinformatyczne itd. Jednym słowem koszty osłony zostały zwiększone zamiast ich obniżenia.

Osobną kwestią jest czy rzeczywiście istnieją podmioty (poza IMGW–PIB) gotowe do pełnienia osłony meteorologicznej lotnictwa w zakresie terminalowym, czyli na lotniskach (nie mylić z osłoną meteorologiczną lotniska). Praktyka pokazuje, że chyba nie. Bo jak inaczej tłumaczyć e-maila rozesłanego przez Prezes IBCOL Polska Sp. z o.o. do wszystkich pracowników IMGW zatrudnionych w meteorologicznych stacjach lotniskowych z propozycją zmiany pracodawcy? Czyżby IBCOL, przystępując do przetargu na osłonę meteorologiczną w Polsce, nie dysponował własną wykwalifikowaną kadrą? 

W tych warunkach wydaje się, że przesuwanie terminu otwarcia ofert przez PAŻP nie miało znaczenia dla IBCOL wobec nieprzygotowania strukturalnego Spółki do wejścia z osłoną meteorologiczną na wszystkie lotniska w Polsce z dniem 23 kwietnia 2014 r. 

W związku z tym w obecnej chwili należy uznać za racjonalne i gwarantujące bezpieczeństwo operacji lotniczych wyznaczenie IMGW-PIB, jako jedynego podmiotu w Polsce przygotowanego do pełnienia osłony w pełnym zakresie.

Autor artykułu pisze: ”Ciekawostką jest fakt, że IMGW-PIB już w lutym bieżącego roku w organizowanym przez siebie przetargu na finansowanie zakupu automatycznych systemów pomiarowych parametrów meteorologicznych (AWOS) podawało wyznaczenie, jako gwarancję zabezpieczenia kredytu. Co w kontekście późniejszych działań zarówno PAŻP jak i Ministerstwa Infrastruktury i Rozwoju może stwarzać wrażenie udzielania swoistej pomocy publicznej polegającej na wyznaczeniu IMGW-PIB w celu zabezpieczenia kredytu komercyjnego przeznaczonego na zakup systemów AWOS.” Tymczasem, niezależnie od oczywistej nieracjonalności powyższych sugestii, IMGW-PIB ogłosił przetarg na kredyt dopiero 14 marca br.

Dodatkowo autor stara się stworzyć wrażenie, że Instytut w najbliższych latach z niejasnych powodów planuje wzrost kosztów osłony o prawie 50%. Pomimo iż autor doskonale zna powody takiego stanu rzeczy, nie zamierza o nich informować czytelników.

Autor artykułu z pełną premedytacją pominął fakt, że wzrost kosztów osłony w najbliższych latach wynika z konieczności wymiany bardzo już starych systemów AWOS na nowe. Autor doskonale zdaje sobie sprawę również z faktu, że jeśli Instytut nie przeprowadzi tej inwestycji, to i tak musi zostać ona zrealizowana w ciągu dwóch najbliższych lat i będzie uwzględniona w kosztach osłony meteorologicznej lotnictwa. W przypadku, gdy nowe systemy będą kupowane i instalowane przez poszczególne Porty Lotnicze, to koszty te będą jeszcze wyższe, bowiem, po pierwsze, nie uzyska się przy ich zakupie efektu skali, po drugie zaś, Instytut instalując systemy jednego producenta na 7 lotniskach będzie miał jeden serwis, który obsłuży wszystkie systemy.

Po raz kolejny jesteśmy świadkami tworzenia czarnej reklamy przez firmę IBCOL Polska Sp. z o.o. Instytutowi Meteorologii i Gospodarki Wodnej – Państwowemu Instytutowi Badawczemu. Nie jest to uznawane za etyczną metodę konkurowania zarówno na rynku polskim, jak i niemieckim, skąd pochodzi spółka-matka i większościowy kapitał IBCOL. IMGW-PIB chętnie podejmuje polemikę, jednakże konieczne jest, aby druga strona nie zniekształcała faktów lub ich nie ukrywała. Niestety, w tym przypadku nie mamy do czynienia z taką rzetelnością.

Jerzy Czaprowski
Operacyjny Szef Meteorologicznej Osłony Lotnictwa Cywilnego 

Czytaj także: Wątpliwości wokół przetargu na osłonę meteorologiczną