Wieniec z szachownicą na grobie generała Sawicza

Delegacja Dowództwa Generalnego Rodzajów Sił Zbrojnych, z generałem broni pilotem Lechem Majewskim na czele, odwiedziła na cmentarzu wojskowym na Powązkach grób generała brygady pilota Tadeusza Sawicza. Okazją do złożenia wieńca z biało-czerwoną szachownicą na mogile uczestnika Bitwy o Anglię i pilota 303. Dywizjonu Myśliwskiego była setna rocznica jego urodzin.

Tadeusz Sawicz urodził się 13 lutego 1914 r. w Warszawie. W 1934 r. wstąpił do Szkoły Podchorążych Lotnictwa w Dęblinie, którą ukończył  jako podporucznik pilot jesienią 1936 r. Po promocji trafił do 111. eskadry myśliwskiej, a później do 114. eskadry. Już pierwszego dnia wojny obronnej walczył z pilotem niemieckiego Me 109 - zaliczono mu uszkodzenie wrogiego myśliwca. 4 września został zastępcą dowódcy 114. eskadry. Przed ewakuacją polskiego lotnictwa do Rumunii zestrzelił jeszcze trzy wrogie bombowce (dwa Do 17, jeden Ju 86), z których zaliczono mu jednak tylko jedno zestrzelenie i pół uszkodzenia. 17 września poprowadził klucz czterech myśliwców P-11 do Rumunii. Wraz z grupą innych lotników przedostał się do Francji, gdzie trafił do klucza myśliwskiego porucznika Aleksandra Gabszewicza (Groupe de Chasse III/10 w Deauville). Po kapitulacji Francji, poprzez Algier i Casablankę, dotarł na Wyspy Brytyjskie (17 lipca 1940 r.).

Po przeszkoleniu na myśliwcu Hurricane, 20 października 1940 r. otrzymał przydział do 303. Dywizjonu Myśliwskiego im. Tadeusza Kościuszki, a rok później do 316. Dywizjonu „Warszawskiego”. W 1942 r. został dowódcą 315. Dywizjonu „Dęblińskiego", w kwietniu 1943 r. zaś zastępcą dowódcy I Skrzydła Myśliwskiego w Northolt. Od lipca 1943 r. był oficerem łącznikowym w 12. Grupie Myśliwskiej, w kwietniu 1944 r. skierowany został do 9. Armii Powietrznej USAAF. Wkrótce jednak, na własną prośbę, przydzielony został do 61. Fighter Squadron w 56. Fighter Group, gdzie wraz kolegami stworzył nieoficjalną, polską sekcję (Andersz, Gładych, Janicki, Łanowski, Rutkowski). W październiku 1944 r. objął dowodzenie 131. Skrzydłem Myśliwskim, składającym się z dywizjonów 302, 308 i 317. W lipcu 1945 r. został dowódcą III Skrzydła Myśliwskiego. Po wojnie pozostał w Anglii. Do Kanady przeprowadził się w 1957 r., tam pracował w firmach lotniczych. 3 maja 2006 r. prezydent RP mianował Tadeusza Sawicza na stopień generała brygady.

Tadeusz Sawicz zajął 82 lokatę na tzw. „Liście Bajana” (3 zwycięstwa pewne, 3 i 1/2 uszkodzenia). Lista Bajana to zestawienie pilotów polskich II wojny światowej, oparte na zbiorze dokumentów sporządzonych przez Komisję Historyczną Polskich Sił Powietrznych na Zachodzie. Generał Sawicz był kawalerem Krzyża Srebrnego Orderu Wojennego Virtuti Militari (nr 9381), czterokrotnie otrzymał Krzyż Walecznych. Został też odznaczony angielskim Distinguished Flying Cross, amerykańskimi Distinguished Flying Cross i dwukrotnie Air Medal, a także holenderskim krzyżem lotniczym Vliegerkruis.

Generał Sawicz zmarł 19 października 2011 roku w Toronto, w wieku 97 lat. Jego prochy zostały sprowadzone do kraju i pochowane 30 listopada 2011 roku na Powązkach. Uroczystości pogrzebowe zorganizowało ówczesne Dowództwo Sił Powietrznych.

Tekst: ppłk Artur Goławski