Rocznica oblotu samolotu RWD-5

Dziś przypada 89. rocznica oblotu polskiego samolotu turystyczno-sportowego RWD-5, skonstruowanego przez zespół konstrukcyjny RWD w 1931 roku.

Samolot RWD-5 był pierwszą konstrukcją zespołu konstrukcyjnego RWD powstałym w nowej firmie (DWL) na Okęciu po zawiązaniu Spółki z o.o. na gruncie warsztatów Sekcji Lotniczej Koła Mechaników Studentów Politechniki Warszawskiej. Jego konstruktorami byli Stanisław Rogalski, Stanisław Wigura i Jerzy Drzewiecki. RWD-5 był dalszym rozwinięciem serii wcześniejszych samolotów RWD-1, 2, 3 i 7, a zwłaszcza bezpośrednio go poprzedzającego RWD-4.

Budowę prototypu o znakach SP-AGJ rozpoczęto jesienią 1930, a oblatany został 7 sierpnia 1931 r. przez konstruktora Jerzego Drzewieckiego na lotnisku Okęcie. Jeszcze w sierpniu prototyp zajął 1. miejsce w III Locie Południowo-Zachodniej Polski, a we wrześniu, z załogą Franciszek Żwirko i Stanisław Wigura, 1. miejsce w IV Krajowym Konkursie Samolotów Turystycznych. W następstwie tych sukcesów, RWD-5 został uznany za najlepszy polski samolot sportowy i podjęto jego produkcję, lecz jej skala była niewielka. Ostatni samolot SP-BGX zbudowano w 1937 r. Łącznie powstało 20 samolotów RWD-5 (łącznie z RWD-5bis).

W marcu 1933 r. oblatano specjalny jednomiejscowy wariant rekordowy RWD-5, oznaczony RWD-5bis i noszący znaki SP-AJU. Na samolocie tym Stanisław Skarżyński odbył między 27 kwietnia a 24 czerwca 1933 r. lot o długości 17 885 km na trasie z Warszawy do Rio de Janeiro. W dniu 8 maja 1933 odbył przelot bez lądowania nad Południowym Atlantykiem, z Saint Louis w Senegalu do Maceio w Brazylii. Przelot trwał 20 godzin 30 minut, z czego 17 godzin 15 minut nad oceanem. Wynikiem 3582 km ustanowił międzynarodowy rekord odległości w klasie samolotów turystycznych o masie własnej do 450 kg.

RWD-5 bis (nr rej. SP-AJU) (fot. Anonymous/Domena publiczna/Wikimedia Commons)

Samoloty RWD-5 używane były w ciągu następnych lat w licznych krajowych i kilku zagranicznych imprezach sportowych, osiągając wysokie wyniki. RWD-5 służyły ponadto do treningu w aeroklubach.

W latach dziewięćdziesiątych Stowarzyszenie Lotnictwa Eksperymentalnego zbudowało latającą replikę samolotu RWD-5. Zrekonstruowany RWD zewnętrznie nie różni się od pierwowzoru. Dodano mu jedynie kółko ogonowe zamiast płozy, co było niezbędne ze względu na dzisiejszą konieczność korzystania z betonowych pasów startowych. Samolot oznaczony jako RWD–5R (R = replika) otrzymał znaki rejestracyjne SP – LOT i pomalowany jest w błękitno-srebrne barwy PLL „LOT”. Można go było zobaczyć na pokazach lotniczych.

Replika RWD-5R "Stanisław Skarżyński" (fot. mazuryairshow.pl)

Niestety 1 września 2018 r., podczas Pikniku Lotniczego na lotnisku Aleksandrowice w Bielsku Białej, doszło do wypadku repliki samolotu RWD-5 (znaki rejestracyjne SP-LOT). Sama konstrukcja została w znacznym stopniu uszkodzona. Niedługo po wypadku rozpoczęła się odbudowa repliki RWD-5R.