Jak Przeciwlotnicy dostali samolot od Lotników

Trzeba było to zrobić w nocy, bo w dzień drogę zablokowano by na wiele godzin. Samolot przyjechał „na własnych kołach” ze Świdwina, ciągniony jedynie przez wojskową ciężarówkę. Było jeszcze ciemno, gdy przekraczał bramę centrum.

Zajął godne miejsce między budynkami 2 i 3 na betonowej, specjalnie do tego celu przygotowanej platformie.

Zanim jednak oczy zwiedzających będą mogły go podziwiać, trzeba było go „złożyć” z wersji transportowej do wersji muzealnej.

Piloci pewnie mieliby za złe, gdyby nie napisać o nim czegoś więcej niż tylko numer seryjny lub boczny. Bo ten samolot, jak wiele wojskowych urządzeń miał swoją historię i swoją… duszę. Któż na nim nie latał. Ale najpierw spróbujmy go bliżej przedstawić.

Numer fabryczny: 29306. Znany też jako numer boczny: 9306.

Nie jest mały, ma ponad 17 metrów długości i ponad 5 metrów wysokości. Skrzydła mają maksymalną rozpiętość ponad 13 metrów.

Gdy latał, mógł osiągać maksymalną prędkość 1,7 Ma i wznosić się z prędkością 230 m/s. Mógł przenieść ponad 4 tony uzbrojenia i w pełni uzbrojony przelecieć ponad 1700 km. Nie jest lekki. W pełni obciążony paliwem i uzbrojeniem ważył prawie 20 ton.

Wyprodukowano go 1 listopada 1985 roku i już po pięciu dniach dokonano jego pierwszego, fabrycznego oblotu.

Po czterech miesiącach przetransportowano go do Polski, gdzie od 27 marca 1986 roku rozpoczął służbę w 40 pułku lotnictwa myśliwsko-bombowego w Świdwinie. Pierwszym polskim pilotem „emczwórki” był ówczesny dowódca pułku płk dypl. pil. Stanisław Targosz, późniejszy Dowódca Sił Powietrznych. Pierwszym technikiem samolotu był chor. Krzysztof Niezgoda.

Dalsze losy samolotu to służba w różnych jednostkach lotniczych:
od 2000 roku – 39 eskadra lotnictwa myśliwsko-bombowego Świdwin
od 14.01.2000 r. – 8 eskadra lotnictwa myśliwsko-bombowego Mirosławiec
od 19.02.2000 r. – 40 eskadra lotnictwa myśliwsko-bombowego Świdwin
od 13.07.2000 r. – 33 Baza Lotnicza Powidz (7 elt)
od 05.06.2007 r. – 12 Baza Lotnicza Mirosławiec
od 05.12.2007 r. – 40 eskadra lotnictwa myśliwsko-bombowego Świdwin
od 18.05.2011 r. – Centrum Szkolenia Sił Powietrznych w Koszalinie - jako eksponat muzealny.

Latało nim wielu doskonałych pilotów-oficerów Sił Powietrznych: generałowie Andrzej Dulęba, Ryszard Hać, Jacek Bartoszcze, Andrzej Andrzejewski, Tadeusz Mikutel, Andrzej Błasik, Kazimierz Dziok i wielu innych, dokładnie 156 wspaniałych pilotów.

Ostatni lot wykonał na naszej „9306” mjr pil. Robert KANTOWICZ w dniu 22 czerwca 2010 roku.
Samolot wykonał 1841 startów i lądowań o łącznym nalocie 1491 godzin i 54 minut.
Samolot jako pierwszy Su-22 otrzymał odbiornik GPS i system TACAN w czasie remontu w 1998 roku.

Z relacji pilotów, był znany jako ten, który miał ponadprzeciętne tendencje do nieprzewidzianych niesprawności.

Dziś stoi w Centrum Szkolenia Sił Powietrznych jako eksponat muzealny. Z dala od lotniska i ryku silników. Nie musiał latać w warunkach wojennych. Nie nosi śladów ran bitewnych. Zapewniamy jednak o naszych staraniach, że lata jego „emerytury” będą godne bojowego samolotu. Tego, który zapewniał przez ponad ćwierć wieku bezpieczeństwo polskiego nieba.

mjr Zbigniew Pustelnik

Obejrzyj zdjęcia na stronie CSSP.