"Krzywe pasy" - odpowiedź ULC

Pod koniec października w Gazecie Prawnej ukazał się artykuł pod niepokojącą brzmiącym tytułem: "Koniec z krzywymi pasami startowymi?". Autorzy, odnieśli się do nowych zaleceń w zakresie bezpieczeństwa, jakie dla lotnisk opracował resort transportu, budownictwa i gospodarki morskiej, skutkującymi inwestycjami w infrastrukturę rzędu 100 mln zł. Porty lotnicze miały dostosować infrastrukturę techniczną w zakresie nowego oświetlenia, ogrodzenia, ale też w zakresie geometrii pasów startowych, dróg kołowania, a nawet płyt postojowych. Chodzi o to, żeby teren lotniska przypominał w jak największym stopniu płaską taflę. Aby uzyskać taki efekt, niemal wszystkie porty lotnicze powinny przeprowadzić u siebie ogromne inwestycje.

– Wymagania rozporządzenia resortu transportu w sprawie wymagań technicznych i eksploatacyjnych dla lotnisk użytku publicznego podlegających obowiązkowi certyfikacji spełniają obecnie tylko Lublin, częściowo Warszawa oraz po przebudowie Katowice – wylicza Marta Chylińska, rzecznik prasowy Urzędu Lotnictwa Cywilnego. To ULC decyduje, które lotnisko może przyjmować u siebie samoloty i odprawiać pasażerów.

Jednak Chylińska zastrzega, że nowe wymogi, zwłaszcza w zakresie niwelowania różnic w położeniu pasów startowych czy płyt postojowych, nie zaczną obowiązywać od razu. – Na dostosowanie się do nowych wymogów spółki zarządzające lotniskami mają czas do 2018 r. – wyjaśnia Chylińska.

Stanowisko Urzędu Lotnictwa Cywilnego

Informacja w sprawie wymagań technicznych i eksploatacyjnych dla lotnisk certyfikowanych

W związku z pytaniami dotyczącymi funkcjonowania lotnisk po wejściu w życie rozporządzenia Ministra Transportu, Budownictwa i Gospodarki Morskiej z dnia 28 sierpnia 2013 r. w sprawie wymagań technicznych i eksploatacyjnych dla lotnisk użytku publicznego podlegających obowiązkowi certyfikacji (Dz.U. poz. 1020) uprzejmie wyjaśniamy:

Wydanie powyższego rozporządzenia wynikało z obowiązku wypełnienia delegacji ustawowej określonej w art. 59a ust. 5 zmienionej w czerwcu 2011 roku ustawy z dnia 3 lipca 2002 r. - Prawo lotnicze. Rozporządzenie miało na celu określenie wymagań technicznych i eksploatacyjnych dla lotnisk użytku publicznego, o których mowa w art. 4 ust. 3a rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 216/2008 , czyli lotnisk użytku publicznego o tzw. „pełnej certyfikacji”. Należy zwrócić uwagę na fakt, że upoważnienie do wydania rozporządzenia stanowiło, że określając wymagania minister właściwy do spraw transportu ma brać pod uwagę bezpieczną eksploatację lotnisk oraz przepisy międzynarodowe. W związku z tym, że skonkretyzowane wymagania techniczne dla lotnisk nie zostały jeszcze przyjęte przez Unię Europejską, wymagania techniczne i eksploatacyjne określono w rozporządzeniu poprzez wdrożenie do krajowego systemu prawnego większości eksploatacyjnych norm i zalecanych metod postępowania Załącznika 14 ICAO „Lotniska”.

W celu umożliwienia stopniowego dostosowywania się do zawartych w rozporządzeniu przepisów dla części z nich przewidziano okres przejściowy do 1 stycznia 2018 roku. Wskazana w rozporządzeniu data została wybrana celowo, gdyż od 2018 roku będą już w pełni obowiązywały przepisy unijne dla lotnisk, które wdrażają ten sam zestaw wymagań. Zatem wymagania dotyczące m. in. nachylenia podłużnego dróg startowych czyli tzw. „niwelet”, określone w rozporządzeniu wydanym na podstawie art. 59a ust. 5 nie będą dotyczyły lotnisk już istniejących i posiadających certyfikaty, ponieważ najpóźniej do 31 grudnia 2017 r. lotniska te mają już mieć certyfikaty wydane na podstawie przepisów Unii Europejskiej. W związku z tym wymagania, dla których rozporządzenie wydane na podstawie art. 59a ust. 5 wprowadziło okres przejściowy są jedynie sygnałem dla nowo budowanych lotnisk, że takie wymagania będą funkcjonowały. Specyfikacje certyfikacyjne stanowiące materiał uzupełniający do projektowanego rozporządzenia Komisji Europejskiej, które ustanawia wymogi oraz procedury administracyjne dotyczące lotnisk, składają się co do zasady z analogicznych wymagań przeniesionych z Załącznika 14 ICAO. Obawy dotyczące konieczności dostosowania się lotnisk do tych wymagań powinien rozwiać fakt, że projekt przepisów unijnych przewiduje możliwość stosowania przez właściwą władzę wydającą certyfikat dla lotniska indywidualnych odstępstw od poszczególnych wymagań, poprzez np. zastosowanie mechanizmu równoważnego poziomu bezpieczeństwa (ELOS), warunków specjalnych (special conditions) lub wydania dokumentu przyjęcia odstępstw i działań (DAAD). Tym samym uprzejmie informujemy, że niespełnianie przez lotnisko wymagań dotyczących „niwelet” nawet po 1 stycznia 2018 r. nie oznacza braku możliwości otrzymania certyfikatu przez lotnisko.

W związku z pytaniami o wymagania dotyczące ogrodzenia lotniska zawarte w § 11 rozporządzenia przypominamy, że są to te same wymagania, które były już określone w rozporządzeniu Ministra Infrastruktury z dnia 30 kwietnia 2004 r. w sprawie klasyfikacji lotnisk i rejestru lotnisk cywilnych. Zostały one przeniesione (i nieznacznie zmodyfikowane) w związku ze zmianą brzmienia art. 63 ustawy z dnia 3 lipca 2002 r. - Prawo lotnicze w czerwcu 2011 r. Nie powinny także wzbudzać niepokoju wymagania dotyczące oświetlenia bezpieczeństwa, związane z ochroną lotniska przed aktami bezprawnej ingerencji (security). Niniejsze rozporządzenie wdrożyło tylko jedno zalecenie Załącznika 14 ICAO, które brzmi następująco:

„9.11 Zalecenie. – Na terenie lotniska, wszędzie tam, gdzie uznano za pożądane ze względów ochrony lotniska, ogrodzenie lub inna bariera przeznaczone do ochrony międzynarodowego lotnictwa cywilnego i jego obiektów, powinny być oświetlone na wymaganym minimalnym poziomie. Należy zwrócić uwagę na to, aby światła były tak rozmieszczone by oświetlenie obejmowało strefy po obu stronach ogrodzenia lub bariery, w szczególności w miejscach przejść.”

Są to podstawowe i bardzo ogólne wymagania, których stosowanie zależy od zarządzającego lotniskiem. To zarządzający lotniskiem lub organ, który w jego imieniu odpowiada za ochronę lotniska, decyduje czy takie oświetlenie jest potrzebne i w jaki sposób ostatecznie zostanie wykonane na lotnisku, mając na względzie ochronę lotniska i wykonywanych na nim operacji.

Podsumowując, należy zaznaczyć, że wymagania wprowadzone rozporządzeniem MTBiGM z dnia 28 sierpnia 2013 r. w sprawie wymagań technicznych i eksploatacyjnych dla lotnisk certyfikowanych, zostały wprowadzone w taki sposób, aby wszystkie ewentualne obciążenia rozłożyć w czasie i stworzyć korzystne warunki do płynnego i efektywnego dostosowania się lotnisk do wymagań Unii Europejskiej, które wejdą w życie na początku 2014 roku. Wpisują się one w elastyczny system, który pozwoli na stopniowe dostosowywanie się do przepisów, a także na udzielanie odstępstw oraz stosowanie alternatywnych środków bezpieczeństwa.

Urząd Lotnictwa Cywilnego