Raport końcowy PKBWL: "Samolot bez fazy wytrzymania przeszedł na strome wznoszenie..."

Państwowa Komisja Badania Wypadków Lotniczych opublikowała raport końcowy 2020/2267 z wypadku samolotu Zodiac CH-601 XL (znaki rejestracyjne SP-YII), do którego doszło 8 sierpnia 2020 r. na lotnisku Kętrzyn-Wilamowo (EPKE).

W raporcie 2020/2067 czytamy:

W dniu 8 sierpnia 2020 r., w godzinach porannych, pilot-właściciel przyleciał samolotem na lotnisko w Kętrzynie. Po krótkim postoju na lotnisku pilot planował przelot do Suwałk. Po uruchomieniu silnika pokołował do progu drogi startowej 15. Na pokładzie był pasażer. W zbiornikach było ok. 60 litrów benzyny samochodowej.

O godz. 10.38 samolot rozpoczął rozbieg. Po ok. 300 m oderwał się od trawiastej nawierzchni lotniska i bez fazy wytrzymania przeszedł na strome wznoszenie. Na wysokości 15÷20 m, przy wyraźnie spadającej prędkości, rozpoczął zakręt w prawo z przepadaniem na skrzydło. Zderzenie z ziemią, już poza drogą startową, nastąpiło pod dużym kątem, najpierw końcówką prawego skrzydła a następnie przodem kadłuba/kabiną. Samolot zatrzymał się na murawie, pozostając z wysoko uniesionym ogonem. Załoga opuściła wrak o własnych siłach. Pożar nie wystąpił.

Po wypadku na miejscu zdarzenia pojawiła się stacjonująca na lotnisku karetka pogotowia ratunkowego. Lekarz i pielęgniarka udzielili pierwszej pomocy poszkodowanym, jednocześnie stwierdzając, że nie odnieśli oni żadnych obrażeń.

Przebywający na miejscu ekspert PKBWL zabezpieczył dokumentację zdarzenia.

Dane dotyczące załogi

Pilot samolotowy, mężczyzna, lat 65, posiadał licencję PPL(A) z uprawnieniem SEP(L) w okresie ważności oraz orzeczenie lotniczo – lekarskie klasy 2 i LAPL w okresie ważności, z ograniczeniami VDL i VNL.

Pilot legitymował się nalotem ogólnym 1063 godziny, w tym na samolocie Zodiac CH-601 XL ponad 700 godzin. W dniu zdarzenia, w godzinach porannych, przeleciał z lotniska EPBE do EPKE (czas 1 godz. 45 min.). W miesiącu poprzedzającym zdarzenie wykonał 13 lotów w czasie 14 godz. 40 min. Biorąc pod uwagę doświadczenie i częstotliwość lotów, należy uznać, że pilot pozostawał w treningu ciągłym.

Ustalenia zespołu badawczego:

1) Pilot posiadał uprawnienia do wykonania lotu;
2) Samolot posiadał wymaganą dokumentację techniczno-eksploatacyjną;
3) Wyważenie podłużne mieściło się w wymaganym zakresie, ale masa samolotu do startu została przekroczona;
4) Maksymalny dopuszczalny ciężar załogi został przekroczony o 5 kg w stosunku do ograniczenia wynikającego z IUwL;
5) Stromy profil wznoszenia po starcie doprowadził do utraty prędkości, przeciągnięcia i przepadnięcia na skrzydło;
6) Warunki pogodowe mogły mieć wpływ na zaistnienie zdarzenia;
7) Samolot uderzył w ziemię prawym skrzydłem i dziobem, doznając poważnych uszkodzeń;
8) W trakcie zdarzenia pilot oraz pasażer nie odnieśli żadnych obrażeń.

Przyczyna zdarzenia:

Błąd w technice pilotażu polegający na zbyt stromym wznoszeniu po starcie i niezabezpieczeniu prędkości lotu, co doprowadziło do przeciągnięcia i przepadnięcia samolotu.

Czynniki sprzyjające zaistnieniu zdarzenia:

1) Rzeczywista masa do startu powyżej dopuszczalnej masy startowej samolotu;
2) Start w warunkach bezwietrznych oraz przy wysokiej temperaturze otoczenia.

Zalecenia dotyczące bezpieczeństwa:

Nie sformułowano.

Propozycje zmian systemowych i/lub inne uwagi:

Nie sformułowano.

Pełny Raport Końcowy 2020/2067 dostępny jest tutaj (LINK)