Plan Generalny Port Solidarność. Etapy rozwoju lotniska do 2060 roku

Plan Generalny Portu Solidarność to jeden z kluczowych dokumentów koniecznych do założenia lotniska i realizacji inwestycji Centralnego Portu Komunikacyjnego. Plan generalny określa plan rozwoju nowego lotniska centralnego dla Polski w perspektywie do końca 2060 r.

W Planie Generalnym założyliśmy następujące etapy rozwoju Portu Solidarność:

Faza 1, etap 1: od 2028 r. (zakładany rok uruchomienia lotniska) do 2035 r.

Parametry: lotnisko z dwiema równoległymi drogami startowymi, infrastrukturą na ok. 330 tys. operacji lotniczych (startów i lądowań) rocznie i terminalem dostosowanym do przepustowości 40 mln pasażerów rocznie).

Powierzchnia: ok. 2 150 ha. Obszar został zmniejszony w północnej części, względem wariantu inwestorskiego CPK, który został wyznaczony w czerwcu na potrzeby wniosku o decyzję środowiskową. Granica w Fazie 1, etapie 1 przechodzi w rejonie Strumian, na południe od miejscowości Szymanów i Kaski.

Faza 1, etap 2: od ok. 2035 r. do wyczerpania przepustowości układu dwóch równoległych, niezależnych dróg startowych, co według prognoz wydarzy się ok. 2044 r.

Parametry: lotnisko z dwiema równoległymi drogami startowymi, infrastrukturą na ok. 390 tys. operacji lotniczych rocznie i terminalem dostosowanym do przepustowości 50 mln pasażerów rocznie.

Powierzchnia: ok. 2 700 ha. Na północy granica znów przebiega w rejonie miejscowości Szymanów i Kaski. W tej części przewidziana jest infrastruktura dla lotnictwa ogólnego (tzw. General Aviation), a także infrastruktura wojskowa. Jej planowanie i zagospodarowanie znajduje się w gestii Ministerstwa Obrony Narodowej (MON) we współpracy z CPK.

Rozbudowa Portu Solidarność w ramach Fazy 1, etapu 2 będzie dotyczyła kolejnych inwestycji wewnątrz strefy zastrzeżonej, takich jak: terminal, płyty postojowe, część cargo, infrastruktura do serwisowania samolotów (MRO) itd.

Oba etapy Fazy 1 będą realizowane na podstawie decyzji środowiskowej, dla której spółka CPK w najbliższych dniach złoży wniosek do Regionalnej Dyrekcji Ochrony Środowiska (RDOŚ) w Warszawie.

Wywłaszczenia za odszkodowaniem, które są możliwe po uzyskaniu przez inwestora decyzji lokalizacyjnej, będą dotyczyły w pierwszej kolejności etapu 1 Fazy 1.

Faza 2: od ok. 2045 r. do 2060 r.

Parametry: port lotniczy z trzema równoległymi drogami startowymi, infrastrukturą na ok. 450 tys. operacji lotniczych rocznie i terminalem dostosowanym do przepustowości 65 mln pasażerów rocznie.

Powierzchnia: 3 900 ha. Na południu obszar sięga okolic autostrady A2.

Faza 2 stanowi dalekosiężny, długoterminowy plan rozbudowy Portu Solidarność, który został wyznaczony w celu zaplanowania przyszłych obszarów dla rozwoju lotniska. Celem jest zabezpieczenie lotniska przed postępującą zabudową, która w przyszłości mogłaby stanowić ograniczenie dla rozwoju portu lotniczego lub zagrożenie dla bezpieczeństwa operacji.

Realizacja Fazy 2 może być etapowana (tak jak w przypadku Fazy 1). Będzie ona uzależniona od skali ruchu lotniczego, od aktualizowanych na bieżąco prognoz i od decyzji inwestora.

Realizacja Fazy 2 będzie wymagała osobnej decyzji środowiskowej, a później lokalizacyjnej, co jest możliwe najwcześniej w latach 40. (w zależności od skali ruchu lotniczego i na bieżąco aktualizowanych prognoz). Do tego czasu spółka CPK nie będzie uruchamiać procedury wywłaszczeniowej dla tego obszaru.
 
Ograniczenia planowania i zabudowy. Dobra praktyka planistyczna

Na obszarze faz i etapów rozwoju Portu Solidarność zostaną wyznaczone w Planie Generalnym powierzchnie ograniczające: przeszkody (OLS - Obstacle Limitation Surfaces) i zabudowę (BRA - Building Restricted Areas). Powierzchnie OLS i BRA są chronione dla wszystkich faz rozwoju portu od dnia zatwierdzenia Planu Generalnego do 2060 r. i powinny być uwzględnione w zagospodarowaniu przestrzennym otoczenia lotniska.

Plan Generalny wywiera bezpośredni wpływ na zagospodarowanie przestrzenne obszaru wyznaczonego granicą lotniska dla poszczególnych faz i stref wokół portu, w tym: powiązań z istnieją infrastrukturą drogową, kolejową, techniczną, powierzchni ograniczających przeszkody (OLS) i powierzchni ograniczających zabudowę (BRA).

Cały obszar objęty planem generalnym, zgodnie z ustawą Prawo lotnicze, powinien zostać uwzględniony w dokumentach planistycznych na poziomie województwa, powiatu i gminy. Zasady wprowadzone są po to, żeby nowo powstające obiekty budowlane nie stały się w przyszłości przeszkodami zagrażającymi bezpieczeństwu operacji lotniczych i nie zakłócały pracy lotniczych urządzeń naziemnych.

– Aby Port Solidarność mógł się rozwijać bez przeszkód przez kolejne dekady, już dziś musimy zaplanować jego rozwój. W ten sposób nawet gwałtowny wzrost liczby pasażerów nie przełoży się na spadek jakości obsługi na naszym lotnisku. To będzie wyraźna przewaga Portu Solidarność względem lotnisk UE wybudowanych w XX wieku – mówi Mikołaj Wild, prezes spółki CPK. 

Zatwierdzony Plan Generalny powinien być uwzględniony we wszelkich dokumentach planistycznych z zakresu zagospodarowania przestrzennego oraz decyzjach o warunkach zabudowy i zagospodarowaniu terenu (WZiZT). Nad zgodnością tych dokumentów z Planem Generalnym czuwa Prezes Urzędu Lotnictwa Cywilnego (ULC), uzgadniając projekty miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego (MPZP) i decyzji o warunkach zabudowy bądź opiniując projekty studiów zagospodarowania dla obszarów objętych planem generalnym.

Teren objęty Planem Generalnym CPK – 13 gmin na terenie dwóch województw

Plan Generalny dotyczy 13 gmin na terenie województw mazowieckiego i łódzkiego, na które lotnisko będzie wywierać bezpośredni wpływ ze względu na powierzchnie OLS i BRA.

W woj. mazowieckim są to: Baranów, Jaktorów, Grodzisk Mazowiecki i Milanówek (powiat grodziski), Brwinów (pow. pruszkowski); Nowa Sucha, Sochaczew – gmina miejska, Sochaczew – gmina wiejska i Teresin (pow. sochaczewski); Błonie (pow. warszawski zachodni); Wiskitki i Żyrardów (pow. żyrardowski).

W woj. łódzkim dotyczy to gminy Bolimów (pow. skierniewicki).

Obszar ten obejmuje teren wyznaczony granicą lotniska, a także strefy wokół niego (np. przeznaczone pod obsługę transportową) oraz ograniczenia w otoczeniu lotniska wpływające na charakterystykę zagospodarowania gmin (m.in. powierzchnie ograniczające).

Ruszają 30-dniowe konsultacje CPK z samorządami

Zgodnie z ustawą Prawo lotnicze spółka CPK rozpoczyna dziś 30-dniowe konsultacje Planu Generalnego z gminami z obszaru Planu Generalnego.

W konsultacjach, które zaczną się 27 września, wezmą udział gminy objęte Planem, które mogą wyrazić swoje stanowisko i zgłosić uwagi do map:

• obszaru objętego Planem Generalnym, z określeniem dopuszczalnych gabarytów obiektów budowlanych i naturalnych,
• koncepcji rozwoju przestrzennego wraz z zagospodarowaniem stref wokół lotniska.

Po konsultacjach z gminami Plan Generalny zostanie zaopiniowany przez Prezesa ULC i uzgodniony z ministrem obrony narodowej i ministrem właściwym ds. rozwoju, a następnie zatwierdzony przez ministra właściwego ds. transportu.

Wniosek o decyzję środowiskową w najbliższych dniach

Spółka CPK dotrzymuje słowa. Zgodnie z zapowiedziami jej przedstawicieli z czerwca tego roku, w najbliższych dniach CPK złoży wniosek o decyzję środowiskową dla Portu Solidarność wraz z węzłem kolejowym, infrastrukturą drogową i pozostałą infrastrukturą towarzyszącą.

Uzyskiwana decyzja środowiskowa dotyczy Fazy 1 (etapów: 1 i 2) rozwoju Portu Solidarność ujętych w Planie Generalnym.

Spółka CPK zakłada uzyskanie zgód i decyzji administracyjnych, umożliwiających rozpoczęcie pierwszych robót budowlanych do końca 2023 r.

Harmonogram prac i przeniesienie ruchu

Planowany termin rozpoczęcia operacji lotniczych w Porcie Solidarność to 2028 r. Jego otwarcie jest ściśle powiązane z przyszłością Lotniska Chopina, które będzie do tego czasu pełniło rolę jedynego portu lotniczego w Polsce realizującego funkcje hubowe dla Polskich Linii Lotniczych LOT.

Zgodnie z dotychczasowymi zapowiedziami, otwarcie Portu Solidarność jest równoznaczne z koniecznością przeniesienia całego ruchu cywilnego z Lotniska Chopina na nowe lotnisko centralne.

Plan Generalny a Master Plan CPK

Plan Generalny to jeden z kroków na ścieżce prowadzącej ku pełnej realizacji projektu CPK. Proces inwestycyjny można podsumować poniższym schematem:

Master Plan Portu Solidarność, którego częścią jest Plan Generalny, stanowi szczegółowe wytyczne dla projektantów, a docelowo dla wykonawców. Plan Generalny stanowi podstawę do zatwierdzeń i akceptacji na szczeblach administracji państwowej, które doprowadzą do uzyskania zgód na realizację inwestycji.

W ramach prac przygotowawczych opracowywana jest koncepcja Portu Solidarność uwzględniająca elementy infrastruktury niezbędne do uruchomienia i prowadzenia operacji lotniczych takie jak:

• strefa zastrzeżona lotniska (tzw. Airside) obejmująca m.in.: drogi startowe, drogi kołowania, płyty i stanowiska postojowe dla statków powietrznych, infrastrukturę nawigacyjną, infrastrukturę cargo (do obsługi frachtu lotniczego), zaplecze do obsługi i serwisowania samolotów (MRO), infrastrukturę wspierającą (np. dla obsługi naziemnej, służb utrzymania lotniska, służb bezpieczeństwa), Airport City, w tym obiekty służb porządku publicznego, hotele, biura i pomieszczenia socjalne dla załóg lotniczych,
• obszar terminala uwzględniający wszystkie funkcje obsługi pasażerów i bagażu oraz zintegrowaną z nim stację kolejową, 
• ogólnodostępna strefa przedlotniskowa (tzw. Landside) – obejmująca m.in.: dojazdy do lotniska różnymi środkami transportu (drogowe i kolejowe), infrastrukturę węzła multimodalnego, parkingi i Airport City (hotele, parkingi, powierzchnię biurową i inne obiekty).

Zgodnie z obowiązującymi przepisami, zatwierdzony Plan Generalny jest warunkiem wystąpienia o tzw. promesę zezwolenia na założenie lotniska, która będzie jednym z załączników do wniosku o decyzję lokalizacyjną.

Plan Generalny w zgodności z prognozami ruchu lotniczego IATA

Planowane etapy rozwoju Portu Solidarność są w pełni dostosowane do prognozowanego ruchu lotniczego ujętego w prognozach IATA (Międzynarodowego Zrzeszenie Przewoźników Lotniczych), które zostały wykonane w takiej samej perspektywie czasowej, czyli do końca 2060 r.

Prognoza została sporządzona w trzech scenariuszach – niskim, bazowym i wysokim. Na potrzeby Planu Generalnego wykorzystujemy scenariusz bazowy.

W porównaniu do poprzednich prognoz w metodologii badań został uwzględniony m.in. wpływ pandemii COVID-19 oraz związane z nią skutki gospodarcze i ograniczenia administracyjne.

Jak wynika z prognoz, IATA przewiduje dalszy dynamiczny rozwój rynku lotniczego w Polsce i powrót w 2024 r. do liczby pasażerów z dotychczas rekordowego 2019 r., czyli sprzed pandemii.

Z prognoz jasno wynika, że uruchomienie Portu Solidarność pozytywnie wpłynie na rozwój  ruchu lotniczego – poprzez zwiększenie oferty rejsów przesiadkowych z i do Polski.

W perspektywie 2060 r. województwo mazowieckie pozostanie najważniejszym regionalnym rynkiem lotniczym w Polsce, obsługującym połowę wszystkich pasażerów (chodzi o łączny wynik dla lotnisk: Port Solidarność, Warszawa-Modlin i Warszawa-Radom). 

Drugie największe lotnisko w Polsce – Kraków – w perspektywie 2060 r. zbliży się do 20 mln pasażerów rocznie (ponad 10 mln od 2030 r.).

Poziom 10 mln pasażerów przekroczą też porty lotnicze: w Gdańsku (od 2043 r.), Katowicach (od 2047 r.) i Wrocławiu (od 2056 r.).