Ostatni lot śp. kpt. pil. Kazimierza Spornego…

Prochy Asa Myśliwskiego Dywizjonu 303 i 302 „Poznańskiego” wracają do rodzinnego Poznania.

Centralne uroczystości Święta Lotnictwa Polskiego odbędą się w tym roku w Poznaniu, w dniach 25-27 sierpnia br. Już pierwszego dnia poznaniaków czeka niecodzienne wydarzenie; dzięki staraniom Stowarzyszenia Seniorów Lotnictwa Wojskowego Rzeczypospolitej Polskiej, do rodzinnego miasta sprowadzona zostanie urna z prochami jednej z legend Polskich Sił Powietrznych na Zachodzie, Asa Myśliwskiego, pilota Dywizjonów 302 i 303,  legendarnego  Polish Fighting Team – Cyrku Skalskiego, śp. kapitana Kazimierza Spornego. Główne uroczystości odbędą się w czwartek 25 sierpnia o godzinie 16.30 w Kwaterze Lotników na poznańskim Miłostowie. Patronem Honorowym tego bez wątpienia historycznego wydarzenia jest Prezydent Miasta Poznania, partnerem wspierającym Wielkopolskie Muzeum Niepodległości. Urząd Marszałkowski Województwa Wielkopolskiego ufundował specjalny nagrobek. Głównym koordynatorem i organizatorem  Święta Lotnictwa Polskiego, odpowiedzialnym między innymi za transport lotniczy prochów śp. kapitana Kazimierza Spornego z Londynu do Poznania oraz przygotowanie ceremoniału i asysty wojskowej jest Generalne Dowództwo Sił Zbrojnych RP oraz dowództwo 2. Skrzydła Lotnictwa Taktycznego.

– Wzorem cywilizowanych krajów, swoich żołnierzy nie powinno zostawiać się na obcej ziemi. Kapitan Sporny został zapomniany w Anglii, jego grób udało się odnaleźć zaledwie 12 lat temu! Z prywatnej korespondencji kapitana wiemy, że jego marzeniem był powrót do rodzinnego Poznania. Osobiście, jako pilot nie wyobrażałem sobie, aby mogło być inaczej. Stąd nasze  starania o sprowadzenie prochów Asa Myśliwskiego do ojczyzny, uwieńczone sukcesem. To wydarzenie jest nie tylko aktem sprawiedliwości, ale ponadto wspaniałym wstępem do czekającej nas w 2018 roku okrągłej, setnej rocznicy wybuchu Powstania Wielkopolskiego i zdobycia Ławicy a także setnej rocznicy Lotnictwa Polskiego – wyznaje  wzruszony  gen. dyw. pil. Franciszek Macioła, Prezes Stowarzyszenia Seniorów Lotnictwa Wojskowego Rzeczypospolitej Polskiej.

Sprowadzenie urny do Poznania – 25 sierpnia

Zapomniany grób, zmarłego na raka mózgu w dniu 17 maja 1949 r. w domu opieki w Twyford Abbey  śp. kapitana Kazimierza Spornego znajduje się na cmentarzu St. Mary Catholic Cemetery (grób nr 1106). Ekshumację, związaną ze sprowadzeniem prochów lotnika do Poznania strona brytyjska przeprowadziła w dniu 18 sierpnia br.

g. 7:00
Specjalna delegacja, w której znajdzie się między innymi najbliższa rodzina kapitana Spornego (jego dwaj bratankowie) wyruszy do Londynu po urnę wojskowym samolotem transportowym Casa, wczesnym rankiem, w czwartek 25 sierpnia z lotniska na Krzesinach. Cała uroczystość przekazania przez Anglików stronie polskiej urny z prochami lotnika z zachowaniem ceremoniału wojskowego, odbędzie się na podlondyńskim lotnisku Northolt, gdzie obecnie znajduje się  jedna z siedzib RAF-u, a podczas II Wojny Światowej właśnie tam stacjonowali polscy piloci myśliwscy kościuszkowskiego Dywizjonu 303. Tam też znajduje się jeden z Polskich Cmentarzy Wojennych z grobami polskich lotników.

g. 15.20
Powrót do Poznania spodziewany jest około godziny 15.20.  Delegację na lotnisku w Krzesinach powita Kompania Reprezentacyjna Sił Powietrznych RP i lotnicza Orkiestra Reprezentacyjna. Krótkie przemówienia okolicznościowe wygłoszą Prezydent Miasta Poznania Jacek Jaśkowiak – Patron Honorowy oraz przedstawiciele Ministerstwa Obrony Narodowej i Sił Powietrznych RP. Przed urną niesiony będzie przez lotników portret śp. kapitana Kazimierza Spornego, a na poduszce zdobyte przez niego podczas wojny odznaczenia: srebrny Krzyż Orderu Virtuti Militari oraz przyznany trzykrotnie Krzyż Walecznych. W trakcie uroczystości nad lotniskiem przeleci sześć myśliwców F-16 oddając w ten sposób hołd zapomnianemu bohaterowi.

g. 16.30-18.00
Po krótkiej uroczystości kolumna pojazdów wyruszy z Krzesin na Cmentarz Komunalny na Miłostowie do Kwatery Lotników. W tamtejszej kaplicy specjalne nabożeństwo odprawi kapelan Garnizonu Poznań Ks. płk Mariusz Stolarczyk. Krótkie okolicznościowe przemówienia wygłoszą generał Franciszek Macioła oraz mieszkający w Poznaniu bratanek kapitana Spornego – Zygmunt Sporny. W ceremonii na Miłostowie wezmą udział między innymi dyrektor przedwojennego gimnazjum im. Adama Mickiewicza, do którego przed wojną uczęszczał Kazimierz Sporny oraz Ryszard Kornicki, syn ostatniego żyjącego jeszcze w Anglii dowódcy Dywizjonów 308 i 317 – pułkownika Franciszka Kornickiego, najmłodszego dowódcy Polskich Sił Powietrznych. Zanim oddana zostanie ostatnia salwa honorowa, nad cmentarzem pojawią się Biało-Czerwone Iskry, które na niebie ”namalują” naszą narodową  flagę.  Całość zakończy się ok. godziny 18.00

LOTNICY ARMII POZNAŃ
Z okazji sprowadzenia do kraju prochów śp. Kapitana kpt. Kazimierza Spornego jak i obchodów 10 – lecia służby samolotów F-16 pod polskim niebem Wielkopolskie Muzeum Niepodległości przygotowało wystawę plenerową pt „Lotnicy Armii  "Poznań’”. Wystawa ta przedstawia zarys historii  i losów lotników biorących udział w wojnie obronnej w Polsce 1939 roku. Na szesnastu planszach prezentowane są przede wszystkim zdjęcia sylwetek pilotów 3. Pułku Lotniczego w Poznaniu-Ławicy  przed wybuchem wojny.

Zdjęcia z jednostek, biogramy poszczególnych pilotów, mapy działań, meldunki, wytyczne operacyjne jak i wspomnienia tych, którzy to przeżyli – te i inne materiały stanowią próbę uchwycenia całości działań na wielkopolskim odcinku front pierwszych dni wojny. Uwagę poświęcono nie tylko Dywizjonowi Myśliwskiemu, lecz również jednostkom obserwacyjnym, a także pomocniczym, które sprawowały swoistą rolę „oczu dowódcy”. Wystawa będzie prezentowana  w ramach pikniku na terenie 31. BLT w Krzesinach, dnia 27 sierpnia 2016 roku.

KAPITAN KAZIMIERZ SPORNY
Kazimierz Sporny był jednym z najsłynniejszych lotników II wojny światowej. W czasie wojny otrzymał honorowy tytuł Asa Myśliwskiego z pięcioma pewnymi, jednym prawdopodobnym i jednym uszkodzonym samolotem wroga na koncie. Na tzw. Liście Bajana - najlepszych polskich pilotów Sporny zajmuje 39 pozycję (palmę pierwszeństwa dzierży Stanisław Skalski). Urodził się 17 lutego 1916 r. w Poznaniu. Po zdaniu matury w gimnazjum im. A. Mickiewicza w Poznaniu zgłosił się ochotniczo do wojska i we wrześniu 1935 r. rozpoczął szkolenie unitarne w Szkole Podchorążych Rezerwy Piechoty w Zambrowie(...). 21 grudnia 1935 r. został powołany do Szkoły Podchorążych Rezerwy Lotnictwa w Dęblinie(…) Z chwilą wybuchu wojny został powołany do 131 Eskadry Myśliwskiej. Z powodu braku samolotów został ewakuowany na południe Polski. Granicę rumuńską przekroczył 17 września. Poprzez Jugosławię i Włochy dotarł do Francji i 11 października 1939 r. zgłosił się do polskiego konsulatu w Paryżu.
  
2 marca 1940 roku trafił do grupy kpt. J. Ostrowskiego, która została przydzielona do Centrum Wyszkolenia w Pau. 25 maja Sporny wszedł w skład grupy latającej na samolotach Dewoitine D.500, która tworzyła patrol mający bronić lotniska Pau. 1 czerwca 1940 r. wykonał swój pierwszy i ostatni lot bojowy nad Francją. Po kapitulacji sojusznika ewakuował się do Wielkiej Brytanii, gdzie dotarł 12 lipca 1940 r. Otrzymał tam numer służbowy P.0448.

26 lipca przybył do polskiej bazy lotniczej w Blackpool, a  18 października otrzymał przydział do 303 Dywizjonu Myśliwskiego im. T. Kościuszki, jednakże następnego dnia przydział został zmieniony na 302 "Poznański" DM (…) W kolejnych miesiącach latał w eskadrach brytyjskich. Sam był ranny po tym, jak uszkodzonym samolotem musiał lądować na wodach kanału La Manche. 27 sierpnia 1944 r. rozpoczął pracę w dowództwie Polskich Sił Powietrznych, gdzie zastał go koniec wojny.   

18 lipca 1946 r. ożenił się z Angielką Margaret McArthur. 3 grudnia został przeniesiony do Polskiego Korpusu Przesiedleńczego i skierowany na stację RAF Dunholme Lodge. Wkrótce zachorował na raka mózgu i zmarł 17 maja 1949 r. w domu opieki w Twyford Abbey. Został pochowany w Londynie na cmentarzu St. Mary, grób nr 1106.
  
W Wielkiej Brytanii wykonał 93 loty bojowe w czasie 140 godzin i 5 minut oraz 164 loty operacyjne w czasie 219 godzin i 20 minut. Na "Liście Bajana" ma zaliczone 5-1-1 zwycięstw nad samolotami przeciwnika(…)

Źródło: "Polskie Siły Powietrzne w Wielkiej Brytanii" T.J. i Anna Krzystek Wydawnictwo Stratus,  „Cyrk Skalskiego. Przyczynek do monografii” G. Sojda, G. Śliżewski. Warszawa 2009

Warto wspomnieć, że w Bitwie o Anglię, na 1733 zniszczonych samolotów wroga nasi lotnicy zestrzelili 203. Z tego 126 maszyn strącił Dywizjon 303, najskuteczniejsza z 66 formacji myśliwskich tej bitwy. W walkach nad Anglią zginęło 29 polskich pilotów.

ŚWIĘTO LOTNICTWA

A oto jak przedstawia się program obchodów jubileuszu 10-lecia służby samolotów F-16 w Siłach Powietrznych RP, Święta 31. Bazy Lotnictwa Taktycznego oraz centralnych obchodów Święta Lotnictwa Wojskowego - Poznań 25-27. 08. 2016r.

25.08. 2016 r.
Uroczystość sprowadzenia prochów śp. kapitana pilota Kazimierza Spornego do Ojczyzny - Poznań, Cmentarz na Miłostowie.
Uroczystość odsłonięcia Tablic Pamięci upamiętniających Wielkopolskich Lotników zamordowanych w Katyniu - Skwer przy Starym Porcie Lotniczym Poznań – Ławica.

26.08. 2016 r.
Konferencja naukowa  "Lotnictwo dla obronności" - Centrum Wykładowo-Konferencyjnym Politechniki Poznańskiej.
Gala Jubileuszowa z okazji 10-lecia służby F-16 w Siłach Powietrznych RP -  Aula UAM.

27.08. 2016 r.
Koncert Orkiestr Wojskowych -  Plac Wolności
Piknik Lotniczy -  31. Baza Lotnictwa Taktycznego Krzesiny (Honorowy patronat nad Piknikiem objął Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej Andrzej Duda. Piknik ma charakter zamknięty, na który obowiązują zaproszenia)

Szczegółowy Program znajduje się na stronie: www.2slt.wp.mil.pl