Nowy numer Biuletynu Bezpieczeństwa Polskiej Agencji Żeglugi Powietrznej

Polska Agencja Żeglugi Powietrznej zaprasza do lektury kolejnego numeru magazynu Safe Sky nr 2(26)/2024.

Safe Sky to kwartalnik przygotowywany przez Biuro Bezpieczeństwa Polskiej Agencji Żeglugi Powietrznej. Materiały w nim zawarte tworzą specjaliści PAŻP oraz autorzy zewnętrzni. Celem Safe Sky jest promocja bezpieczeństwa w ruchu lotniczym oraz najnowocześniejszych rozwiązań w dziedzinie ATM.

W dwudziestym szóstym numerze biuletynu Safe Sky artykuł Pawła Szpakowskiego "FOD czyli to, co niepożądane na lotniskach". Liczna grupa pracowników Polskiej Agencji Żeglugi Powietrznej (PAŻP) przy realizacji części swoich codziennych obowiązków służbowych, porusza się po lotniskach, także w bezpośrednim sąsiedztwie kołujących, startujących i lądujących statków powietrznych. Wśród nich znajdują się między innymi członkowie załogi Inspekcji Lotniczej, wykonujący zadania związane z obsługą i przygotowaniem samolotu pomiarowego „Papuga” do kolejnych lotów inspekcyjnych, a także technicy odpowiedzialni za stałe utrzymanie w sprawności operacyjnej lotniskowych, naziemnych urządzeń radionawigacyjnych typu ILS, DVOR i DME. Przy wykonywaniu swoich prac mogą im przydarzyć się sytuacje, zwykle niezamierzonego pozostawienia w polu ruchu naziemnego różnych posiadanych uprzednio przy sobie przedmiotów, które nie mają żadnej funkcji operacyjnej lub lotniczej, a dysponują potencjałem, aby stworzyć zagrożenie dla bezpieczeństwa lotniczego. Są to tak zwane FOD (ang. Foreign Object Damage/ Foreign Object Debris), czyli obiekty, które niezależnie od składu i początkowego celu, nie znajdując się w przewidzianych dla nich miejscach, mogą w konsekwencji swojej obecności doprowadzić do uszkodzenia sprzętu latającego, infrastruktury lotniska, pojazdów, a także narazić na niebezpieczeństwo znajdujące się w pobliżu osoby. Warto pogłębić wiedzę z zakresu powstawania tego typu sytuacji, poznać sposoby zapobiegania takim zjawiskom. Tym zagadnieniom poświęcony będzie artykuł.

Agnieszka Witkowska w artykule "Niewidoczne, lecz niebezpieczne zagrożenie dla lotnictwa" przedstawi natomiast kilka interesujących historii związanych z FOD, zarówno z kraju, jak i z zagranicy. Aberdeen, 8 lipca 2005 roku - tego dnia normalny poranek na lotnisku mógł stać się areną dramatycznej sytuacji, szczęśliwie zapisał się w historii jako przestroga. Gdy silnik Boeinga 737-400 (G-DOCT) zyskiwał na mocy, jego siła przenikała przez asfalt, prowadząc do zaskakujących skutków. Typowy start zamienił się w chaos, gdy pod ogonem pękła nawierzchnia, a w ułamku sekundy kawałki asfaltu uniosły się w powietrze. Zdarzenie to ilustruje, jak nieprzewidywalne mogą być zagrożenia związane z FOD (Foreign Object Debris). Świadkami zdarzenia była załoga kolejnego samolotu oczekującego na start, jeden z pilotów zauważył coś niezwykłego.

Klaudiusz Dybowski, w artykule "Kosztowny bałagan", opisze katastrofę lotniczą, do której przyczyniło się wiele pojedynczych niedoskonałości systemu. Każda z nich, osobno niegroźna, złożyła się na tragiczne w skutkach wydarzenia. Bałagan w lotnictwie zazwyczaj kończy się nieciekawie – czasami incydentem, częściej jednak katastrofą. I nic w tym dziwnego – im więcej plasterków sera i im więcej dziurek w tych plasterkach, tym większe prawdopodobieństwo, że coś pójdzie nie tak (oczywiście mam tu na myśli model Reasona). W tej akurat tragedii, w której zginęło 56 osób, a 176 zostało ciężko rannych wspominanych wyżej dziurek w serze, większych i mniejszych, było całkiem sporo.

W końcowej części numeru PAŻP przedstawia informację Biura Bezpieczeństwa i Zespołu PBN Transition Plan na temat zakłóceń GNSS w FIR EPWW. Od wielu miesięcy statki powietrzne doświadczają w FIR EPWW szeregu utrudnień związanych z zakłóceniami sygnału GNSS. Problem przede wszystkim dotyka północnej i środkowej części naszej przestrzeni powietrznej, a jego źródła można doszukiwać się na obszarze obwodu kaliningradzkiego. Zakłócenia pracy urządzeń radionawigacyjnych podlega obowiązkowemu raportowaniu. Tymi zasadami objęte są także systemy satelitarne. Należy podkreślić, że z tego obowiązku wywiązujecie się Państwo niezwykle sumiennie. Dzięki waszej pracy i zebranym przez was danym, posiedliśmy możliwość stałego monitorowania zakłóceń GNSS i ich wpływu na lotnictwo cywilne.

Zapraszamy do lektury!

Do pobrania:
Biuletyn Bezpieczeństwa Polskiej Agencji Żeglugi Powietrznej Nr 2(26)/2024