Górnośląskie Towarzystwo Lotnicze SA z unijnym dofinansowaniem na budowę multimodalnego węzła przeładunku towarów i paliw w oparciu o bocznicę kolejową

Pod koniec maja 2023 roku Górnośląskie Towarzystwo Lotnicze SA podpisało z Europejską Agencją Wykonawczą ds. Klimatu, Infrastruktury i Środowiska umowę na dofinansowanie projektu o nazwie „Budowa multimodalnego węzła przeładunku towarów i paliw w oparciu o bocznicę kolejową w Porcie Lotniczym Katowice”. Przedsięwzięcie realizowane jest w ramach Instrumentu „Łącząc Europę” (CEF) 2021-2027 Military Mobility. 

Jakie cele zostaną osiągnięte dzięki budowie węzła przeładunkowego?

Węzeł umożliwi przeładunek towarów, w tym paliwa lotniczego oraz  zaopatrywanie w paliwo wszystkich samolotów operujących z pyrzowickiego lotniska. Dzięki nowej infrastrukturze nastąpi ograniczenie transportu drogowego na rzecz kolei, co wpisuje się w proces wsparcia rozwoju zrównoważonego systemu transportu. Nowa infrastruktura przygotowane będzie do obsługi paliw alternatywnych w celu poprawy efektywności energetycznej i ograniczenia emisji klimatycznych. Pyrzowicki multimodalny węzeł przeładunku towarów i paliw przystosowany będzie do podwójnego cywilno-wojskowego zastosowania, co umożliwi zabezpieczenie dostaw i ciągłości działań w odniesieniu do prowadzonych operacji wojskowych. Całe przedsięwzięcie ma charakter interoperacyjny, co oznacza, że nowa infrastruktura przeznaczona będzie do użytku wszystkich zainteresowanych podmiotów korzystających z usług portu lotniczego, zarówno cywilnych, jak i wojskowych oraz firm prowadzących działalność w regionie.

Co powstanie w ramach inwestycji?

W ramach projektu powstanie bocznica kolejowa łącząca Katowice Airport z Centralną Magistralą Kolejową za pośrednictwem linii kolejowej nr 182 Zawiercie – Tarnowskie Góry.  Sercem inwestycji będzie kolejowy front rozładowczy do załadunku i rozładunku towarów oraz paliw, który sąsiadować będzie z trzema zbiornikami o pojemności 1000 m³ i dwoma stanowiskami rozładunku autocystern. W części węzła znajdującej się w strefie zastrzeżonej lotniska powstaną trzy stanowiska nalewaków dla cystern lotniskowych.

„Od 4 lat konsekwentnie realizujemy projekt budowy multimodalnego węzła przeładunku towarów i paliw w Katowice Airport. W styczniu 2019 roku kupiliśmy od Agencji Mienia Wojskowego działkę o powierzchni 5,5 ha przylegającą do południowo-wschodniej części lotniska, na której kiedyś funkcjonowała wojskowa baza paliw. W tym miejscu powstanie pyrzowicki węzeł multimodalny ale najpierw, od września 2019 do czerwca 2022 roku, przeprowadziliśmy remediację tego terenu, czyli usunęliśmy zanieczyszczenia zalegające w glebie. Na ten cel pozyskaliśmy pożyczkę o wartości pięciu milionów złotych z Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Katowicach. Równolegle pracowaliśmy nad projektem węzła multimodalnego. Szukaliśmy także możliwości pozyskania dofinansowania na to zadanie, co ostatecznie zakończyło się sukcesem i nasz projekt został pozytywnie oceniony przez Komisję Europejską i Europejską Agencją Wykonawczą ds. Klimatu, Infrastruktury i Środowiska” – mówi Artur Tomasik, prezes Zarządu Górnośląskiego Towarzystwa Lotniczego SA.

Tomasik dodaje, że: „Realizacja tej inwestycji nie byłaby możliwa bez modernizacji linii kolejowej nr 182 Zawiercie – Tarnowskiego Góry, która także dofinansowana jest ze źródeł Unii Europejskiej. Przywrócenie ruchu pociągów na tej linii pomoże zmniejszyć poziom wykluczenia komunikacyjnego mieszkańców powiatów zawierciańskiego, będzińskiego i tarnogórskiego, poprawi skomunikowanie portu z konurbacją za pomocą transportu zbiorowego i będzie miało niebagatelny wpływ na rozwój działalności logistycznej wokół Katowice Airport”.

Morten Jensen – Kierownik Wydziału w Agencji CINEA – powiedział: „Military Mobility jest ważnym elementem CEF (Connecting Europe Facility), instrumentu „Łącząc Europę” Unii Europejskiej, którego celem jest dostosowanie Transeuropejskiej Sieci Transportowej (TEN-T) do podwójnego cywilno-wojskowego zastosowania. Lotnisko w Katowicach spełnia jego kryteria i ma wkład w realizację jego celów. Gratuluję GTL SA otrzymania wsparcia w ramach tego instrumentu, liczę na sprawną budowę węzła przeładunkowego”.

Zgodnie z harmonogramem „Budowa multimodalnego węzła przeładunku towarów i paliw w oparciu o bocznicę kolejową w Porcie Lotniczym Katowice” powinna zakończyć się w 2026 roku. Całkowity budżet projektu szacowany jest na  95,5 mln zł, z tego do 50% kosztów kwalifikowanych to dotacja z Unii Europejskiej w ramach Instrumentu „Łącząc Europę” (CEF) 2021-2027 Military Mobility.

Misją Europejskiej Agencji Wykonawczej ds. Klimatu, Infrastruktury i Środowiska (CINEA) jest wspieranie zainteresowanych stron w realizacji Europejskiego Zielonego Ładu poprzez wysokiej jakości zarządzanie programami, które pomaga w realizacji projektów przyczyniających się do obniżenia emisyjności i zrównoważonego wzrostu gospodarczego. Agencja zarządza programami wspierającymi politykę UE w obszarze mobilności i transportu, energii oraz działań klimatycznych. CINEA zarządza następującymi programami Unii Europejskiej: Instrument „Łącząc Europę” (CEF), „Horyzont Europa”, Fundusz innowacyjny, Program LIFE, Unijny mechanizm finansowania energii ze źródeł odnawialnych, Mechanizm sprawiedliwej transformacji, Europejski Fundusz Morski, Rybacki i Akwakultury.