Amerykańscy piloci w obronie Lwowa 1920 – premiera znaczka Poczty Polskiej w dęblińskim Muzeum

W dniu 17 sierpnia 2023 r. w Muzeum Sił Powietrznych w Dęblinie miała miejsce prezentacja znaczka "Amerykańscy piloci w obronie Lwowa 1920" wydanego przez Pocztę Polską S.A. Wydarzenie zorganizowane zostało wspólnie z Dowództwem Generalnym Rodzajów Sił Zbrojnych. Dowódcę Generalnego RSZ generała broni Wiesława Kukułę reprezentował jego zastępca gen. dywizji pilot Cezary Wiśniewski, który był inicjatorem powstania znaczka i dobrym duchem całego przedsięwzięcia.

Na znaczku pocztowym o wartości 3,90 zł przedstawiono samolot 7 Eskadry Myśliwskiej im. T. Kościuszki, wizerunki pilotów: mjr Cedrica Fauntleroya oraz kpt. Meriana Coopera oraz zarys mapy Lwowa. Autorem projektu znaczka jest Roch Stefaniak.

7 Eskadra Myśliwska im. Tadeusza Kościuszki była formacją złożoną w większości z amerykańskich pilotów – ochotników, którzy walczyli „Za wolność naszą i waszą”, często podkreślając, że spłacają dług honorowy narodu amerykańskiego w stosunku do Polaków. Wkład tej bohaterskiej eskadry w obronę Lwowa przed armią konną Siemiona Budionnego w lecie 1920 roku wydatnie pomógł w uratowaniu Warszawy przed bolszewicką nawałą. Między innymi działania 7 Eskadry związały znaczne siły bolszewickie w okolicach Lwowa, a tym samym umożliwiły Piłsudskiemu przeprowadzenie „manewru znad Wieprza”, który przypieczętował klęskę Rosjan w Bitwie Warszawskiej. Nasze wydarzenie w związku z tym zaszczycił swoją obecnością przedstawiciel Ambasadora USA w Warszawie, JE Marka Brzezińskiego, Pułkownik Gary Bishop – Attache Lotniczy z Biura Attache Obrony USA w Polsce.

Moment prezentacji symbolicznego znaczka „Amerykańscy piloci w obronie Lwowa 1920” nastąpił punktualnie o 11:30 w Auli im. płk. pil. Jerzego Bajana w naszym Muzeum. Odsłonięcia znaczka dokonali: Monika Żmuda – Dyrektor MSP, Krzysztof Górski – Dyr. Biura Współpracy Międzynarodowej i Filatelistyki Poczty Polskiej S.A, gen. dyw. pil. Cezary Wiśniewski – z-ca Dowódcy Generalnego RSZ, gen. dyw. pil. Ireneusza Starzyński – Dow. Komponentu Powietrznego Centrum Operacji Powietrznych, płk Karol Budniak oraz Pułkownik Gary Bishop – Attache Lotniczy USA w Polsce.

Wielkie słowa uznania należą się doktorowi Tomaszowi Kopańskiemu, który udostępnił materiały, wykorzystane również w jego książce o 7 Eskadrze, do stworzenia znaczka oraz organizacji wydarzenia promującego w Muzeum. Projektantem znaczka jest Roch Stefaniak. W tworzeniu znaczka oraz wydarzenia swój duży wkład mieli także Honorata Kuraszkiewicz i Tadeusz Dłubisz z Poczty Polskiej.

Podczas spotkania promocyjnego można było usłyszeć dwie arcyciekawe prezentacje – jedna opowiadała historię 7 Eskadry Myśliwskiej – jej autorem był Jacek Zagożdżon, kustosz dęblińskiego Muzeum. Druga opowieść o historii „Eskadry Kościuszkowskiej” była dziełem pasjonata – płk. Karola Budniaka, który zaprezentował ogrom swojej pracy w poszukiwaniu śladów i historii po lotnikach eskadry w USA.

Wydarzenie swoim występem uświetnił zespół „Dywizjon” z Ogólnokształcącego Liceum Lotniczego w Dęblinie pod kierownictwem i z gitarowym akompaniamentem Andrzeja Królikowskiego.

Swoją obecnością zaszczycili nas także:

• generał bryg. pil. Grzegorz Ślusarz – Dowódca 4 Skrzydła Lotnictwa Szkolnego
• generała bryg. pil. dr inż. Krzysztofa Cura – Rektora – Komendanta LAW reprezentował płk Paweł Orłowski – Kierownik Katedry Nauk Ogólnokształcących
• płk pil. Krzysztof Stobiecki – Dowódca 23 Bazy Lotnictwa Taktycznego w Mińsku Mazowieckim
• Monika Kośmińska – Wicestarosta Rycki
• Beata Siedlecka – Burmistrz Miasta Dęblin
• ppłk rez. mgr inż. Andrzej Jaworski – Dyrektor Ogólnokształcącego Liceum Lotniczego w Dęblinie
• dr Tomasz Osiński reprezentujący Oddziałowe Biuro Badań Historycznych w Lublinie
• ppłk. Jacka Zaniewskiego – Dowódcę 1. Dęblińskiego Batalionu Drogowo- Mostowego w z. reprezentowała porucznik Emilia Mich
• ppłk. Piotra Kossaka – Dowódcę 22. Batalionu Lekkiej Piechoty WOT w Dęblinie w z. reprezentowała ppor. Emilia Wróbel
• mjr Marcina Drwala – Kierownika Zakładu Elaboracji Amunicji w Stawach w z. reprezentował ppor. Wojciech Kwiatkowski
• mjr Piotr Joński – Kierownik Składu Stężyca
• Zastępca Komendanta Szkoły Podoficerskiej Sił Powietrznych w Dęblinie st. chor. szt. Maciej Krygrowski
• st. bryg. mgr. inż. Krzysztof Morawski – Komendant Powiatowy Państwowej Straży Pożarnej w Rykach
• kmdr Waldemar Wójcik – były dyrektor naszego muzeum
• członkowie Fundacji Historycznej Lotnictwa Polskiego

Muzeum Sił Powietrznych w Dęblinie dziękuje również ppłk dr inż. Andrzejowi Truskowskiemu – Prorektorowi ds. kształcenia LAW za pomoc organizacyjną.

Znaczek w nakładzie 120 tys. będzie dostępny w sprzedaży w punktach Poczty Polskiej, w których znajdują się także sklepy filatelistyczne oraz za pośrednictwem Internetu.

Wydarzenie poprowadził zastępca dyrektora MSP, Jakub Mitek.

Więcej zdjęć K. Kasprzaka, M. Kalbarczyka oraz MSP z premiery znaczka "Amerykańscy piloci w obronie Lwowa 1920" na stronie www.muzeumsp.pl