PKBWL: raport końcowy dot. wypadku samolot UL AEROPRAKT A22L

28 lipca Państwowa Komisja Badania Wypadków Lotniczych opublikowała raport końcowy z wypadku samolot UL AEROPRAKT A22L, SP-SGSG, do którego doszło 9 września 2012 r. na lotnisku Pobiednik k. Krakowa - EPKP. W wyniku wypadku pilot doznał stłuczenia głowy, a podróżny stłuczenia obu kolan. W samolocie zostało uszkodzone: wszystkie łopaty śmigła, osłony silnika i odkształcone łoże silnika. Załamana belka ogonowa za kabiną pilota, uszkodzony statecznik pionowy. Uszkodzone oszklenie kabiny, pęknięte i pofalowane poszycie kadłuba u nasady skrzydeł. Uszkodzone skrzydła, lewe i prawe oraz wyłamane okucie mocowania prawego zastrzału do skrzydła. Wyłamane: goleń podwozia przedniego i prawa goleń podwozia głównego.

W raporcie 1154/12 czytamy:

Pilot przybył na lotnisko w Pobiedniku – EPKP w dniu 9 września 2012 r. około godziny 12:00, w celu wykonania lotu rekreacyjnego ze swoim synem. Wcześniej uzgodnił z właścicielem samolotu AEROPRAKT A-22L możliwość wykonania takiego lotu. Komunikat meteorologiczny dla rejonu Krakowa przewidywał dobre warunki atmosferyczne. Około godziny 12:15 pilot wyprowadził samolot z hangaru i wykonał przegląd przedlotowy. Następnie podkołował pod stację paliw i zatankował 41 litrów benzyny lotniczej AVGAS 100LL. Po zatankowaniu paliwa, pilot wraz z podróżnym przekołował w kierunku progu DS27L, zatrzymał się przed pasem, i przeprowadził próbę silnika. Parametry silnika były w normie.

Po uzyskaniu zgody z wieży EPKP samolot wkołował na pas 27L i o godzinie 12:37 wystartował. Trasa lotu przebiegała w rejonie EPKP – Wieliczka – Niepołomice – EPKP na wysokości około 1600 ft wg QNH. Trasę lotu odtworzono z zapisu rejestratora pokładowego MGL Avionics Stratomaster XTreme.

Po starcie pilot nawiązał łączność z kontrolerem FIS Kraków i kontynuował lot w zaplanowanym rejonie. Po około 12 min lotu, pilot skierował samolot w stronę lotniska, nawiązał łączność z wieżą EPKP i wprowadził samolot do III zakrętu, lewego kręgu nadlotniskowego. Po zredukowaniu obrotów silnika i wychyleniu klap na 10°, samolot rozpoczął zniżanie do IV zakrętu. Po wykonaniu IV zakrętu na wysokości około 100m, pilot wyprowadził samolot na prostą do DS27L i po redukcji obrotów silnika rozpoczął zniżanie, planując wyrównanie pomiędzy wschodnią granicą lotniska, a progiem DS27L. W końcowej części podchodzenia do lądowania pilot kompensował ślizgiem znoszenie spowodowane prawo-bocznym wiatrem.

Podchodzenie do lądowania na klapach w położeniu startowym (10°) i zbyt duża redukcja mocy po IV zakręcie, przy braku kontroli wysokości, doprowadziły w końcowej fazie podejścia do wypłaszczenia ścieżki podejścia. Wymusiło to chwilowe zwiększenie mocy silnika i w efekcie, podczas późniejszego kapotażu, doprowadziło do złamania wszystkich trzech łopat śmigła, ponieważ samolot przyziemił bez zdławienia mocy silnika.

Poza tym, błąd pilota w ocenie odległości od progu DS27L, spowodował przesunięcie miejsca wyrównania przed wschodnią granicę lotniska, co spowodowało, że samolot przyziemił przed lotniskiem, na polu uprawy kalafiorów. Po krótkim dobiegu - ok. 25m - samolot przetoczył się przez rów na granicy pola i lotniska, wyłamując golenie podwozia przedniego i lewego podwozia głównego,
a następnie skapotował jeszcze przed progiem DS27L.

Pilot wykonując podejście regulował tor lotu ślizgiem oraz obrotami silnika i przy tym, nie dostatecznie dokładnie kontrolował wysokość lotu na tym odcinku, co doprowadziło do niebezpiecznego przeniżenia, jeszcze przed osiągnięciem granicy lotniska, w wyniku czego samolot przyziemił na polu przylegającym do lotniska, od wschodniej strony.

Po zatrzymaniu się samolotu, pilot wyłączył obwody elektryczne i iskrowniki oraz zamknął zawory paliwa. Po wypięciu się z pasów, pilot i podróżny samodzielnie opuścili kabinę samolotu i oddalili się na bezpieczną odległość.

Przyczyna zdarzenia:
Błąd w technice pilotażu polegający na niewłaściwym planowaniu podejścia do lądowania na klapach wychylonych do położenia startowego (10°) i zbyt dużej redukcji mocy po IV zakręcie, co spowodowało bardzo płaski tor zniżania na końcowym odcinku podejścia i przy braku kontroli wysokości przez pilota doprowadziło do przyziemienia przed lotniskiem.

Okoliczności sprzyjające zaistnieniu zdarzenia:
Małe doświadczenie pilota, w tym szczególnie, na samolocie AEROPRAKT A-22L.
 
Zastosowane środki profilaktyczne:
Na wniosek PKBWL pilot został skierowany na specjalistyczne badania okulistyczne, które nie wykazały wad wzroku mogących mieć wpływ na zaistnienie wypadku.
 
Propozycje zmian systemowych i/lub inne uwagi i komentarze:
Nie sformułowano.

Uchwała 1154/12
Raport końcowy 1154/12
Załącznik 1154/12