BAE Systems angażuje się w lotnicze badania atmosfery

Prestwick, Szkocja - Ponad 30 inżynierów z działu Regional Aircraft  firmy lotniczo-zbrojeniowej BAE Systems odegrało kluczową rolę w przygotowaniu unikatowego samolotu do badań atmosfery. który wyruszył dziś w misję mającą na celu lepsze prognozowanie przyszłego klimatu Arktyki.

Samolot o nazwie BAE 146 Atmospheric Research Aircraft (samolot do badań atmosfery, ARA) jest własnością BAE Systems. Został on przebudowany przez dział Regional Aircraft w jeden z najnowocześniejszych w świecie samolotów do badań atmosfery. Ten specjalistyczny statek powietrzny z wyposażeniem naukowo-badawczym jest istotnym narzędziem w badaniach modeli pogody, zmian klimatu i globalnego ocieplenia. Wykona on ponad 500 godzin lotów badawczych rocznie, najwięcej ze wszystkich samolotów do badań atmosfery na świecie.

W odróżnieniu od zwykłych samolotów pasażerskich z rzędami foteli zamontowanymi w kabinie, BAE 146 ARA jest wyposażony w 15 regałów z różnego rodzaju urządzeniami pomiarowym oraz konsole z komputerami i oprzyrządowaniem badawczym. Zamiast 100 pasażerów, na pokładzie BAE 146 ARA znajduje się zwykle maksymalnie 18 naukowców. Z zewnątrz samolot wyróżnia się dużą owiewką na lewej burcie, mieszczącą przyrządy, zamontowanymi w kadłubie czujnikami i przewodami, a także podskrzydłowymi pylonami, na których można podwiesić różnorodne wyposażenie, zależnie od wykonywanych zadań.

Samolot odleciał dzisiaj z macierzystego lotniska w Cranfield, Bedfordshire, na trzytygodniową misję w Kirunie na północy Szwecji. Stamtąd będzie wykonywał trwające 2,5 godziny loty do portu lotniczego Longyearbyen, znajdującego się na wyspie Spitsbergen w norweskim archipelagu Svalbard. Leży on za kołem podbiegunowym północnym i jest najdalej wysuniętym na północ portem lotniczym świata, obsługującym regularne połączenia.

Po zatankowaniu tam paliwa BAE 146 ARA będzie wykonywał loty badawcze ze Spitsbergenu. Po powrocie do Longyearbyen w celu ponownego zatankowania paliwa samolot powróci do Kiruny. Planuje się, że wylata on 70 godzin podczas misji badawczych, prób i przelotów.

Jednak zanim samolot mógł rozpocząć  przedsięwzięcie, inżynierowie z Prestwick musieli zaprojektować, zatwierdzić i certyfikować zamontowanie nowego wyposażenia badawczego na pokładzie tego samolotu, jak czyniono to podczas wszystkich analogicznych przedsięwzięć, w jakich brał on udział od rozpoczęcia eksploatacji w 2004.
 

BAE 146 Atmospheric Research Aircraft wyrusza zbadać klimat arktyczny

Dla potrzeb najnowszych badań, w celu spełnienia wymagań stawianych podczas misji, inżynierowie z Prestwick musieli wprowadzić w jego konstrukcji siedem zmian, których domagali się naukowcy. Obejmowały one zamontowanie nowego zasobnika z oprzyrządowaniem wykrywającym w chmurach kropelki wody o wielkości powyżej 2,75 mikrona przy pomocy rozproszonego promieniowania laserowego. Dodatkowo zmodyfikowano także używany dotychczas podskrzydłowy zasobnik z wyposażeniem, aby można było używać go w klimacie arktycznym. Wprowadzono także usprawnienia w układzie rejestrowania danych.

Zespół składał się ze specjalistów w dziedzinie projektowania i układów mechanicznych, urządzeń elektrycznych, awioniki, aerodynamiki i hałasu, publikacji technicznych dotyczących struktury i naprężeń, ciężaru i położenia środka ciężkości samolotu oraz zdatności do lotu.

Od 2004 zespół inżynierów z Prestwick był odpowiedzialny za zaprojektowanie, zatwierdzenie i certyfikowanie ponad 20 poważnych zmian konfiguracji BAe 146 ARA. Obejmowały one zmiany oprzyrządowania i modernizację wyposażenia zgodnie z wymaganiami naukowców bądź specyficznych misji, albo kolejne zwiększenie możliwości samolotu. BAE Systems Regional Aircraft w Prestwick może wykonywać takie zadania dzięki posiadanym umiejętnościom wykonywania kompleksowych ekspertyz samolotów dużych.

Najnowsze przedsięwzięcie o nazwie ACCACIA (Aerosol Cloud-Coupling and Climate Interactions in the Arctic - wzajemne oddziaływanie aerozoli w chmurach i klimatu w Arktyce), prowadzone jest przez zespół naukowców z Uniwersytetu w Leeds we współpracy z Uniwersytetem w Manchesterze, Uniwersytetem w Yorku, Uniwersytetem Anglii Wschodniej, brytyjskiej ekspedycji antarktycznej (British Antarctic Survey) i narodowej służby meteorologicznej Wielkiej Brytanii (UK Met Office).

Przedsięwzięcie ACCACIA jest częścią Arktycznego Programu Badawczego Narodowej Rady ds. Badań Środowiska Naturalnego (NERC), który wspiera możliwości badawcze Wielkiej Brytanii w Arktyce, umożliwiając lepszą interpretację aktualnych nauk o zmianach klimatu oraz ich wpływ na decydentów i państwa mające interesy w Arktyce.

Celem misji ACCACIA jest zmniejszenie obecnej znacznej niepewności co do odwzorowania klimatu Arktyki. Jej główne powody to słabe zrozumienie i odwzorowanie ogólnie procesów zachodzących w chmurach i aerozolach, a w szczególności - samej Arktyki.

Skupiając się na pomiarach zjawisk mikrofizycznych zachodzących w chmurach i warstwie przyściennej, które bezpośrednio wpływają na powierzchnię Ziemi i źródła aerozoli (rozpylona woda morska i cząsteczki powstałe w wyniku utleniania siarczku dimetylu - gazu wydzielanego przez plankton morski), sterujące własnościami mikrofizycznymi chmury, kampania będzie badać wzajemne zależności pomiędzy chmurami, aerozolami, górami lodowymi i klimatem Arktyki w szerokim tego słowa znaczeniu, w celu uzyskania wiarygodnych informacji pozwalających na polepszenie prognoz co do przyszłego klimatu Arktyki.

Fundusze na tę kampanię zostały przydzielone przez UK Met Office, NERC oraz Narodowe Centrum Badania Atmosfery (NCAS). W trakcie przedsięwzięcia BAe 146 ARA będzie latał w chmurach, a także powyżej i poniżej chmur, dokonując pomiarów własności mikrofizycznych chmur oraz zrzucając sondy na wody oceanu, krawędź pokrywy lodowej, w strefie lodu dryfującego i na stały lód.

Będzie on działał wspólnie i koordynował pomiary z samolotem badawczym Twin Otter należącym do British Antarctic Survey, który będzie używany głównie do przelotów na małej wysokości w celu dokonania pomiarów strumienia magnetycznego w pobliżu powierzchni lodu, a także lodołamaczem badawczym RV Lance, używanym przez Norweski Instytut Polarny, który będzie operował w obszarze na południe i zachód od Svalbard, dokonując pomiarów źródeł aerozoli i gazów powodujących ich powstawanie na powierzchni morza.

BAE 146 ARA jest użytkowany przez Directflight w Wielkiej Brytanii na mocy kontraktu z BAE Systems, a Lotniczy Zakład Pomiarów Atmosferycznych (FAAM) zarządza zadaniami naukowymi z ramienia NERC i Met Office.

NERC i Met Office używają samolotu przeważnie na mocy kontraktów zleconych przez Uniwersytety lub specjalistyczne działy Met Office i przyznają niezbędne fundusze. FAAM zajmuje się wdrożeniem programu, ustalając z BAE Systems Regional Aircraft zamontowanie nowego lub innego wyposażenia badawczego, jakie jest niezbędne do różnych misji.

Źródło: BAE Systems