Zmiany struktur przestrzeni powietrznych w związku z wprowadzeniem P-RNAV i CDA w TMA Warszawa

17 grudnia 2009 roku w TMA Warszawa zostaną wprowadzone procedury precyzyjnej nawigacji obszarowej P-RNAV. Celem projektu, jest między innymi zwiększenie przepustowości przepływów ruchu lotniczego, podniesienie dokładności nawigacji, optymalizacja profili zniżania i wznoszenia. Wśród pozytywów, jest także zmniejszenie negatywnego oddziaływania ruchu lotniczego na środowisko. Ponadto, modyfikacja organizacji przepływu ruchu jest niezbędna w związku z EURO 2012.

Technicznie, lot zgodny z procedurami P-RNAV polega na poruszaniu się po dokładnie wyznaczonych punktach (fix) wprowadzonych wcześniej do pokładowej bazy danych sprzężonej z autopilotem, GPSem oraz innymi "czujnikami" pozycji, jak na przykład DME. Samoloty wyposażone w certyfikowane systemy nawigacyjne w planie lotu, w sekcji wyposażenia wpisują literę "P". PAŻP zaapelowała do wszystkich pilotów statków powietrznych dostosowanych do nawigacji według P-RNAV, by nie zapominali wpisywać tej litery w planach lotów.

Historia P-RNAV w TMA Warszawa, rozpoczęła się powołaniem 31 grudnia 2007 roku programu "Wdrożenia P-RNAV i CDA (Continuous Descent Approach) w TMA Warszawa". Prace koncepcyjne zakończyły się we wrześniu 2008 roku. Scenariusze tras P-RNAV, zostały przetestowane w ośrodku Eurocontrol (CRDS Budapeszt). We wrześniu 2009 roku, zakończono fazę projektową polegającą na wykonaniu obloty inspekcyjnego procedur, sprawdzeniu pola radionawigacyjnego oraz rozpoczęto przygotowanie do wdrożenia operacyjnego.

Głównym beneficjentem procedur precyzyjnej nawigacji obszarowej jest ruch komercyjny (nie znamy jednak konkretnych liczb o ile zwiększy się przepustowość TMA Warszawa). Szacuje się że około 75% samolotów i ich załóg jest przygotowana do stosowania procedur nawigacji obszarowej. Podsumowując, w związku w wprowadzeniem nowych procedur, zaistniała możliwość "ściśnięcia" struktur przestrzeni powietrznych. TMA Warszawa zostanie z grudniem bieżącego roku zmniejszona, czego korzyści odczują piloci lotnictwa ogólnego. Wprowadzenie nowych procedur umożliwiło Polskiej Agencji Żeglugi Powietrznej dokonanie kilku innych istotnych zmian, które opisujemy poniżej.

Zmiany przestrzeni powietrznej: TMA EPWA i TMA EPLL
Istotną, zmianą jest znaczące zmniejszenie TMA Warszawa. Zyski, jeśli chodzi o przestrzeń, to zmniejszenie TMA od strony zachodniej o około 35 kilometrów i od wschodniej o mniej więcej 15 km. Nastąpią pewne - niewielkie - zmiany TMA od strony południowej której dolna granica została podniesiona z 5500ft do 6500ft. Modyfikacji ulegnie również górna granica ATZ Radom z 3500ft do 5500ft. Południowo-wschodni segment TMA Warszawa został przeznaczony do usunięcia. Po prowadzeniu nowych procedur, niewielki segment TMA E (kłopotliwy z uwagi na zwężenie potoków ruchu GA w okolicach VOR WAR) zniknie całkowicie. Polska Agencja Żeglugi Powietrznej wystąpiła już do Ministerstwa Środowiska poprzez Ministra Infrastruktury o zmianę południowej granicy Parku Narodowego Kampinos.

TMA Łódź czekają stosunkowo niewielkie zmiany. Po północnej stronie zostanie dodana w kształcie trójkąta, niewielka przestrzeń od 5500 ft zapewniająca realizację procedury SID z EPWA oraz dolot do lotniska EPLL. Dodatkowo nastąpi oddelegowanie niewielkiej części segmentu zachodniej części TMA Warszawa do TMA Łódź.

Zmiany TSA, TRA i MATZ
Zlikwidowane zostaną TSA27, TSA28 oraz TSA29. Ich miejsce zajmą dodatkowe sektory TSA 45 przeznaczone dla Aeroklubu Warszawskiego, z podniesionymi górnymi granicami pionowymi, co powinno ułatwić wykonywanie lotów szybowcowych i skoków spadochronowych. Pozostawienie TSA (przy generalnej tendencji zamiany istniejących TSA w bardziej elastyczne strefy TRA) PAŻP motywuje koniecznością szybkiego wycofania statków powietrznych z tego rejonu, w przypadku zmiany kierunku podejść na lotnisku Warszawa Okęcie. W przypadku ruchu na RWY15 EPWA, ruch na Babicach może liczyć się z pewnymi ograniczeniami (temat poruszymy w kolejnym artykule). Zyski zostały zobrazowane na rysunku.

Zgodność z procedurami ICAO, wymusiła na lotnisku Mińsk Mazowiecki powiększenie jego przestrzeni MATZ. Podobne zmiany zostały wprowadzone w Dęblinie i Radomiu, a także na innych lotniskach wojskowych. Aktualnie są prowadzone rozmowy, aby leżącą pod MATZ Mińska strefę TSA38 zamienić na TRA, jednak do dnia dzisiejszego nie podjęto żadnych decyzji. Po południowo-wschodniej części MATZ Mińska, dodano TSA 38E od GND do 2000ft, przez co większość operacji z tego lotniska będzie wykonywanych bliżej - bez konieczności dolotu. W zamian strona wojskowa obiecała mniejszą liczbę zamówień tras MRT oraz rezerwacji TSA 02 od GND.

W związku ze zmianami kształtu TMA Warszawa, modyfikacji uległa strefa RMZ (Radio Mandatory Zone).

Konferencja dotycząca wprowadzenia procedur P-RNAV oraz CDA odbyła się 6 października 2009 roku w siedzibie Polskiej Agencji Żeglugi Powietrznej. Dziękujemy dyrektorowi Leszkowi Gołąb oraz osobom odpowiedzialnym za wdrożenie procedur P-RNAV w PAŻP, za umożliwienie dostępu do niniejszych materiałów.

Właścicielem grafik jest Polska Agencja Żeglugi Powietrznej. Opublikowane treści tekstowe i graficzne mają charakter informacyjny i nie mogą być wykorzystywane do celów operacyjnych.