TSUE o zestrzeleniu MH17: poufność niektórych informacji jest uzasadniona i proporcjonalna

Poufność niektórych informacji na temat bezpieczeństwa lotniczego jest uzasadniona i proporcjonalna - orzekł w czwartek Trybunał Sprawiedliwości UE w sprawie dotyczącej okoliczności zestrzelenia nad ukraińskim Donbasem w 2014 roku samolotu linii Malaysia Airlines, lot MH17.

Holenderski nadawca radiowo-telewizyjny RTL chce wiedzieć, jakie informacje posiadał rząd Holandii o zestrzeleniu przez prorosyjskich separatystów i przy użyciu rosyjskiej rakiety samolotu Boeing 777, który 17 lipca 2014 roku leciał z Amsterdamu do Kuala Lumpur.

W związku z tym RTL zwrócił się do ministerstwa sprawiedliwości o dostęp do różnych dokumentów, w tym raportów Europejskiego Centrum Koordynacji Systemów Zgłaszania Wypadków i Incydentów (ECCAIRS). Resort odrzucił wniosek, ponieważ jego zdaniem informacje przechowywane w ECCAIRS mogą być udostępniane tylko niektórym osobom i organizacjom z branży lotniczej lub badającym bezpieczeństwo lotnicze. RTL skierował sprawę do sądu, skąd trafiła ona do TSUE.

W wydanym w czwartek wyroku Trybunał orzekł, że "poufność informacji dotyczących incydentów i wypadków lotniczych stanowi centralny element systemu nadzoru i kontroli ustanowionego przez prawodawcę Unii w celu poprawy bezpieczeństwa lotniczego, który opiera się na gromadzeniu informacji, ich wymianie między organami publicznymi i analizie tych informacji".

"Poufność ma charakter ścisły i ma zastosowanie do wszystkich informacji, które są gromadzone lub sporządzane w tym celu przez właściwe organy krajowe. Następstwem tego obowiązku jest zakaz udostępniania lub wykorzystywania takich informacji w jakimkolwiek innym celu" – wyjaśnił.

Trybunał dodał, że "nawet jeśli ten ogólny i ścisły system poufności może naruszać prawo do wolności wypowiedzi i informacji, to jest on uzasadniony i proporcjonalny do realizowanego przez niego celu; nie uniemożliwia on bowiem społeczeństwu i mediom poszukiwania informacji na ten temat z innych źródeł lub w inny sposób, ani nie wyklucza on możliwości ujawnienia rozpatrywanych informacji z inicjatywy i pod kontrolą właściwych organów w zakresie, w jakim jest to zgodne z ochroną bezpieczeństwa lotniczego".

W listopadzie 2022 roku holenderski sąd skazał dwóch Rosjan, Siergieja Dubinskiego i Igora Girkina oraz Ukraińca Leonida Charczenkę na karę dożywotniego pozbawienia wolności za zestrzelenie w 2014 r. nad wschodnią Ukrainą samolotu MH17 linii Malaysian Airlines. Zginęło 283 pasażerów i 15 członków załogi; wszyscy na pokładzie maszyny. Czwarty oskarżony w sprawie, Rosjanin Oleg Pułatow został uniewinniony. Wyrok zapadł ponad 2,5 roku od rozpoczęciu procesu i ponad 8 lat po katastrofie.

Z Brukseli Artur Ciechanowicz