B737 „Józef Piłsudski” wylądował w Polsce

Szef MON uczestniczył 15 listopada 2017 roku w 1. Bazie Lotnictwa Transportowego w przyjęciu samolotu Boeing B737-800 – pierwszego z trzech zakupionych przez Ministerstwo Obrony Narodowej ‘średnich’ samolotów do transportu najważniejszych osób państwie.

Pierwszy wojskowy samolot pasażerski średniego zasięgu Boeing 737-800 po wylądowaniu na Lotnisku Chopina w Warszawie, i po przekołowaniu zgodnie z lotniczym zwyczajem przez kurtynę wodną utworzoną przez wozy lotniskowej straży pożarnej, został poświęcony przez biskupa polowego WP generała brygady Józefa Guzdka oraz przez Prawosławnego Ordynariusza Wojskowego biskupa Jerzego i Naczelnego Kapelana Wojskowego – Ewangelickiego Biskupa Wojskowego ks. bp. płk. Mirosława Wolę.

(fot. mjr Robert Siemaszko/CO MON)

Pierwszemu B737 z 1.BLTr oficjalnie nadano imię „Józef Piłsudski” – biało-czerwoną szarfę zakrywającą wizerunek Pierwszego Marszałka Polski zerwała matka chrzestna samolotu st. szer. Oktawia Nowacka. St. szer. Oktawia Nowacka, żołnierz Wojska Polskiego, jest pięcioboistką, brązową medalistką Igrzysk Olimpijskich w Rio de Janeiro.

(fot. mjr Robert Siemaszko/CO MON)

Samolot, który wszedł na wyposażenie Sił Zbrojnych RP jest nowym samolotem wyprodukowanym w kwietniu 2017 r.

Samolot posiada konfigurację pokładu charakterystyczną dla typowego samolotu liniowego. W kolejnych miesiącach wnętrze samolotu zostanie skonfigurowane na dwie klasy: biznesową i ekonomiczną. Docelowa konfiguracja samolotu, z salonem dla HEAD, oddzielnym pomieszczeniem dla klasy biznesowej, zmienioną konfiguracją klasy ekonomicznej oraz wyposażeniem dodatkowym zabudowana zostanie po dostawie drugiego samolotu BBJ2.

Kolejne samoloty B737, już w wersji BBJ2, mają zostać dostarczone do 2020 roku. Wartość kontraktu na dostawę B737 to 523 mln dolarów – 2,066 mld zł netto, z podatkiem 2,5 mld zł.

Wcześniej, w czerwcu i lipcu 2017 roku zostały dostarczone do 1.BLTr dwa „małe” 16-miejscowe transatlantyckie samoloty dla VIP – Gulfstream G550. Wartość kontraktu na G550, podpisanego w listopadzie 2016 r., to ok. 440,5 mln zł netto, z podatkiem 538 mln zł.

(fot. Arkadiusz Blomka/WCEO)

***

Podpisanie umowy na dostawę „średnich” samolotów dla VIP

• 30.06.2016 – Rada Ministrów podjęła Uchwałę Nr 73 w sprawie ustanowienia programu wieloletniego „Zabezpieczenie transportu powietrznego najważniejszych osób w państwie (VIP)”. Program przewidywał zakup dwóch nowych samolotów („małych”), dwóch nowych samolotów („średnich”) oraz jednego samolotu używanego („średniego”).
• 30.08.2016. Został ogłoszony przetarg na zakup samolotów średniej wielkości klasy do przewozu najważniejszych osób w państwie. Wówczas do Inspektoratu Uzbrojenia MON zgłosiły się cztery firmy, ale tylko dwie – czeski Glomex i amerykański Boeing zostały poproszone o złożenie oferty. Oba podmioty zaproponowały Polsce samolot Boeing B737.
• 09.03.2017. Inspektorat Uzbrojenia MON unieważnił przetarg, bo w złożonej dokumentacji były błędy, a oferowane samoloty miały zbyt wygórowaną cenę.
• 10.03.2017. Została uruchomiona kolejna procedura, tym razem w trybie zamówienia z wolnej ręki. Do negocjacji zaproszono amerykańską firmę Boeing. IU był zainteresowany samolotem B737-800 wersji Boeing Business Jet – BBJ2.
Ta decyzja została oprotestowana przez trzy firmy, które również chciały uczestniczyć w postępowaniu.
Zgodę na zawarcie umowy wyraziła Krajowa Izba Odwoławcza, do której zgłosili się oferenci nie uwzględnieni w postępowaniu.
• 31.03.2017. Inspektorat Uzbrojenia zawarł umowę ze spółką The Boeing Company na dostawę trzech samolotów „średnich” do przewozu najważniejszych osób w państwie. Umowa zawarta na kwotę 523.644.900 USD (2,5 mld zł).
• Przedmiotem umowy była dostawa trzech samolotów typu Boeing 737-800, w tym: jednego samolotu używanego w konfiguracji pasażerskiej oraz dwóch samolotów BBJ 2 (typ 737-800 w wersji biznesowej) w konfiguracji z salonem HEAD. W październiku, po renegocjacjach ustalono, że dostawy obejmą trzy nowe maszyny.
• Terminy dostaw samolotów:
   – samolot używany (po negocjacjach – nowy) do 15 listopada 2017 r.
   – pierwszy samolot BBJ2 do 15 września 2020 r.
   – drugi samolot BBJ2 do 15 listopada 2020 r.
• Umowa, oprócz dostaw samolotów, obejmuje: pakiet logistyczny zapewniający początkową eksploatację samolotów, pakiet szkoleniowy (dla personelu latającego, technicznego i pokładowego) oraz ponad dwuletni okres wsparcia eksploatacji.

Wyposażenie i konfiguracja samolotów Boeing 737-800 dla Polskich Sił Zbrojnych
Boeing 737 – Jest to najpopularniejszy na świecie wąskokadłubowy samolot pasażerski oraz platforma często stanowiąca podstawę dla maszyn stosowanych do przewozów HEAD.
• Na pokładzie nowych maszyn zostanie wydzielony salon HEAD dla 4 pasażerów oraz strefy VIP dla 2 osób i business dla 12 pasażerów. Będzie też przedział ekonomiczny z 48 miejscami.
• Samolot wyposażony jest w najnowszą konfigurację awioniki typu Glass Cockpit oraz dodatkowo w system HUD (Head Up Display), znacząco zwiększający bezpieczeństwo realizacji zadań lotniczych.
• B737 będą wyposażone w nowoczesne systemy bezpieczeństwa, m.in. system identyfikacji bojowej IFF, system nawigacji Szakal, łączność satelitarną z możliwością przesyłania danych o klauzuli „tajne” i odbiorniki GPS. Na pokładzie znajdzie się także system podtrzymywania życia.
• W szczególności samoloty Boeing 737 zakupione przez MON mają posiadać szeroki zakres wojskowych systemów nawigacyjnych i pomocniczych oraz podnoszących poziom bezpieczeństwa takich jak:

• System identyfikacji swój-obcy IFF zgodny ze standardem NATO;
• System pozycjonowania GPS z modułem antyzakłóceniowym SAASM (Selective Availability Anti-spoofing Module);
• Wojskowy system radionawigacji TACAN (umożliwiający również wykorzystanie radiolatarni VOR/DME)
• Systemy aktywnej i pasywnej obrony oraz ochrony i ostrzegania o opromieniowaniu przez radary.
• Maszyny mają być również wyposażone w system łączności satelitarnej, zarówno jawnej jak też kodowanej do poziomu „Tajne” funkcjonujący zarówno w każdej fazie lotu jak i podczas postoju. Na pokładzie samolotu będzie również funkcjonowała zabezpieczona sieć bezprzewodowa. Oprócz tego maszyny będą też wyposażone w wojskowe systemy łączności UHF, VHF i HF zgodne ze standardami Wojska Polskiego i NATO.

• Polskie BBJ2 (Boeing Business Jet model 2) będą prawdopodobnie ostatnimi wyprodukowanymi maszynami modelu 737-800NG, ponieważ Boeing zastępuje je w ofercie nowszym wariantem 737 MAX i bazującymi na nim samolotami VIP typu BBJ MAX.
• Pierwszy model Boeing Business Jets (nazywany też BBJ1) powstał jako biznesowa wersja płatowca Boeing 737-700 w roku 1996 a pierwszy egzemplarz wzbił się w powietrze we wrześniu 1998 roku. Dostawa do pierwszego klienta miała miejsce w 1999 roku. Maszyna łączyła w sobie strukturę płatowca 737-700 z elementami konstrukcji i awioniki nowocześniejszego i cięższego 737-800.
• W stosunku do standardowych Boeingów 737 rodzina BBJ posiada wiele ulepszeń, związanych nie tylko z komfortem, ale też z osiągami. Są to, na przykład, winglety na końcach skrzydeł zwiększające zasięg o 3-5%, większe zbiorniki paliwa do lotów międzykontynentalnych oraz certyfikat ETOPS-180. Jest to specjalny certyfikat bezpieczeństwa gwarantujący, że w pełni załadowany samolot jest w stanie utrzymać się w powietrzu co najmniej 180 minut (trzy godziny) z jednym sprawnym silnikiem. Jest to kluczowe dla bezpieczeństwa np. w lotach transatlantyckich.
• Oprócz USA samolotów BBJ1 lub pokrewnych używają jeszcze siły zbrojne i rządy 13 innych krajów, w tym: Australii, Kuwejtu, Indii, Republiki Południowej Afryki czy Zjednoczonych Emiratów Arabskich. Jest to więc maszyna dość często stosowana w przewozach typu HEAD.
• W październiku 1999 roku Boeing wprowadził do oferty model BBJ2 oparty na nowocześniejszym, dłuższym o 5,84 m płatowcu Boeing 737-800, który posiada co prawie o jedną czwartą większą kabinę i dwukrotnie więcej miejsca na bagaże i inne systemy dodatkowe, ale ma też znacznie mniejszy zasięg. Dla BBJ2 maksymalny zasięg z 8 pasażerami to 5753 mil morskich (ok. 10620 km) podczas gdy dla BBJ1 jest to 6200 mil morskich (11,480 km). Pierwszy egzemplarz BBJ2 dostarczono odbiorcy w lutym 2001 roku. To właśnie tego typu maszyna została wybrana przez polski MON. Jest to samolot nowoczesny, wyposażony we w pełni cyfrową awionikę i system nawigacji, napędzany dwoma dwuprzepływowymi silnikami turbowentylatorowymi CFM International CFM56-7 z systemem cyfrowego sterowania FADEC. BBJ2 osiąga prędkość maksymalną 0,83 Macha i prędkość przelotową na długich dystansach 0,79 Macha.

(fot. Arkadiusz Blomka/WCEO)

Konfiguracja
W przodzie pierwszego B737 z 1.BLTr znajdzie się wydzielona cześć VIP z zamykaną kabiną dla czterech osób siedzących przy stole konferencyjnym w kabinie HEAD oraz 8 miejscami Bussines Class. Będzie tu również umieszczona toaleta, miejsca dla załogi, środki medyczne i ratownicze oraz zamykane szafki na dokumenty, broń i inne wyposażenie specjalne.

W kabinie o standardzie „premium economy” czyli klasie ekonomicznej o podwyższonym standardzie będzie 120 miejsc siedzących, w tym cześć składanych w celu np. transportu niewielkich ładunków lub noszy. Mają tu być również umieszczone dwa miejsca wypoczynkowe dla załogi z możliwością rozłożenia do snu i oddzielenia zasłonką od reszty kabiny. Z tyłu samolotu przewidziano toaletę i tylną kabinę załogi.

Samolot w tej konfiguracji nie będzie posiadał pełnych możliwości maszyny BBJ, ale umożliwi nie tylko transporty HEAD, ale również ewakuację, transport żołnierzy czy przewóz rannych na długich dystansach.

Kolejne dwie maszyny, dostarczane w 2020 roku, będą całkowicie nowe, pochodzące z taśmy produkcyjnej zakładów Boeing i skonfigurowane pod specyficzne polskie wymagania.

W tym wariancie kabina VIP/HEAD zajmuje niemal połowę samolotu. Głównym jej elementem jest w pełni oddzielony od reszty samolotu „przedział VIP”, który podzielony jest na cześć roboczą i wypoczynkową, oddzielone krótkim korytarzem z osobną toaletą. Część robocza, to „salon VIP” z czterema fotelami i stołem w układzie konferencyjnym.

W części wypoczynkowej znajdują się dwa rozkładane do pozycji leżącej fotele oraz szafki i schowki na pościel, odzież i przedmioty osobiste. Przedział ten znajduje się na prawej burcie samolotu, zajmując 2/3 jego szerokości. Na lewej burcie znajduje się korytarz z zamykanymi szafkami na broń i inne przedmioty, łączący przedni przedział załogi z resztą samolotu. W tej części maszyny znajdują się dwie duże, przestronne toalety: jedna w części ogólnej a druga w „przedziale VIP”.

Za tą częścią znajduje się przedział Bussines Class dla 12 osób. Cztery miejsca znajdują się tuż za kabiną VIP, osiem kolejnych osób siedzi przy dwóch równoległych stołach w układzie konferencyjnym. Kolejna część kabiny, oddzielona od klasy biznesowej szafą i toaletą, to przedział ekonomiczny o podwyższonym standardzie dla 48 osób.

W tylnej części znajduje się kabina wypoczynkowa dla załogi, oraz miejsce do przewozu osób chorych lub rannych w stanie ciężkim, wyposażone w pełny zestaw oprzyrządowania i leków. Jest tam miejsce dla jednego chorego w pozycji leżącej oraz fotel dla lekarza lub ratownicza medycznego obsługującego aparaturę.

Nazwy samolotów do przewozu najważniejszych osób w państwie
Nazwy samolotów zostały wyłonione w ramach konkursu zorganizowanego przez Ministerstwo Obrony Narodowej. Dwa Gulfstream G550 otrzymały nazwy "Książę Józef Poniatowski" i "Generał Kazimierz Pułaski", natomiast samoloty Boeing B737 – "Józef Piłsudski", "Roman Dmowski" i "Ignacy Jan Paderewski".