O Antonim Kocjanie i jego szybowcach na kolejnej Glassówce

Słynny konstruktor Antoni Kocjan i jego szybowce będą tematem najbliższej „Glassówki” – spotkania poświęconego polskim konstrukcjom lotniczym, które od wiosny 2004 roku współorganizowane jest przez Klub Miłośników Historii Polskiej Techniki Lotniczej i Stowarzyszenie Młodych Inżynierów Lotnictwa (SMIL). Spotkanie odbędzie się 16.12.2017 r., o godzinie 10:15 w Klubie Absolwenta na Politechnice Warszawskiej (gmach główny; wejście z auli w lewy narożnik).

Spotkanie, którego tematem będą szybowce skonstruowane przez Antoniego Kocjana oraz sam konkstruktor, poprowadzi dr inż. Andrzej Glass.

Materiały ze spotkań dostępne są na stronie: www.smil.org.pl

Nagrania ze spotkań są dostępne na serwisie youtube po wpisaniu hasła: glassowka.

Antoni Kocjan był bardzo skromny i dość skryty stąd wiadomo o nim bardzo mało. Pisano o jego konstrukcjach, lecz on sam krył się w cieniu.

Antoni Kocjan urodził się w 1902 r. we wsi. Skalskie koło Olkusza. W szkole należał do harcerstwa. W 1920 r. ochotniczo wziął udział w wojnie polsko-bolszewickiej. W 1923 r. rozpoczął studia w Politechnice Warszawskiej, ale przerwał je, by zarobić na własne utrzymanie. W 1925 r. rozpoczął pracę w warsztatach Sekcji Lotniczej Koła Mechaników Studentów Politechniki Warszawskiej, mieszczących się w podziemiach budynku Nowej Kreślarni. Wkrótce został kierownikiem tych warsztatów. Pod jego kierunkiem w latach 1926-1932 powstały samoloty Stanisława Rogalskiego, Stanisława Wigury, Jerzego Drzewieckiego i Stanisława Praussa: JD-2, PS-1, WR-1, RWD-1, RWD-2, RWD-3 i RWD-4.

◄ Antoni Kocjan (fot. archiwum/biuletyn.pw.edu.pl)

W 1929 roku ukończył kurs pilotażu i w 1930 zdobył II nagrodę na Zawodach Młodych Pilotów (pierwszej nie przyznano). Później uczestniczył w biciu rekordów wysokości na samolotach RWD-2 i RWD-7.

W 1931 r. skonstruował własny szybowiec szkolno-treningowy Czajka, a następnie szybowiec szkolny Wrona. W 1932 r. wraz z inż. Jerzym Wędrychowskim utworzył Warsztaty Szybowcowe, które mieściły się na Polu Mokotowskim, tam gdzie obecnie stoi  budynek Głównego Urzędu Statystycznego. Tu, w bardzo skromnych warunkach, opracował wiele doskonałych szybowców.

Antoni Kocjan w warsztatach Sekcji Lotniczej w podziemiach budynku Nowej Kreślarni
(fot. archiwum/biuletyn.pw.edu.pl)

W warsztatach Kocjana powstało szereg szybowców jego konstrukcji: treningowe Komar i  Sroka, akrobacyjny Sokół, wyczynowe Orlik i Mewa oraz motoszybowiec Bąk. Łącznie zbudowano 356 szybowców, z których 220 powstało w Wojskowych Warsztatach Szybowcowych (szybowce Wrona), 23 w Harcerskich Warsztatach Szybowcowych, 52 zbudowano amatorsko i 35 za granicą: w Estonii, Finlandii, Jugosławii i Palestynie. Łącznie wyprodukowano 707 szybowców konstrukcji Kocjana. Stanowiły one podstawowy sprzęt do szkolenia szybowcowego w Polsce do 1939 roku. Kocjan wraz z Wacławem Czerwińskim i Szczepanem Grzeszczykiem był jednym z głównych polskich konstruktorów szybowcowych.

Ten bardzo duży dorobek sprawił, iż przyznano mu stopień inżyniera. Konstrukcje Antoniego Kocjana stanowiły podstawę polskiego szkolnictwa szybowcowego przed II wojną światową i miały znaczny udział w polskim sporcie szybowcowym, będąc wysoce udanymi konstrukcjami. Produkcja "Komara" została wznowiona w Polsce również po wojnie.

Dr inż. Andrzej Glass napisał książkę o Antonim Kocjanie. Została ona wydana w 2002 r. przez Muzeum Lotnictwa Polskiego w Krakowie pt. „Antoni Kocjan, szybowce i walka z bronią V”. Premiera książki zbiegła się z nadaniem imienia Antoniego Kocjana Zespołowi Szkół nr 3 w Olkuszu, w setną rocznicę jego urodzin.
(Źródło: Biuletyn Politechniki Warszawskiej)