M-346 dla bazy lotniczej w Dęblinie

Baza lotnicza w Dęblinie przygotowuje się do przyjęcia nowych szkolnych odrzutowców M-346. W jednostce powstało już m.in. centrum symulatorowe, teraz powstają hangary dla nowych maszyn. Do lotów na Masterach przygotowują się też piloci. Wkrótce pierwsi z nich polecą na szkolenie do Włoch.

Kontrakt z włoskim dostawcą systemu szkolenia zaawansowanego AJT (Advanced Jet Trainer) zakłada, że polska armia dostanie osiem samolotów M-346. Zastąpią one polską TS-11 Iskrę, jedyny dziś typ szkolnego odrzutowca w polskiej armii. Z nowych maszyn korzystać będą podchorążowie Wyższej Szkoły Oficerskiej Sił Powietrznych. Dwa pierwsze Mastery mają wylądować w Polsce jesienią przyszłego roku, ostatnie – w 2017.

– Do przyjęcia samolotów przygotowujemy się od dwóch lat. Zwłaszcza, że nie kupiliśmy samego samolotu, a kompleksowy system szkolenia zaawansowanego. Obok maszyn obejmuje on także infrastrukturę naziemną, symulatory, procedury, informatyczny system zarządzania szkoleniem czy pakiet logistyczny – mówi ppłk pil. Konrad Madej, zastępca dowódcy Grupy Działań Lotniczych i dowódca Eskadry Wsparcia w 41 Bazie Lotnictwa Szkolnego w Dęblinie.

Inwestycje w bazie

Dęblińskie lotnisko jest wyposażane zgodnie z wymaganiami nowego systemu. – Większość inwestycji została już zakończona. Działa zbudowany od podstaw, nowoczesny, czterokondygnacyjny port lotniczy z wieżą kontroli lotów. Obok niego stoi strażnica lotniskowej straży pożarnej z nowymi wozami bojowymi – opowiada mjr Grzegorz Grabarczuk, oficer prasowy 4 Skrzydła Lotnictwa Szkolnego. Na lotnisku zostały wymienione też drogi kołowania oraz nawierzchnie postojowe. Kilka miesięcy temu oddano też do użytku część centrum symulatorowego. Docelowo mają tu stanąć symulatory M-346, w tym pilotażowy oraz procedur awaryjnych.

Powstały także domki pilotów i techników, czyli miejsca, w których przed lotem i po nim obywają się odprawy. – Są bardzo nowoczesne, a korzystać z nich może personel dwóch eskadr lotniczych i służb organizacji lotów. Zostały wyposażone na przykład w informatyczne systemy planowania i analizy misji. To będzie nowość dla pilotów, gdy na dysku z samolotu, odtwarzanym już na ziemi, będą mogli prześledzić swój lot z jego dokładną wizualizacją – mówi ppłk Madej.

W Dęblinie trwa jeszcze budowa ośmiu hangarów, w których staną nowe odrzutowce, oraz hangaru remontowego o wymiarach 100 merów na 60, czyli wielkości niemal boiska piłkarskiego.

Szkolenie w Lecce-Galatina

Do latania nowymi samolotami przygotowują się też żołnierze 41 Bazy. – Do Włoch wyleciał ppłk pil. Marek Kejna, który objął stanowisko polskiego przedstawiciela narodowego przy włoskich siłach powietrznych oraz firmie Alenia, dostawcy systemu AJT. Będzie on nadzorował szkolenie naszych żołnierzy we Włoszech – mówi mjr Grabarczuk. Zgodnie z umową Włosi przeszkolą w sumie 16 pilotów oraz ponad 70 specjalistów służby inżynieryjno-lotniczej z polskich sił powietrznych.

Pierwsi piloci naukę w 61 Skrzydle Lotniczym w Lecce-Galatina rozpoczną za kilka tygodni. Będą zdobywać uprawnienia instruktorów do nauczania pilotażu na Masterach. Cały kurs potrwa około roku. – Pilotaż tych samolotów nie jest zbyt skomplikowany. Trudniejsza i bardziej czasochłonna będzie nauka praktycznego wykorzystania możliwości, jakie daje ta maszyna. Mimo że jest to samolot wyłącznie szkoleniowy, można na nim ćwiczyć sytuacje bojowe – zaznacza ppłk pil. Madej, który również weźmie udział w kursie we Włoszech.

Polscy instruktorzy będą więc musieli poznać m.in. możliwości zastosowania taktyki z radarem, użycia nowoczesnego uzbrojenia, transferu informacji między samolotami – tzw. DATA LINK, programów symulacyjnych, które odpowiadają elementom uzbrojenia F-16. Będą się też uczyć na przykład, jak przygotować się do misji.

Wyszkoleni we Włoszech lotnicy mają tworzyć program szkoleniowy dla kandydatów na pilotów. – Ale trzeba będzie w nim uwzględnić polską specyfikę. Tak, aby był kompatybilny na przykład z zadaniami polskich F-16 – dodaje podpułkownik.

Dla pilotów Jastrzębi

Oficerowie przyznają, że dzięki możliwościom nowych odrzutowców szkolenie kandydatów na pilotów od razu będzie kompleksowe. – Dziś skomplikowane elementy lotu na odrzutowcach piloci ćwiczą dopiero, gdy trafią do eskadr lotnictwa taktycznego. Jak dostaniemy nowe samoloty, przyszli piloci dużo wcześniej będą uczyć się wykorzystywać maszynę w pełnym zakresie – przyznaje dowódca dęblińskiej Eskadry Wsparcia.

Podchorążowie będą uczyć się np. zwalczać cele, wykorzystywać amunicję precyzyjną. Poznają też tajniki walki powietrznej i nauczą się korzystać z technologii cyfrowych. – Szkolenie będzie też tańsze, bo pozwoli odciążyć F-16, które w tym czasie będą mogły być wykorzystane do działań – zaznacza ppłk Madej.

Mjr Grabarczuk dodaje, że dzięki nowoczesnym maszynom możliwe też będzie stworzenie narodowego systemu szkolenia pilotów F-16. – W przyszłości nie będziemy już musieli kandydatów na pilotów myśliwców wysyłać na kursy do innych krajów – podkreśla oficer prasowy.

Wojsko liczy, że cały system skompletowany zostanie w 2017 roku. – Wtedy będziemy mieć już wszystkie samoloty oraz 16 w pełni wyszkolonych instruktorów. Potem będziemy potrzebować jeszcze około roku, by doszlifować na przykład program szkolenia. Realnie patrząc, pierwsi podchorążowie będą mogli rozpocząć szkolenie w nowym systemie w 2018 roku – mówi ppłk Madej.

Przetarg na system AJT wygrała firma Alenia Aermacchi. Zgodnie z umową podpisaną z Włochami do Polski ma trafić osiem samolotów M-346 oraz m.in. symulatory i komputerowe systemy wspomagania szkolenia. Kontrakt wart ponad miliard złotych zakłada też możliwość dokupienia czterech kolejnych maszyn.

M-346 Master to dwumiejscowy, dwusilnikowy samolot przeznaczony do zaawansowanego szkolenia lotniczego. Korzystają z niego m.in. siły powietrzne Włoch, Izraela, Singapuru i Zjednoczonych Emiratów Arabskich.

Paulina Glińska
autor zdjęć: kpt. Grzegorz Grabarczuk