Umowa na uzbrojenie do F-16 podpisana

„Nigdy w historii nie dysponowaliśmy tak nowoczesną bronią jak ta, którą pozyskamy w wyniku tej umowy” - powiedział wicepremier, minister obrony narodowej Tomasz Siemoniak  w Krzesinach  po podpisaniu umowy na pozyskanie  pocisków manewrujących JASSM  do samolotów wielozadaniowych F-16.

Umowę na dostawę pocisków AGM-158 JASSM (Joint Air-to-Surface Standoff Missile) do myśliwców F-16 podpisał  gen. bryg. Sławomir Szczepaniak, szef Inspektoratu Uzbrojenia 11 grudnia w 31 BLT w Krzesinach. W ramach kontraktu pozyskamy pociski oraz unowocześnienie oprogramowania samolotów przez Amerykanów. Pierwsze pociski manewrujące trafią do armii w 2016 roku. W wydarzeniu uczestniczyli m.in. sekretarz  stanu w MON Czesław Mroczek oraz Ambasador USA w Polsce Stephen Mull.

Minister Tomasz Siemoniak podziękował w czwartek sekretarzowi stanu w MON Czesławowi Mroczkowi oraz polskim pilotom. „Słowa podziękowania należą się polskim pilotom F-16, którzy swoją służbą dowiedli, że są najlepsi. Z dumą przekażemy im nowe uzbrojenie do samolotów F-16” – dodał minister Siemoniak.

Fot. mjr Robert Siemaszko/DPI MON

Kupno nowoczesnych pocisków manewrujących dalekiego zasięgu JASSM to część programu realizowanego w ramach modernizacji technicznej armii. Dwa lata temu Ministerstwo Obrony Narodowej, w ramach programu „Polskie kły”, postanowiło zdecydowanie zwiększyć możliwości bojowe F-16, uzbrajając je w pociski manewrujące dalekiego zasięgu AGM-158 JASSM.

Zgodę na sprzedaż tej broni  musiał wydać Kongres USA. Departament Stanu USA, 2 października br. poinformował że procedura „udzielenia zgody” na sprzedaż Polsce pocisków JASSM została zakończona.  Negocjacje handlowe prowadzone były w sprawie ceny, która miała obejmować kilka elementów kontraktu m.in.  dostawę pocisków oraz przystosowanie samolotów F-16, tak by mogły je przenosić.  AGM-158 JASSM, manewrujące pociski rakietowe powietrze-ziemia mają unikatowy system naprowadzania.

Fot. mjr Robert Siemaszko/DPI MON

Procedura pozyskania kierowanych pocisków rakietowych dalekiego zasięgu klasy powietrze-ziemia, przeprowadzona zgodnie z obowiązującymi w resorcie obrony narodowej regulacjami prawnymi, rozpoczęła się na początku 2013 r. Trwająca ponad 12 miesięcy faza analityczno - koncepcyjna wykazała, iż optymalnym rozwiązaniem jest zakup pocisków AGM - 158A JASSM. Podkreślić należy, że analizie poddano także inne kierowane pociski lotnicze dalekiego zasięgu, w tym m.in. europejskie Storm Shadow i KEPD 350.

Pozyskanie pocisku JASSM od rządu USA oraz powiązane z tym zmodernizowanie oprogramowania OFP samolotów wielozadaniowych F-16 wymagało wdrożenia procedury udzielenia zamówienia w trybie i na warunkach programu Foreign Military Sales. Postępowanie prowadzone było przez Inspektorat Uzbrojenia, przy współudziale przedstawicieli Dowództwa Generalnego Rodzajów Sił Zbrojnych.

Aby rząd Stanów Zjednoczonych mógł sprzedać pociski JASSM innemu państwu, konieczna jest odpowiednia zgoda Kongresu USA. Strona polska uzyskała taką zgodę w dniu 2 października br. Warto zaznaczyć, że obecnie pozwolenie na zakup tego systemu uzbrojenia uzyskały – oprócz Polski − tylko dwa kraje: Australia i Finlandia.

W ramach trwającej procedury odbyło się kilka spotkań przedstawicieli Inspektoratu Uzbrojenia z reprezentantami strony amerykańskiej. Ich celem było uzgodnienie zakresu, warunków i wartości umowy. W rezultacie zawarto korzystny z punktu widzenia Sił Zbrojnych RP kontrakt wartości około 250 mln USD. Obejmuje on nie tylko pozyskanie pocisków, ale również modernizację oprogramowania samolotów wielozadaniowych F-16 i wybranych systemów pokładowych.

Harmonogram realizacji umowy przewiduje, iż w latach 2015-2016 będą prowadzone w Stanach Zjednoczonych prace mające na celu zintegrowanie nowego oprogramowania z „polskimi” samolotami F-16. Zwieńczeniem tego procesu będą próbne loty, odbywające się w naturalnych warunkach.

Instalowanie zestawów modernizacyjnych i nowego oprogramowania na naszych samolotach rozpocznie się w drugiej połowie 2016 r. Podkreślić należy, że proces ten odbywać się będzie w Polsce, w bazach Sił Powietrznych.

Także w drugiej połowie 2016 r. otrzymamy pierwszą partię zakupionych pocisków, co umożliwi Siłom Zbrojnych RP osiągnięcie tzw. wstępnej gotowości operacyjnej w pierwszej połowie 2017 r.

Pozyskanie pocisków JASSM oznacza dla Polski wzmocnienie jej potencjału odstraszania, a tym samym zwiększenie możliwości obronnych. „Polskie Kły” − to strategiczny program odstraszania, oparty na wykorzystaniu konkretnych systemów bojowych i rodzajów wojsk.

W zakresie wyposażenia Sił Zbrojnych RP za elementy tego programu należy uznać broń dalekiego zasięgu, zdolną do skutecznego rażenia celów na odległych tyłach wojsk przeciwnika. Chodzi o pociski manewrujące, mogące niszczyć krytyczną infrastrukturę przeciwnika, a przede wszystkim będące w stanie przedrzeć się nawet przez silną obronę przeciwlotniczą, wyposażoną w zaawansowane systemy wykrywania i śledzenia.

AGM-158A JASSM to poddźwiękowy pocisk manewrujący, wyposażony w rozkładane w locie małe skrzydła. Na cel, w który trafia z dokładnością do 2,5 m, naprowadza go specjalny system inercyjno
- satelitarny, przy czym w końcowej fazie lotu pocisk korzysta z głowicy termowizyjnej. Może atakować obiekty stacjonarne i mobilne. Głowica bojowa o wysokim współczynniku przebijalności zawiera około 450 kg specjalnego ładunku wybuchowego.

Współczesne pociski tego typu zostały zintegrowane z systemami sterowania uzbrojeniem samolotów
USAF B-1, B-2, B-52, F-15E, F/A-18A/B i przede wszystkim F-16. To właśnie ten argument okazał się kluczowy i przesądził o wyborze pocisków JASSM dla „polskich” F-16. Pozwoli to znacząco ograniczyć koszty i skrócić czas trwania prac integracyjnych.

Nie mniej ważnym elementem umowy jest kompleksowa modernizacja oprogramowania samolotów F-16.

W chwili obecnej „polskie” samoloty wielozadaniowe F-16 posiadają oprogramowanie oznaczone jako Tape: 4.3. W momencie dostarczenia tych samolotów na wyposażenie Sił Zbrojnych RP było to najnowocześniejsze oprogramowanie zainstalowane na tego typu statkach powietrznych. Rozwój współczesnych systemów uzbrojenia, wykorzystujących coraz to nowsze rozwiązania technologiczne, wymusza konieczność systematycznego modernizowania operacyjnego oprogramowania samolotów.

Niniejsza umowa przewiduje zmianę obecnego oprogramowania i zastąpienia go jego najnowszą wersją, oznaczoną jako Tape: 6.5., które pozwoli nie tylko skutecznie wykorzystać pociski JASSM, ale także stworzy możliwość użycia innych nowych systemów uzbrojenia.

Ponadto zakres modernizacji oprogramowania obejmuje min: system wymiany danych, system swój -
obcy, system symulacji bojowej, systemu walki radioelektronicznej.

Umowa przewiduje także przeszkolenie personelu − zarówno latającego, jak i technicznego − w zakresie eksploatacji pocisków JASSM oraz nowego oprogramowania samolotów.

Historia pocisku JASSM sięga roku 1996, kiedy to z propozycją opracowania wstępnych projektów, tj. zbudowania makiety pocisku i zainicjowania prac projektowych, zwrócono się do dwóch amerykańskich firm zbrojeniowych: Lockheed Martin i McDonnell Douglas. W listopadzie 1998 roku firma Lockheed Martin uzyskała kontrakt na opracowanie docelowego produktu i uruchomienie produkcji pocisków. Pierwsze próby pocisku w locie przeprowadzono w 1999 roku, a jeszcze przed jego końcem pocisk wykonał samodzielny lot z użyciem własnego napędu.

W 2001 roku pocisk przetestowano w pierwszym locie o pełnym profilu bojowym, symulującym atak. Podczas próby, mającej miejsce 3 maja, pocisk uderzył w specjalnie do tego celu zbudowany bunkier; chodziło o sprawdzenie penetracyjnych możliwości głowicy bojowej. 24 sierpnia tego samego roku po raz pierwszy dokonano odpalenia pocisku z samolotu F/A-18E/F, należącego do Marynarki Wojennej Stanów Zjednoczonych. Lot z 20 listopada 2001 roku miał sprawdzić maksymalne możliwości pocisku. Wreszcie 15 grudnia 2001 roku przeprowadzono szóstą próbę, a cztery dni później Departament Obrony Stanów Zjednoczonych podpisał z firmą Lockheed Martin umowę o rozpoczęciu produkcji
małoseryjnej. Faza prób operacyjnych pocisku rozpoczęła się w 2002 roku, a w październiku
2003 roku pocisk AGM-158 został ostatecznie dopuszczony do użycia.

Prezentacja przedstawiona podczas podpisywania umowy