Inauguracja działalności Portu Lotniczego Olsztyn-Mazury

20 stycznia, z Portu Lotniczego Olsztyn-Mazury wystartował pierwszy samolot z pasażerami, tym samym inaugurując działalność tego najmłodszego w Polsce lotniska komunikacyjnego. Regularne połączenia lotniecze rozpoczynają się natomiast 21 stycznia.

Środki na finansowanie lotniska są zabezpieczone w wieloletniej prognozie finansowej samorządu wojewódzkiego, a jak powiedziała Wicemarszałek województwa warmińsko-mazurskiego Wioletta Śląska-Zyśk, prawo pozwala przez pierwszych 10 lat działalności pomagać spółkom lotniskowym, żeby się wzmocniły. "Mamy również takie wsparcie, jest to 15 mln zł rocznie, z tendencją malejącą, ze spłatą obligacji. I to wsparcie jest przewidziane do 2023 r." - wyjaśniła.

Zdaniem wicemarszałek w biznesplanie na 10 lat założono prognozy racjonalne i oszczędne, by "nie powtórzyć sytuacji, które były na innych lotniskach". W 2016 r. port lotniczy w Szymanach ma obsłużyć 30 tys. pasażerów. W ocenie warmińsko-mazurskich samorządowców jest to "liczba bardzo realna". Jak przekonywali, lotnisko w przyszłości jest w stanie obsługiwać nawet 700-800 tys. pasażerów rocznie, ale musi dojść do tego "małymi krokami".

W uroczystym otwarciu lotniska w Szymanach uczestniczył wiceminister infrastruktury Jerzy Szmit, który przyleciał niewielkim samolotem z Warszawy. "Po ponad 20 latach starań mamy wreszcie (na Mazurach) lotnisko, które może obsługiwać ruch towarowy, pasażerski i międzynarodowy. To jest wielki sukces tych, którzy do tego doprowadzili. A było kilka takich momentów, że wydawało się, iż ten port nie powstanie" - mówił.


W ocenie wiceministra przed mazurskim portem jest teraz najważniejszy czas, bo trzeba doprowadzić do tego, że lotnisko "ma żyć, ma przewozić pasażerów, ma zarabiać". Jak zaznaczył, nie w krótkiej perspektywie ale - jak to ujął - trzeba tworzyć warunki do rozwoju.

Pierwszy przewoźnik – SprintAir – będzie realizował połączenia z Krakowem i Berlinem (po trzy tygodniowo). W sezonie zimowym uruchomione zostanie jeszcze połączenie z Monachium, a w letnim – z Londynem, Dublinem, Oslo i Zagłębiem Ruhry.

Dyrektor handlowy Portu Lotniczego Olsztyn-Mazury Krzysztof Pawłowski powiedział, że trwają intensywne negocjacje z przewoźnikami kolejnych linii, ale "nie może ujawnić o kogo chodzi".

"Dla nas konkurencją będzie niedługo Malaga czy Barcelona, bo jeśli linia lotnicza ma samolot w Londynie, to czy on poleci z Szyman czy z Barcelony nie stanowi różnicy" - ocenił.


Dodał, że historia zatoczyła koło, ponieważ w 1926 r. odbył się pierwszy lot na trasie Berlin-Olsztyn. I teraz w 90. rocznicę tamtego lotu pierwszy samolot pokonał trasę Szymany-Berlin.

Rozbudowa dawnego wojskowego lotniska w Szymanach do standardu lotniska cywilnego kosztowała 204 mln zł. Inwestycja została dofinansowana ze środków Regionalnego Programu Operacyjnego Warmia i Mazury 2007-2013 kwotą 121 mln zł. Prace modernizacyjne trwały od 2014 r.

Wzmocniono nośność drogi startowej i wydłużono ją do 2,5 km, wybudowano drogi kołowania, techniczne, pożarowe i patrolowe, zainstalowano naziemną pomoc radionawigacyjną ILS/DME, postawiono strażnicę Lotniskowej Straży Pożarnej, zaadaptowano istniejące budynki na potrzeby służb granicznych oraz technicznych lotniska, wybudowano terminal, parkingi, trasę łączącą drogę wojewódzką nr 57 z terminalem.

Zmodernizowano również linię kolejową Olsztyn – Szczytno – Szymany, zakupiono tabor kolejowy i wybudowano przystanek końcowy tuż przy terminalu.

Historia inwestycji

W dniu 14 października 2009 r. została zmieniona nazwa Spółki, która zapisana w Krajowym Rejestrze Sądowym, jako: Port Lotniczy „Mazury” Sp. z o.o.

23 kwietnia 2010 r. Zarząd Województwa Warmińsko-Mazurskiego  podpisał umowę darowizny na rzecz Samorządu Województwa z Wojewodą Warmińsko-Mazurskim. Przedmiot darowizny obejmował nieruchomość gruntową zabudowaną budynkami i budowlami byłego lotniska powojskowego, położoną w obrębie Szymany, Szymanki i Kucbork o łącznej pow. 463,9343 ha .

W związku z brakiem spodziewanych efektów i braku oczekiwanych działań ze strony Spółki zarządzającej lotniskiem w dniu 31 sierpnia 2011 r. Sejmik Województwa podjął uchwałę w sprawie utworzenia przez Województwo Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością  „Warmia i Mazury” Sp. z o.o. (100% udziałów posiada Województwo), a 24 października 2011 r. dotychczasowy dzierżawca - Spółka Port Lotniczy „Mazury” otrzymała Oświadczenie o rozwiązaniu umowy dzierżawy w trybie natychmiastowym.


W dniu 7 listopada 2011 r. Spółka została wpisana na listę indykatywną projektów kluczowych w Regionalnym Programie Operacyjnym Warmia i Mazury na lata 2007-2013 jako beneficjent projektu rozbudowy lotniska pn. „Regionalny Port Lotniczy Olsztyn – Mazury”, w którym określono:

•    planowany koszt całkowity projektu – 200 mln zł, (ok. 45 mln €)
•    zakładany poziom dofinansowania z EFRR – 76 % czyli przeszło 123 mln zł,(ok. 28 mln €).

24 kwietnia 2012 r. Województwo zawarło Umowę dzierżawy nieruchomości lotniskowej ze Spółką Warmia i Mazury Sp. z o. o. która przygotowała Program docelowej rozbudowy lotniska oraz podjęła działanie w celu uzyskania niezbędnych dokumentów do jego rozbudowy, zgody na zarządzanie nim i pozyskania środków finansowych, w tym m. innymi: map do celów projektowych całego obszaru objętego planem rozbudowy, decyzji o uwarunkowaniach środowiskowych oraz Studium Wykonalności przedsięwzięcia.

Już w czerwcu 2012 r. – Spółka Warmia i Mazury podpisała z Województwem jako Instytucją Zarządzającą Umowę Wstępną  dot. realizacji projektu pn.: Regionalny Port Lotniczy Olsztyn – Mazury.

2 lipca 2013 r. Prezes Urzędu Lotnictwa Cywilnego postanowił zmienić cechę lotniska w Szymanach (EPSY) w zakresie jego dostępności dla użytkowników z lotniska użytku publicznego na lotnisko użytku wyłącznego wraz z wpisem tej zmiany do rejestru lotnisk akceptując, niemal równocześnie, odrębną Decyzją wniosek Zarządu Województwa o zmianę zarządzającego lotniskiem w Szymanach od aktualnego zarządzającego tj. Portu lotniczego „Mazury” Sp. z o.o.  dla Spółki „Warmia i Mazury” Sp. z o.o.


17 lipca 2013 r. uprawomocniła się Decyzja o środowiskowych uwarunkowaniach dla przedsięwzięcia polegającego na rozbudowie Portu Lotniczego w Szymanach w ramach projektu indywidualnego pn.: Regionalny Port Lotniczy Olsztyn– Mazury, co pozwoliło na uruchomienie procedur wyboru projektantów, na zadania ujęte w Planie rozbudowy lotniska.

Rozbudowa

W dniu 30.06.2014 r. Spółka Warmia i Mazury Sp. z o.o. podpisała umowę o dofinansowanie projektu "Regionalny Port Lotniczy Olsztyn – Mazury” realizowanego w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Warmia i Mazury na lata 2007 - 2013 Oś priorytetowa 5 - Infrastruktura transportowa regionalna i lokalna.

Budowa Regionalnego Portu Lotniczego Olsztyn – Mazury wyniosła 205 308 616,82 mln zł brutto z czego kwota dofinansowania z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego wyniosła 121 973 361, 95 zł brutto. Zakres prac obejmował cztery etapy, które zostały już zrealizowane:

• budowę terminala pasażerskiego,
• budowę pola wzlotów wraz z montażem świateł i urządzeń nawigacyjnych,
• budowę strażnicy Lotniskowej Straży Pożarnej wraz z wyposażeniem,  adaptację istniejących budynków na potrzeby administracji Portu oraz służb operacyjnych,
• budowę ogrodzenia wraz z systemem kontroli dostępu do lotniska.

Terminal pasażerski

Budynek nowego terminala pasażerskiego, którego całkowita powierzchnia wynosi 6 800 m2, przeznaczony jest do obsługi ruchu pasażerskiego na liniach krajowych i międzynarodowych oraz czarterach. Budynek został zaprojektowany w ścisłym nawiązaniu do architektury Warmii i Mazur. Zaprojektowany budynek ma jedną kondygnację nadziemną w formie wielko przestrzennej hali, w której zaprojektowano dwie architektoniczne bryły. Budynek portu lotniczego to hala o wymiarach 150 x 41,4 m i maksymalnej wysokości 11,92 m. Podstawowa siatka konstrukcyjna to 12,0 m x 10,8 m. Fragment hali posiada 2 kondygnacje wydzielone ścianami nośnymi oraz stropami żelbetowymi.

Zarówno układ dachu hali jak i elementy architektoniczne z desek imitujące pomost nawiązują do mazurskich jezior poprzecinanych drewnianymi kładkami. Od strony elewacji frontowej, jak i od strony przylotów zaprojektowano wejścia i wyjścia do terminala w formie mazurskich domów wykonanych z drewna. Od strony południowej i północnej budynku terminala zaprojektowano – klatki schodowe obudowane naturalnym kamieniem łupanym. Konstrukcję terminala stanowią żelbetowe słupy modularne prefabrykowane lub wylewane na budowie zwieńczone elementami architektonicznymi w formie korony drzewa. Na słupach opierają się drewniane belki i płatwie z drewna klejonego. Pokrycie dachu wykonane jest z blachy tytanowo - cynkowej gr. 0,7 mm łączonej na podwójny rąbek stojący.


Obróbki dachu wykonane są jako kasetony z blachy tytanowo -cynkowej. Terminal pasażerski dzieli się m.in. na strefę ogólnodostępną, strefę odlotów oraz strefę przylotów. W strefie ogólnodostępnej znajduje się 6 stanowisk odprawy biletowo-bagażowej oraz punkt informacyjny. Pasażerowie znajdą tam również punkty usługowe takie jak: wypożyczalnia aut, kantor oraz sklep. Na piętrze, w strefie ogólnodostępnej, znajduje się taras widokowy, który dzięki szklanej konstrukcji ścian, zapewnia doskonały widok na pas startowy oraz drogę kołowania samolotów.  Pasażerowie mogą skorzystać również z oferty kawiarni oraz restauracji znajdujących się w sąsiedztwie tarasu widokowego. Do dyspozycji zainteresowanych pozostaje również sala konferencyjna oraz kaplica.

Strefa odlotów, podzielona na strefę schengen oraz non-schengen, rozpoczyna się po przejściu przez pasażera kontroli bezpieczeństwa. Pasażerowie, w oczekiwaniu na wylot, skorzystać będą mogli z usług jakie oferować będą m.in. sklepy wolnocłowe oraz lotniskowa restauracja. Do dyspozycji pasażerów lecących w klasie biznes przeznaczona jest również bussines lounge.

Strefa przylotów, która podzielona jest również na strefę schengen oraz non-schengen, to miejsce, w którym pasażerowie będą mogli odebrać swój bagaż.

O lotnisku

Port Lotniczy Olsztyn – Mazury usytuowany jest w południowej części województwa warmińsko – mazurskiego, w miejscowości Szymany, 8 km od Szczytna oraz około 55 km od stolicy województwa – Olsztyna.

Port Lotniczy Olsztyn – Mazury jest lotniskiem kategorii 4D z przyrządowym podejściem do lądowania (ILS I kategorii, przystosowany do kat. II, VOR/DME) i posiada kategorię ochrony przeciwpożarowej 7. Obiekt jest czynny w godzinach 06.00-22.00 przez 7 dni w tygodniu. Budowa i proces certyfikacji lotniska zakończyły się w 2015 r.  Lotnisko przeznaczone zostanie głównie dla przewozów obsługujących region Warmii i Mazur. Port Lotniczy zostanie uruchomiony niezwłocznie po uzyskaniu certyfikatu wydanego przez Prezesa Urzędu Lotnictwa Cywilnego.

Port Lotniczy posiada Drogę Startową o wymiarach 45 x 2500 metrów wraz z oświetleniem podejścia na kierunku 02/20. Przewiduje się obsługę rejsów stałych, czarterów i general aviation z możliwością zaopatrzenia statków powietrznych w paliwo typu Jet A1, Avgas 100 LL. Terminal pasażerski posiada pełną separację funkcjonalną podróżnych przylatujących i odlatujących. Przewidziano podział odpraw w przylotach i odlotach na dwa kierunki: obsługa pasażerów w ramach umowy Schengen (S) i obsługa pasażerów poza warunkami umowy z Schengen (NS). Średniodobowa przepustowość terminala to ok. 830 pasażerów, w dobie szczytowej do 1250 pasażerów a w godzinie szczytowej do 500 pasażerów.


Port Lotniczy zapewnia pełną infrastrukturę parkingową na ok. 150 miejsc parkingowych dla samochodów osobowych, wydzielenie stanowisk postoju autobusów linii regularnych oraz stanowisk postoju taksówek oraz przystanek kolejowy z dojściem pieszym do terminala.

Zarządzającym lotniskiem jest spółka Warmia i Mazury Sp. z o.o., która została utworzona Uchwałą Sejmiku Województwa Warmińsko – Mazurskiego Nr IX/155/11 z dnia 31 sierpnia 2011 roku. Województwo warmińsko-mazurskie posiada 100% udziałów w spółce.

Skomunikowanie lotniska

Multimodalność komunikacyjna Portu Lotniczego pozwoli pasażerom na dojazd do terminala różnymi środkami transportu.

Dojazd do lotniska zapewnia droga krajowa nr 57 Pułtusk-Szczytno-Wielbark. Zrealizowany został już projekt budowy drogi łączącej bezpośrednio lotnisko z drogą krajową nr 57. Droga dojazdowa od drogi krajowej do lotniska ma długość 1,4 km.


W okolicy PL Olsztyn-Mazury przebiega linia kolejowa Szczytno-Wielbark. W latach 2008-2013 modernizowano linię kolejową na odcinku Olsztyn-Szczytno-Szymany. Zakończono już prace związane z przedłużeniem linii kolejowej (1,6 km) w kierunku terminala, co pozwoliło na bezpośredni dojazd koleją do lotniska. Stacja kolejowa znajduje się w bezpośrednim sąsiedztwie budynku terminala. Dzięki połączeniu kolejowemu podróż z Olsztyna do lotniska skróci się do 50 minut.

PL Olsztyn-Mazury (SZY) znajduje się w następującej odległości od najbliższych portów lotniczych:

• około 140 km od Portu Lotniczego Warszawa-Modlin (WMI),
• około 177 km od Lotniska Chopina (WAW),
• około 220 km od Portu Lotniczego im. Lecha Wałęsy w Gdańsku (GDN).

Prognoza ruchu lotniczego:

Prognoza ruchu lotniczego sporządzona w oparciu o przeprowadzone badania przez dwie niezależne firmy: DHV Polska oraz Polconsult wskazuje na jego systematyczny wzrost na poziomie ok. 100 tys. pasażerów w pierwszym roku funkcjonowania lotniska. W kolejnych latach liczba pasażerów będzie sukcesywnie wzrastać i w 2020 r wyniesie ok. 300 tys. pasażerów a po 2035 roku może przekroczyć 1 mln pasażerów.

Przewoźnicy:

Lotnisko będzie przystosowane do obsługi przewoźników rejsów regularnych, przewoźników czarterowych oraz General Aviation. Aktualnie trwają rozmowy i negocjacje z różnymi przewoźnikami linii tradycyjnych oraz przewoźnikami nisko-kosztowymi. Pierwszym przewoźnikiem, który obsługiwał będzie połączenia z/do Portu Lotniczego Olsztyn – Mazury jest Sprint Air. Od 21 stycznia rozpoczną się regularne rejsy do Berlina, natomiast od 22 stycznia odbędzie się pierwszy lot do Krakowa. Harmonogram lotów przedstawia się następująco:
Berlin (od 21.01.2016):

Wtorek:
SZY 08:30 – TXL 10:30
TXL 15:30 – SZY 17:10

Czwartek:
SZY 08:30 – TXL 10:30
TXL 15:30 – SZY 17:10

Sobota:
SZY 08:30 – TXL 10:30     
TXL 15:30 – SZY 17:10


Kraków (od 22.01.2016):

Środa:
SZY 08:30 – KRK 10:05
KRK 16:30 – SZY 18:05

Piątek:
SZY 08:30 – KRK 10:05
KRK 16:30 – SZY 18:05

Niedziela:
SZY 16:20 – KRK 17:55
KRK 18:55 – SZY 20:30

Kierunki:

Na proces budowania siatki przyszłych połączeń lotniczych wpływ ma wiele czynników. Jednym z nich były informacje zgromadzone na drodze przeprowadzonych badań nt. pożądanych destynacji. Zbadanych zostało kilka obszarów m.in.: pasażerowie podróżujący autokarami na kierunkach międzynarodowych oraz podróżujący autokarami / busami na lotniska do Modlina i Gdańska (badania PAPI), gospodarstwa domowe oraz przedsiębiorstwa (badania CATI), studenci, hotele i biura podróży, analiza danych wtórnych makro i mikroekonomicznych oraz sonda internetowa.

Destynacjami pierwszych lotów z Portu Lotniczego Olsztyn – Mazury są Kraków oraz Berlin. W dalszej kolejności przewiduje się uruchomienie połączeń regularnych do Wielkiej Brytanii, Niemiec, Skandynawii oraz Irlandii a także czarterowych do krajów basenu Morza Śródziemnego. Przewidywane są również kierunki połączeń krajowych.

TMA Szymany – zmiany:

Przeprowadzone w lipcu 2015 r. przez PAŻP konsultacje społeczne odnośnie kształtu nowotworzonego TMA Szymany przyniosły bardzo duży oddźwięk wśród użytkowników przestrzeni.

Pośród nich liczną grupę stanowili szybownicy (głównie Aeroklubu Warmińsko - Mazurskiego), którzy zwrócili uwagę na duże utrudnienia, jakie generowałaby lotom szybowcowym północna część zaproponowanych wstępnie wariantów TMA Szymany.

Mając na uwadze powyższe uwagi użytkowników, PAŻP dokonał modyfikacji projektów procedur dla lotniska w taki sposób, aby zmniejszyć - jak to jest tylko możliwe - granice poziome i pionowe TMA na północ od lotniska EPSY.


W rezultacie udało się tak zaprojektować procedury, żeby część TMA Szymany wysunięta najbardziej na północ zaczynała się od 5500 ft AMSL, a nie jak we wcześniejszych propozycjach od 3500 ft. W konsekwencji modyfikacji procedur, dolna granica segmentu TMA położona najbliżej CTR, została obniżona z 2000 ft do 1500 ft AMSL.

Zmodyfikowany projekt TMA Szymany został omówiony z przedstawicielami Aeroklubu Warmińsko – Mazurskiego, którzy pozytywnie ocenili dokonaną modyfikację granic. Dodatkowo wychodząc naprzeciw potrzebom użytkowników Aeroklubu opracowano propozycję kilku rejonów lotów szybowcowych zlokalizowanych w TMA Szymany (AREA DAJTKI), których dostępność będzie uzależniona od kierunków aktualnie stosowanego RWY w użyciu na lotnisku EPSY.

Zgodnie z porozumieniem zawartym przez Polską Agencję Żeglugi Powietrzenej z zarządzającym Portem Lotniczym Olsztyn-Mazury, na miejscowym lotnisku służba ATC będzie zapewniana od 31 marca. Tym samym również zostanie utworzona Strefa Kontrolowana Lotniska (CTR).