Przejdź do treści
Hypersonic Technology Vehicle 2 (fot. David Neyland/Domena publiczna/Wikimedia Commons)
Źródło artykułu

"Tajna Broń" – Wtorkowy seans w Kinie Lotnik MLP

Muzeum Lotnictwa Polskiego w Krakowie serdecznie zaprasza w dniu 4.06.2019 r. o godz. 11:00 i 16:30 na bezpłatną projekcję filmu pt. "Tajna Broń".

"Tajna Broń" – film poświęcony badaniom nad nowymi, eksperymentalnymi technologiami uzbrojenia używanymi w lotnictwie, z których część wciąż objęta jest tajemnicą wojskową i nie ma na ich temat zbyt wielu wiarygodnych informacji. Odcinek ten jest próbą syntezy tego co wiemy na temat tej supernowoczesnej technologii.

Potęgi militarne świata wdały się w wyścig zbrojeń w superszybkie pojazdy, zdolne lecieć nawet kilkanaście tysięcy kilometrów na godzinę. Chińczycy intensywnie testują tajemniczy pojazd Wu-14, a Rosjanie Ju-71 zbudowany w ramach tajnego projektu 4204. Oprócz Chińczyków i Rosjan także Amerykanie prowadzą swoje prace nad nową generacją superszybkiego uzbrojenia, wszyscy w daleko posuniętej tajemnicy. Najwięcej informacji ujawniają jednak Amerykanie, którzy oznajmili, że pracują nad nowym pojazdem hipersonicznym.

Na razie w wyścigu Amerykanie są na przedzie ze swoimi AHW i X-51.

Hypersonic Technology Vehicle 2 (HTV-2 Falcon) to amerykański bezzałogowy aparat latający, osiągający prędkość hipersoniczną w locie szybującym, opracowany przez Defense Advanced Research Projects Agency (DARPA).

Pierwszy start aparatu HTV-2 odbył się 22 kwietnia 2010 roku. Z Vandenberg Air Force Base wystartowała rakieta Minotaur IV Lite, na której pokładzie znajdował się HTV-2. Celem był atol Kwajalein na Pacyfiku. Według założeń HTV-2 po oddzieleniu się od nosiciela miał osiągnąć oddalony o 7700 km atol z prędkością chwilową rzędu 20 Ma. Jednakże po pomyślnym oddzieleniu się od rakiety nośnej autopilot pojazdu wydał błędna komendę o zakończeniu lotu, który trwał tylko 9 minut. Pomimo niepowodzenia zebrano wstępne dane dotyczące pracy systemów pokładowych aparatu. 11 sierpnia 2011 roku przeprowadzono kolejną próbę (odwołaną dzień wcześniej z powodu złych warunków atmosferycznych). HTV-2 kolejny raz pomyślnie oddzielił się od swojego nosiciela i rozpoczął samodzielny lot szybujący, jednakże z nieznanych powodów po około 3 minutach od startu utracono łączność z aparatem, który spadł do Oceanu Spokojnego.

Pomimo niepowodzeń uzyskane wyniki wykorzystano przy budowie pojazdu oznaczonego jako Advanced Hypersonic Weapon (AHW), będącego kolejny testowym bezzałogowym aparatem szybującym, którego udaną próbę lotu przeprowadzono 17 listopada 2011 roku.


Trajektorie lotu próbnego dla HTV 2a i 2b
(fot. DARPA, US Federal Government/Domena publiczna/Wikimedia Commons)

Boeing X-51A Waverider to eksperymentalny, bezzałogowy samolot z silnikiem strumieniowym typu scramjet, który ma osiągać prędkości rzędu 6 Ma i służy m.in. do badań nad transportem z prędkościami hipersonicznymi. Jest on bezpośrednim następcą X-43, opracowywanym we współpracy United States Air Force, DARPA, NASA, Boeing oraz Pratt & Whitney Rocketdyne.

Pierwszy lot X-51 odbył się 26 maja 2010 roku nad poligonem morskim Naval Air Station Point Mugu w Kalifornii. Maszyna osiągnęła prędkość 5327 km/h (Ma=5) na wysokości 21 000 m. Lot hipersoniczny trwał niewiele ponad 200 sekund, o 100 sekund niż zakładano przed lotem. Pomimo tego był to najdłuższy lot z użyciem silnika strumieniowego w historii. Sam silnik strumieniowy działał nieprzerwanie przez 140 sekund.

Drugi lot odbył się 13 czerwca 2011 roku. Samolot został wyniesiony na wysokość 15 000 m gdzie po zrzucie uruchomił się silnik rakietowy, rozpędzając aparat do Ma=5. Nastąpił zapłon silnika strumieniowego przy użyciu etylenu ale z powodu awarii nie zaczął on pobierać paliwa JP-7 i przedwcześnie spadł do oceanu. Równie nieudana była trzeci próba 14 sierpnia 2012 roku. Po wyniesieniu na zadaną wysokość X-51 oddzielił się od nosiciela, silnik rakietowy zadziałał prawidłowo i po zużyciu paliwa odpadł ale nie uruchomił się silnik strumieniowy. Po 16 sekundach lotu samolot w niekontrolowanym locie spadł do oceanu. Przyczyną awarii była uszkodzona prawa górna lotka samolotu. Dopiero czwarty i jak się okazało ostatni lot X-51 zakończył się pełnym sukcesem. 1 maja 2013 roku samolot został wyniesiony na zadany pułap, odłączył się od B-52 i silnik rakietowy rozpędził maszynę do prędkości 5100 km/h (Ma=4,8). Prawidłowo uruchomił się silnik strumieniowy rozpędzając X-51 do prędkości 5400 km/h (Ma=5,1). Lot trwał 210 sekund i jest to do chwili obecnej najdłuższy lot hipersoniczny w historii. Czwarta próba zakończyła testy samolotu.

Doświadczenia i wyniki prób z aparatem X-51 wykorzystywane są między innymi w programie High Speed Strike Weapon (HSSW). Miałby to być niewielki i lekki pocisk przenoszony przez bombowce lub wielozadaniowe samoloty myśliwskie, zdolny do przenoszenia 113 kg głowicy bojowej i osiągania prędkości rzędu Ma=5. Prace nad pociskiem prowadzi Lockheed Martin. Równolegle z programem HSSW realizowane są dwa inne programy. High-Speed Air Breathing Weapon Concept (HAWC), który ma doprowadzić do opracowania technologii naprowadzania pocisku i jeg napędu oraz Tactical Boost Glide (TBG), taktycznego lotu szybowego.


Boeing X-51 Waverider pod skrzydłem B-52
(fot. U.S. Air Force/Chad Bellay/Domena publiczna/Wikimedia Commons)

FacebookTwitterWykop
Źródło artykułu

Nasze strony